కార్తీక మాసం పంచారామ క్షేత్రాలు అపారమైన ఆధ్యాత్మిక ప్రాధాన్యతను కలిగి ఉన్నాయి, ముఖ్యంగా శివభక్తులకు ఇవి అత్యంత పవిత్రమైన పుణ్యక్షేత్రాలు. హిందూ క్యాలెండర్ ప్రకారం అత్యంత పవిత్రమైనదిగా భావించే కార్తీక మాసంలో ఈ ఐదు క్షేత్రాలను దర్శించడం వల్ల అనంతమైన పుణ్యం లభిస్తుందని భక్తుల ప్రగాఢ విశ్వాసం. ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో విస్తరించి ఉన్న ఈ పంచారామ క్షేత్రాలు శివుని మహిమను, లీలా విశేషాలను చాటిచెబుతాయి. ఈ క్షేత్రాల చరిత్ర, ప్రాముఖ్యత మరియు కార్తీక మాసంలో వీటిని దర్శించడం వల్ల కలిగే ప్రత్యేక ప్రయోజనాలను ఇప్పుడు వివరంగా తెలుసుకుందాం.
http://పంచారామ క్షేత్రాల పుట్టుక: ఒక పౌరాణిక గాథ
పంచారామ క్షేత్రాల పుట్టుక వెనుక ఒక ఆసక్తికరమైన పౌరాణిక గాథ ఉంది. తారకాసురుడు అనే రాక్షసుడు తన తపస్సు ద్వారా బ్రహ్మదేవుని నుండి ఒక అద్భుతమైన వరాన్ని పొందాడు. శివుని ఆత్మలింగం తన కంఠంలో ఉంటే తప్ప, మరెవరూ తనను సంహరించలేరని ఆ వరం సారాంశం. ఈ వరంతో మదించి, తారకాసురుడు ముల్లోకాలను పీడించసాగాడు. దేవతలు, ఋషులు అతని ఆగడాలను భరించలేక శ్రీమహావిష్ణువును శరణు వేడారు. విష్ణుమూర్తి సూచన మేరకు, శివపార్వతుల కుమారుడైన కుమారస్వామి (షణ్ముఖుడు) తారకాసురుడిని సంహరించడానికి ముందుకొచ్చారు.
కుమారస్వామికి, తారకాసురుడికి మధ్య భీకర యుద్ధం జరిగింది. ఈ యుద్ధంలో కుమారస్వామి తన శక్తి ఆయుధంతో తారకాసురుడిని సంహరించాడు. అయితే, తారకాసురుడి కంఠంలో ఉన్న శివ ఆత్మలింగం ఐదు ముక్కలుగా విడిపోయి భూమిపై పడింది. ఈ ఐదు ముక్కలు పడిన ప్రదేశాలే నేటి పంచారామ క్షేత్రాలుగా ప్రసిద్ధి చెందాయి. శివలింగం ఐదు ముక్కలైనప్పటికీ, వాటి నుండి తేజస్సు వెలువడుతూనే ఉంది. ఈ తేజస్సును భూదేవి కోరిక మేరకు, దేవతలు ఈ ప్రదేశాల్లో ఐదు ఆలయాలను నిర్మించి, శివలింగాలను ప్రతిష్ఠించారు. అప్పటి నుండి ఈ క్షేత్రాలు శివ భక్తులకు అత్యంత పవిత్ర పుణ్యక్షేత్రాలుగా వెలుగొందుతున్నాయి.
ఐదు పంచారామ క్షేత్రాలు: విశేషాలు
ఈ పంచారామ క్షేత్రాలు ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని తూర్పు గోదావరి, పశ్చిమ గోదావరి, గుంటూరు జిల్లాల్లో విస్తరించి ఉన్నాయి. అవి:
- అమరారామం (అమలాపురం, పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా):
ఇక్కడ శివుడు అమరలింగేశ్వరుడుగా పూజింపబడతాడు. శివలింగం సుమారు 15 అడుగుల ఎత్తు ఉంటుంది. ఈ లింగం తెల్లగా ఉండటం దీని ప్రత్యేకత. ఈ లింగాన్ని ఇంద్రుడు ప్రతిష్ఠించాడని ప్రతీతి. అందుకే ‘అమరారామం’ అనే పేరు వచ్చింది. లింగం ఎత్తు ఎక్కువగా ఉండటం వల్ల లింగం పైభాగాన్ని తాకడానికి మెట్లు ఏర్పాటు చేశారు. అమ్మవారు బాలచాముండిక దేవి. కార్తీక మాసంలో ఈ క్షేత్రాన్ని సందర్శించడం వల్ల అమరులతో సమానమైన పుణ్యం లభిస్తుందని నమ్మకం. - ద్రాక్షారామం (రామచంద్రపురం, తూర్పు గోదావరి జిల్లా):
ద్రాక్షారామం భీమేశ్వరస్వామి ఆలయం దక్షిణ కాశీగా ప్రసిద్ధి చెందింది. తారకాసురుడి కంఠం నుండి పడిన శివలింగం ముక్కలలో ఒకటి ఇక్కడ ప్రతిష్ఠించబడింది. ఈ లింగం నలుపు రంగులో ఉంటుంది. ఇక్కడ శివలింగాన్ని సప్తమహర్షులు ప్రతిష్ఠించారని పురాణ కథనం. ఈ ఆలయం మూడు అంతస్తుల మండపంతో చాలా విశాలంగా ఉంటుంది. ఆలయం చుట్టూ ఉన్న ప్రహరీ గోడపై అనేక శాసనాలు చెక్కబడి ఉన్నాయి. అమ్మవారు మాణిక్యాంబ. ఈమె అష్టాదశ శక్తి పీఠాలలో ఒకటిగా పూజింపబడుతుంది. ద్రాక్షారామంలోని శివలింగం నుండి నిరంతరం జలం ఊరుతూ ఉంటుందని స్థానికుల నమ్మకం. కార్తీక మాసంలో ఇక్కడ దీపారాధన చేయడం అత్యంత శ్రేష్ఠమని భావిస్తారు. - సోమారామం (భీమవరం, పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా):
భీమవరంలోని సోమారామం సోమేశ్వరస్వామి ఆలయంగా ప్రసిద్ధి చెందింది. ఇక్కడ శివలింగాన్ని చంద్రుడు ప్రతిష్ఠించాడని పురాణం. చంద్రుడు తారకాసురుడి సంహారంలో పాలుపంచుకున్నందున, బ్రహ్మహత్యా పాతకం నుండి విముక్తి పొందడానికి ఈ లింగాన్ని ప్రతిష్ఠించాడని చెబుతారు. లింగం చంద్రుడిచే ప్రతిష్ఠించబడింది కాబట్టి ‘సోమారామం’ అనే పేరు వచ్చింది. ఇక్కడి శివలింగం అమావాస్య రోజున గోధుమ రంగులోకి, పౌర్ణమి రోజున తెలుపు రంగులోకి మారుతుందని ఒక విచిత్రం. అమ్మవారు రాజరాజేశ్వరి దేవి. కార్తీక మాసంలో చంద్రుని దోష నివారణకు, మనశ్శాంతికి ఇక్కడ పూజలు చేయడం మంచిది. - క్షీరారామం (పాలకొల్లు, పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా):
పాలకొల్లులోని క్షీరారామం క్షీర రామలింగేశ్వరస్వామి ఆలయంగా ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ ఆలయంలో శివలింగాన్ని శ్రీమహావిష్ణువు ప్రతిష్ఠించాడని ప్రతీతి. శివలింగం తెల్లటి పాల రంగులో ఉంటుంది. సాగర మథనంలో వెలువడిన అమృతాన్ని పరమేశ్వరుడు హరించినప్పుడు, విష్ణువు శివుని స్తుతించి, ఈ లింగాన్ని ప్రతిష్ఠించాడని చెబుతారు. అందుకే ఈ ప్రాంతానికి పాలకొల్లు అని పేరు వచ్చిందని, క్షీరాబ్ధి (పాల సముద్రం) నుండి వచ్చిన లింగం కాబట్టి ‘క్షీరారామం’ అనే పేరు వచ్చిందని నమ్మకం. అమ్మవారు పార్వతీదేవి. ఈ ఆలయం 9 అంతస్తుల గోపురంతో చాలా ఎత్తుగా ఉంటుంది. కార్తీక మాసంలో ఇక్కడ శివ దర్శనం వల్ల అభీష్టసిద్ధి కలుగుతుందని విశ్వసిస్తారు. - కుమారారామం (సామర్లకోట, తూర్పు గోదావరి జిల్లా):
సామర్లకోటలోని కుమారారామం కుమార భీమేశ్వరస్వామి ఆలయంగా ప్రసిద్ధి చెందింది. ఇక్కడ శివలింగాన్ని సాక్షాత్తు కుమారస్వామి ప్రతిష్ఠించారని కథనం. కుమారస్వామి తారకాసురుడిని సంహరించిన తర్వాత, అతని కంఠం నుండి విడివడిన ఆత్మలింగం ముక్కలలో ఒకటి ఇక్కడ పడింది. కుమారస్వామి స్వయంగా ఈ లింగాన్ని ప్రతిష్ఠించారు కాబట్టి ‘కుమారారామం’ అనే పేరు వచ్చింది. ఆలయ మండపాలు, నిర్మాణ శైలి చాలా అద్భుతంగా ఉంటాయి. అమ్మవారు బాలాత్రిపురసుందరి. ఇక్కడ శివలింగం 14 అడుగుల ఎత్తు ఉంటుంది. ఈ ఆలయంలో కాలభైరవ స్వామి విగ్రహం కూడా ప్రాముఖ్యత కలిగి ఉంది. కార్తీక మాసంలో కుమారారామం దర్శనం వల్ల గ్రహ దోషాలు తొలగిపోతాయని నమ్ముతారు.
కార్తీక మాసంలో పంచారామ క్షేత్రాల దర్శన ప్రాముఖ్యత
కార్తీక మాసం హిందూ ధర్మంలో అత్యంత పవిత్రమైన మాసాలలో ఒకటి. ఈ మాసంలో శివుని, విష్ణువుని పూజించడం వల్ల విశేష ఫలితాలు లభిస్తాయని పురాణాలు చెబుతున్నాయి. ముఖ్యంగా శివాలయాల్లో దీపారాధన చేయడం, ఉపవాసాలు ఉండటం, బిల్వార్చన చేయడం వల్ల కోరిన కోరికలు నెరవేరుతాయని నమ్మకం. ఇటువంటి పవిత్రమైన కార్తీక మాసంలో కార్తీక మాసం పంచారామ క్షేత్రాలు దర్శించడం వల్ల కలిగే ప్రయోజనాలు అపారమైనవిగా భావిస్తారు:
- అపార పుణ్యం: ఐదు శివలింగాలు ఒకే పౌరాణిక నేపథ్యం కలిగి ఉండటం వల్ల, ఈ క్షేత్రాలను వరుసగా దర్శించడం వల్ల అపారమైన పుణ్యం లభిస్తుంది.
- పాప పరిహారం: కార్తీక మాసంలో ఈ క్షేత్రాలను దర్శించడం, ఇక్కడ స్నానాలు చేయడం ద్వారా సకల పాపాలు తొలగిపోతాయని, మానసిక ప్రశాంతత లభిస్తుందని భక్తులు నమ్ముతారు.
- కోరికలు నెరవేరడం: అవివాహితులకు వివాహ ప్రాప్తి, సంతానం లేని వారికి సంతానం, వ్యాధులు ఉన్నవారికి ఆరోగ్యం, ఉద్యోగ ప్రాప్తి వంటి కోరికలు నెరవేరుతాయని భక్తుల విశ్వాసం.
- మోక్ష ప్రాప్తి: కొందరు భక్తులు ఈ క్షేత్రాల దర్శనం ద్వారా జనన మరణ చక్రం నుండి విముక్తి పొంది, మోక్షం లభిస్తుందని విశ్వసిస్తారు.
- ఆధ్యాత్మిక వృద్ధి: ఈ పుణ్యక్షేత్రాలను దర్శించడం ద్వారా ఆధ్యాత్మిక భావనలు బలపడి, భక్తి మార్గంలో పురోగతి సాధిస్తారు.
- మానసిక ప్రశాంతత: ఆలయాల వాతావరణం, అక్కడి ప్రశాంతత మనసుకు ఎంతో ఉపశమనాన్ని కలిగిస్తుంది.
పంచారామ క్షేత్రాల యాత్ర: ఎలా చేయాలి?
కార్తీక మాసంలో చాలా మంది భక్తులు పంచారామ క్షేత్రాల యాత్రను చేపడతారు. ఈ యాత్రను ఒకే రోజులో లేదా రెండు రోజుల్లో పూర్తి చేయవచ్చు. ఈ క్షేత్రాలు ఒకదానికొకటి దగ్గరగా ఉండటం వల్ల ప్రయాణం సులభంగా ఉంటుంది. రోడ్డు మార్గంలో బస్సులు, ఆటోలు అందుబాటులో ఉంటాయి. రైలు మార్గంలో రాజమండ్రి, కాకినాడ, భీమవరం వంటి ప్రధాన పట్టణాల నుండి ఈ క్షేత్రాలను చేరుకోవచ్చు.
సాధారణంగా యాత్రను ద్రాక్షారామం నుండి మొదలుపెట్టి, కుమారారామం, అమరారామం, క్షీరారామం, సోమారామం అనే క్రమంలో దర్శిస్తారు. అయితే, ఏ క్రమంలో దర్శించినా పుణ్యం లభిస్తుందని భక్తుల నమ్మకం. ముఖ్యంగా, కార్తీక పౌర్ణమి రోజున లేదా కార్తీక సోమవారాల్లో ఈ క్షేత్రాలను దర్శించడం అత్యంత శుభప్రదంగా భావిస్తారు.
ఆధ్యాత్మిక ప్రాముఖ్యత, వారసత్వం
కార్తీక మాసం పంచారామ క్షేత్రాలు కేవలం పుణ్యక్షేత్రాలు మాత్రమే కాదు, ఇవి దక్షిణ భారతదేశంలోని శైవ సంప్రదాయానికి ప్రతీకలు. ఈ ఆలయాల నిర్మాణాలు, వాటి శిల్పకళా వైభవం ప్రాచీన తెలుగు రాజులైన చాళుక్యులు, కాకతీయులు, రెడ్డి రాజుల పరిపాలనా కాలంలో కళలకు, మతానికి ఇచ్చిన ప్రాధాన్యతను తెలియజేస్తాయి. ప్రతి ఆలయంలోని నిర్మాణ శైలి, విగ్రహాల చెక్కడాలు, ఆలయ ప్రాంగణంలో ఉన్న ఉపాలయాలు ఆనాటి కళా సంపదను ప్రతిబింబిస్తాయి.
ఈ క్షేత్రాలు శతాబ్దాలుగా వేలాది మంది భక్తులకు ఆధ్యాత్మిక కేంద్రాలుగా నిలుస్తున్నాయి. ఇవి తెలుగు ప్రజల సాంస్కృతిక వారసత్వంలో ఒక అంతర్భాగం. కార్తీక మాసంలో ఇక్కడ జరిగే ఉత్సవాలు, జాతరలు, ప్రత్యేక పూజలు ఈ క్షేత్రాల ప్రాముఖ్యతను మరింత పెంచుతాయి.
ముగింపు:
కార్తీక మాసం పంచారామ క్షేత్రాలు శివ భక్తులకు అత్యంత పవిత్రమైన పుణ్యస్థలాలు. తారకాసురుడి సంహారంతో ముడిపడి ఉన్న పౌరాణిక గాథ, ప్రతి క్షేత్రంలోని శివలింగం ప్రత్యేకత, కార్తీక మాసంలో ఈ క్షేత్రాలను దర్శించడం వల్ల కలిగే అపారమైన పుణ్యం భక్తులను ఆకర్షిస్తాయి. ఈ క్షేత్రాలను దర్శించడం ద్వారా ఆధ్యాత్మిక వృద్ధి, మానసిక ప్రశాంతత, పాప పరిహారం మరియు కోరికల నెరవేర్పు వంటి ప్రయోజనాలను పొందవచ్చు. ఆంధ్రప్రదేశ్ పర్యాటకానికి, ఆధ్యాత్మిక సంస్కృతికి ఈ క్షేత్రాలు గర్వకారణంగా నిలుస్తున్నాయి. కార్తీక మాసంలో శివారాధనలో మునిగితేలే భక్తులకు ఈ పంచారామ క్షేత్రాలు తప్పక దర్శించాల్సిన గమ్యస్థానాలు.
Author
