భారతదేశ విద్యా చరిత్రలో గురువుల పట్ల గౌరవాన్ని ప్రతిబింబించే మహానుభావుడెవరు అంటే, ముందుగా గుర్తుకు వచ్చేది డాక్టర్ సర్వేపల్లి రాధాకృష్ణన్. ఆయన జన్మదినాన్ని ప్రతి సంవత్సరం “గురువుల దినోత్సవం”గా జరుపుకోవడం వెనుక గల గాఢమైన తాత్పర్యం ఏమిటంటే, విద్య అంటే కేవలం పుస్తక జ్ఞానం కాకుండా, సమాజానికి మార్గదర్శకత్వం ఇవ్వగల శక్తి అని ఆయన బోధించిన ఆలోచన.
1888 సెప్టెంబర్ 5న తమిళనాడు రాష్ట్రంలోని తిరుత్తణిలో ఒక సాధారణ తెలుగు కుటుంబంలో జన్మించిన రాధాకృష్ణన్ చిన్ననాటి నుంచే చదువులో అసాధారణ ప్రతిభ కనబరిచారు. ఆయన తండ్రి ఒక సాధారణ కూలీ అయినప్పటికీ, విద్య మీద ఉన్న ఆసక్తి కారణంగా తన కుమారుడిని మంచి పాఠశాలలో చేర్పించారు. రాధాకృష్ణన్ విద్యలో చూపిన ప్రతిభతో, మద్రాసు ప్రెసిడెన్సీ కాలేజీలో తత్వశాస్త్రాన్ని అభ్యసించారు. ఈ సమయంలో పాశ్చాత్య తత్వవేత్తల సిద్ధాంతాలను అధ్యయనం చేసినప్పటికీ, ఆయన మన భారతీయ తాత్విక సాంప్రదాయాల పట్ల గాఢమైన నమ్మకం కలిగివుండేవారు.
విద్యా రంగంలో ఆయన తొలి అడుగు ఉపాధ్యాయ వృత్తితో మొదలైంది. కేవలం 21 ఏళ్ల వయస్సులోనే మద్రాసు ప్రెసిడెన్సీ కాలేజీలో అధ్యాపకుడిగా నియమితులయ్యారు. ఆయన బోధనా శైలి విద్యార్థులను ఎంతగానో ఆకట్టుకుంది. మైసూర్ విశ్వవిద్యాలయం, కలకత్తా యూనివర్సిటీ, ఆ తరువాత ఆక్స్‌ఫర్డ్ విశ్వవిద్యాలయంలో కూడా ఆయన బోధించారు. విద్యార్థులకు తత్వశాస్త్రం క్లిష్టమైన విషయం అనిపించకుండా, సులభంగా అర్థమయ్యే భాషలో చెప్పగలిగిన ప్రత్యేకత ఆయన సొంతం. అందుకే ఆయనను “గురువులకే గురువు” అని సంబోధించారు.
ఆయన రచించిన “భారతీయ తత్వశాస్త్రం” అనే పుస్తకం ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఆయనకు పేరు ప్రఖ్యాతలు తెచ్చింది. భారత తత్వాన్ని విశ్వవ్యాప్తంగా పరిచయం చేసి, మన దేశ ఆధ్యాత్మిక విలువలకు గౌరవాన్ని తెచ్చారు. తత్వశాస్త్రాన్ని ఆధునిక అవసరాలకు అనుగుణంగా మలచిన ఆయన ఆలోచనలు నేటికీ సమాజానికి దారి చూపుతున్నాయి.
రాధాకృష్ణన్ కేవలం ఉపాధ్యాయుడిగానే కాకుండా, రాజకీయాల్లోనూ ముఖ్యపాత్ర పోషించారు. స్వాతంత్ర్యం అనంతరం ఆయన భారత రాజ్యాంగ పరిషత్ సభ్యుడిగా వ్యవహరించి, ఉన్నత విద్యా సంస్కరణలపై పనిచేశారు. 1952లో భారత ఉపరాష్ట్రపతిగా, ఆ తరువాత 1962లో రాష్ట్రపతిగా ఎన్నికై 1967 వరకు దేశానికి సేవలందించారు. ఆయన రాష్ట్రపతి అయిన తర్వాత, కొందరు ఆయన జన్మదినాన్ని జరుపుకోవాలని కోరగా, “నాకు ప్రత్యేక వేడుకలు అవసరం లేదు. మీరు నా పుట్టినరోజుని గురువుల దినోత్సవంగా జరుపుకుంటే నేను సంతోషిస్తాను” అని చెప్పడం, ఆయన గురువుల పట్ల ఉన్న గౌరవాన్ని ప్రతిబింబిస్తుంది.
రాష్ట్రపతిగా వ్యవహరించిన కాలంలో ఆయన సాదాసీదా జీవనశైలి, ప్రజలతో సాన్నిహిత్యం, అంతర్జాతీయ స్థాయిలో భారత ప్రతిష్ట పెంచిన తీరు ప్రశంసనీయం. ఆయన ప్రసంగాలు మతసహనం, మానవత్వం, విద్య ప్రాముఖ్యతలతో నిండి ఉండేవి. “మతం శాంతి కోసం ఉండాలి, శక్తి కోసం కాదు” అని ఆయన పలికిన మాటలు నేటికీ చరిత్రలో నిలిచిపోయాయి.
భారత తాత్వికతను, సంస్కృతిని ప్రపంచానికి పరిచయం చేసినందుకు ఆయనకు అనేక గౌరవాలు దక్కాయి. 1954లో “భారతరత్న” బహుమతి లభించగా, 1961లో జర్మనీ దేశం నుండి “పీస్ ప్రైజ్ ఆఫ్ జర్మన్ బుక్ ట్రేడ్” అనే ప్రతిష్టాత్మక బహుమతి అందుకున్నారు. ఆయన పేరు గిన్నిస్ బుక్ ఆఫ్ రికార్డ్స్‌లోనూ నమోదు అయింది.
1975 ఏప్రిల్ 17న ఈ మహానుభావుడు మనలను వీడిపోయినా, ఆయన ఆలోచనలు, బోధనలు, రచనలు నేటికీ తరతరాల విద్యార్థులకు స్ఫూర్తి నింపుతున్నాయి. ప్రతి సంవత్సరం ఆయన జన్మదినాన్ని గురువుల దినోత్సవంగా జరుపుకోవడం ఆయనకే కాదు, ప్రతి గురువుకూ సమాజం ఇచ్చే గౌరవానికి ప్రతీక.
డాక్టర్ సర్వేపల్లి రాధాకృష్ణన్ జీవితం ఒక సాధారణ కుటుంబం నుండి ఎంత పెద్ద స్థాయికి ఎదగవచ్చో చూపించే ప్రేరణాత్మక కథ. ఆయన చూపిన మార్గం విద్యార్థులు, ఉపాధ్యాయులు మాత్రమే కాకుండా ప్రతి భారతీయుడి జీవితానికి మార్గదర్శకత్వం చేస్తూనే ఉంటుంది.
Author
