భారత సుప్రీం కోర్టు బీహార్ రాష్ట్రంలో జరుగుతున్న ప్రత్యేక గణన (Special Intensive Revision) ప్రక్రియపై 2025 సెప్టెంబర్ 15న కీలక వ్యాఖ్యలు చేసింది. సుప్రీం కోర్టు ఎలాంటి చట్ట విరుద్ధతలు గమనిస్తే, మొత్తం గణనను రద్దు చేసే అవకాశమున్నట్లు హెచ్చరించింది. ఈ కేసుపై తుది వాదనలు అక్టోబర్ 7న విన్న తర్వాత, కోర్టు తుది తీర్పును ప్రకటించనుంది. ప్రధాన అంశం ప్రత్యేక గణనలో ఉపయోగించే గుర్తింపు పత్రాల సరైన పద్ధతి, అలాగే ఎన్నికల సంఘం నిర్ణయాల చట్టబద్ధత. సుప్రీం కోర్టు ప్రధానంగా ఆధార్ కార్డును 12వ తరగతి పరీక్షలు పూర్తి చేసిన విద్యార్థులు, ఇతర ప్రజలు ఓటర్ల జాబితాలో చేరడానికి చట్టపరమైన గుర్తింపు పత్రంగా ఉపయోగించవచ్చని స్పష్టంగా పేర్కొంది.
ఈ కేసులో ప్రధానంగా ప్రత్యర్థి రాజకీయ పార్టీలు ఎన్నికల సంఘం విధానాలను తీవ్రంగా విమర్శిస్తున్నాయి. ప్రత్యేక గణనలో లక్షలాది నిజమైన ఓటర్లు సరైన ధృవీకరణ లేకుండా ఓటర్ల జాబితా నుండి తొలగించబడ్డారని, ఇది ప్రజల ఓటు హక్కులకు నేరుగా మేలు తీరదని వారు అభిప్రాయపడుతున్నారు. ఆధార్ పత్రాన్ని ఇతర గుర్తింపు పత్రాలతో కలిపి జాబితాలో చేర్చకపోవడం వల్ల అనేక ఓటర్లు అన్యాయం గమనిస్తున్నారు. ఈ సందర్భంలో సుప్రీం కోర్టు, ఆధార్ పత్రం పౌరసత్వాన్ని నిరూపించలేనప్పటికీ, అది గుర్తింపు మరియు నివాసం నిరూపణకు చట్టపరమైన పత్రంగా పరిగణించదగినదని నిర్ణయించింది.
సుప్రీం కోర్టు వ్యాఖ్యలు, బీహార్ ప్రత్యేక గణన ప్రక్రియలో తప్పులుంటే, మొత్తం ప్రక్రియను రద్దు చేయడానికి న్యాయవాది సమర్థిస్తుందని సూచిస్తున్నాయి. ఈ వ్యాఖ్యలు దేశవ్యాప్తంగా ఎన్నికల పద్ధతులపై, ప్రత్యేకంగా గుర్తింపు పత్రాల ప్రామాణికత, ఓటర్ల హక్కులు, ఎన్నికల సంఘం విధానాల చట్టబద్ధతపై విశేష చర్చలను ప్రేరేపిస్తున్నాయి. సుప్రీం కోర్టు నిర్ణయం, దేశంలోని అన్ని రాష్ట్రాల్లో ఓటర్ల జాబితాల సక్రమత, ప్రత్యేక గణన విధానాలపై గణనీయమైన ప్రభావం చూపవచ్చు.
బీహార్ ప్రత్యేక గణన, రాష్ట్రంలోని ఓటర్ల జాబితాలను సరిచూడటానికి, మినహాయింపులు, తప్పులు, అవాస్తవ వివరాలను తొలగించడానికి చేపట్టబడింది. అయితే, నిర్ధారించాల్సిన ప్రధాన అంశం, ఈ ప్రక్రియలో చట్ట విరుద్ధమైన చర్యలు జరిగాయా లేదా అనే విషయం. సుప్రీం కోర్టు ఈ అంశాన్ని కఠినంగా పరిశీలిస్తుంది. ప్రభుత్వం, ఎన్నికల సంఘం, రాజకీయ పార్టీల వాదనలను సమగ్రంగా పరిశీలించి తుది తీర్పు ప్రకటించనుంది.
ప్రత్యేక గణనపై సుప్రీం కోర్టు తీసుకునే తీర్పు, రాష్ట్ర ఎన్నికల విధానాలు మాత్రమే కాకుండా, దేశవ్యాప్తంగా ఎన్నికల ప్రామాణికత, ఓటర్ల హక్కులు, గుర్తింపు పత్రాల సరైన వినియోగం వంటి అంశాలకు మార్గదర్శకంగా నిలుస్తుంది. ఈ తీర్పు దేశంలో ఎన్నికల పారదర్శకతను పెంపొందించడంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది. రాజకీయ పార్టీలు, ప్రభుత్వ అధికారులు, ఎన్నికల సంఘం ఈ తీర్పును గౌరవిస్తూ, వచ్చే ఎన్నికల్లో ప్రామాణికత, పారదర్శకత, చట్టపరమైన విధానాలను పాటించాల్సిన అవసరం ఉంది.
ప్రతిపక్ష పార్టీలు, సాధారణ ప్రజలు, మానవహక్కుల సంస్థలు ప్రత్యేక గణన ప్రక్రియపై సుప్రీం కోర్టు తీర్పు పై సమగ్ర అవగాహనతో, పౌర హక్కులను రక్షించడానికి సిద్ధంగా ఉన్నాయి. ఈ తీర్పు ద్వారా ప్రతి ఓటరు సరైన గుర్తింపు పత్రంతో జాబితాలో చేర్చబడినట్లయితే, భవిష్యత్తులో ఎన్నికల్లో అవినీతి, న్యాయ విరుద్ధ చర్యల అవకాశాలు గణనీయంగా తగ్గుతాయి.
మొత్తంగా, బీహార్ ప్రత్యేక గణనపై సుప్రీం కోర్టు తీర్పు, దేశంలోని ఎన్నికల వ్యవస్థలో ఒక కీలక మైలురాయిగా నిలుస్తుందని నిపుణులు విశ్లేషిస్తున్నారు. ఇది వోటర్ల హక్కులను, ఎన్నికల పద్ధతుల ప్రామాణికతను పెంపొందించడానికి, రాజకీయ వ్యవస్థలో న్యాయపరమైన పరిపాలనను మరింత బలోపేతం చేయడానికి దోహదపడుతుంది. ఈ తీర్పు తరువాత, ప్రత్యేక గణన ప్రక్రియలో చోటుచేసుకున్న లోపాలను సరిచేయడానికి, భవిష్యత్తులో ఇలా మరల కాకుండా చర్యలు తీసుకోవడానికి ప్రభుత్వం ప్రేరణ పొందుతుంది.