
ఆచార్య చాణక్యుడు భారతీయ చరిత్రలో కేవలం రాజకీయ తత్వవేత్త మాత్రమే కాదు, జీవన మార్గదర్శి కూడా. ఆయన చెప్పిన నీతి సూక్తులు శతాబ్దాలుగా ప్రజలను ప్రేరేపిస్తూ వస్తున్నాయి. మనిషి జీవితంలో బాధలు, కష్టాలు, విఫలాలు సహజం. కానీ వాటిని జయించి ముందుకు సాగడానికి మనలో ఉండాల్సిన కొన్ని అలవాట్లను చాణక్యుడు స్పష్టంగా పేర్కొన్నాడు. ఆయన అభిప్రాయాల ప్రకారం నాలుగు ముఖ్యమైన అలవాట్లు మన దుఃఖాన్ని తొలగించి సంతోషాన్ని కలిగిస్తాయి.
మొదటిది దానం. దానం చేయడం కేవలం సంపద పంచడం మాత్రమే కాదు, అది మనసులోని కఠినతను తొలగించే సాధనం. ఆకలితో ఉన్నవారికి ఆహారం ఇవ్వడం, జ్ఞానం కోరుకునేవారికి మార్గదర్శనం చేయడం, సహాయం కావలసిన వారికి చేయూత ఇవ్వడం ఇవన్నీ దాన రూపాలే. దానం చేసినప్పుడు మన హృదయం తేలికగా మారుతుంది. ఇతరుల సమస్యలను పరిష్కరించే శక్తి మన చేతుల్లో ఉందనే భావన మనలో ఆనందాన్ని కలిగిస్తుంది. చాణక్యుడు చెప్పినట్టే, దానం చేస్తే మనలో దాచుకున్న నిస్పృహలు కరిగిపోతాయి.
రెండవది మంచి ప్రవర్తన. మన వ్యక్తిత్వాన్ని ఇతరులు గుర్తించే ప్రధాన ప్రమాణం మన ప్రవర్తనే. కోపం, అహంకారం, అసభ్యత వంటి చెడు అలవాట్లు మనిషిని ఒంటరిగా మారుస్తాయి. కానీ వినయం, సహనం, పరస్పర గౌరవం కలిగి ఉండే స్వభావం మనకు గౌరవాన్ని తెస్తుంది. మంచి ప్రవర్తన వల్ల మన చుట్టూ స్నేహపూర్వక వాతావరణం ఏర్పడుతుంది. ఇలాంటి వాతావరణంలో దుఃఖానికి స్థానం ఉండదు. చాణక్యుడు నిత్యం మంచి ప్రవర్తనతో జీవించమని సూచించాడు, ఎందుకంటే అది మన జీవితానికి నిలకడను, సమాజంలో గౌరవాన్ని అందిస్తుంది.
మూడవది జ్ఞాన సాధన. అజ్ఞానం మనసును అంధకారంలో నెట్టేస్తుంది. ఏదీ అర్థం కాని స్థితిలో మనిషి నిరాశలో పడిపోతాడు. కానీ జ్ఞానం పొందడానికి కృషి చేసే వారు ఎప్పుడూ వెలుగులోనే ఉంటారు. చదవడం, పరిశీలించడం, అనుభవాల నుండి నేర్చుకోవడం ఇవి అన్నీ జ్ఞానాన్ని పెంచుతాయి. చాణక్యుడు జ్ఞానాన్ని ధనంతో పోల్చి చెప్పాడు. ధనం లాంటి దానిని దొంగతనం చేయవచ్చు కానీ జ్ఞానాన్ని ఎవరూ దోచుకోలేరు. జ్ఞానం మనలో ధైర్యాన్ని పెంచుతుంది, సమస్యలకు పరిష్కారం చూపుతుంది. జ్ఞానం కలిగిన మనిషి దుఃఖానికి లొంగకుండా కొత్త మార్గాలను అన్వేషిస్తాడు.
నాలుగవది దైవ విశ్వాసం. దేవునిపై భక్తి, విశ్వాసం మనిషి మనసుకు ధైర్యాన్ని ఇస్తాయి. భయాలు, అనిశ్చితులు, విఫలాలు ఎంత ఉన్నా, “ఇది కూడా గడిచిపోతుంది” అనే నమ్మకం దైవభక్తి ద్వారా వస్తుంది. ప్రార్థన, ధ్యానం వంటి అలవాట్లు మనసును ప్రశాంతంగా ఉంచుతాయి. చాణక్యుడు చెప్పినట్టే, భక్తి మనలోని అస్థిరతను తొలగించి స్థైర్యాన్ని ఇస్తుంది. దైవ విశ్వాసం ఉన్నప్పుడు మనకు ఎప్పుడూ ఓ మార్గం కనిపిస్తుంది.
ఈ నాలుగు అలవాట్లు దానం, మంచి ప్రవర్తన, జ్ఞాన సాధన, దైవ విశ్వాసం మన జీవితానికి సుస్థిరమైన పునాది. మనలోని దుఃఖాన్ని తొలగించి సంతోషాన్ని పెంచే శక్తి ఇవి కలిగి ఉన్నాయి. ఎవరి జీవితంలోనైనా సమస్యలు వస్తాయి, కానీ ఈ అలవాట్లను ఆచరణలో పెట్టిన వారు నిరాశకు లోనుకారు.
చాణక్యుడు చెప్పిన ఈ సూక్తులు కేవలం పూర్వకాలపు బోధలు కాదు. ఇవి నేటి కాలంలోనూ సమానంగా ప్రాసంగికం. ఆధునిక ప్రపంచంలో ఒత్తిడులు, నిరాశలు ఎక్కువయ్యాయి. అలాంటి సమయంలో ఈ నాలుగు మార్గాలు మనకు అద్భుతమైన ఆధారంగా నిలుస్తాయి. దానం ద్వారా మనం ఇతరుల కష్టాలను తగ్గిస్తాం. మంచి ప్రవర్తన ద్వారా సంబంధాలను బలపరుస్తాం. జ్ఞాన సాధన ద్వారా కొత్త అవకాశాలను తెరవగలుగుతాం. దైవ విశ్వాసం ద్వారా అంతరంగ శాంతిని పొందుతాం.
మొత్తానికి, చాణక్యుని ఈ నాలుగు అలవాట్లు మన జీవితాన్ని ఆనందభరితంగా, ఉల్లాసంగా మార్చే దివ్య మార్గదర్శకాలు. దుఃఖాన్ని అధిగమించి ధైర్యంగా ముందుకు సాగాలనుకునే ప్రతి ఒక్కరూ వీటిని ఆచరణలో పెట్టాలి.






