Split Sleep అనేది మన ఆధునిక జీవనశైలికి విరుద్ధంగా అనిపించే ఒక నిద్రా వ్యూహం. ఒకేసారి ఎనిమిది గంటలు నిద్రపోవాలనే ఏకరీతి నిద్ర (Monophasic Sleep) విధానం కాకుండా, రోజులో రెండు వేర్వేరు సమయాల్లో నిద్రపోవడాన్ని Split Sleep అంటారు. ఇది ప్రధానంగా రెండు రకాలుగా ఉంటుంది: ఒకటి ‘బైఫేసిక్ స్లీప్’ (Biphasic Sleep), మరొకటి ‘పాలిఫేసిక్ స్లీప్’ (Polyphasic Sleep). బైఫేసిక్ నిద్రలో, రాత్రిపూట ఒక ప్రధాన నిద్ర వ్యవధి (Core Sleep), పగటిపూట ఒక చిన్న నిద్ర (Nap) ఉంటుంది. ఇది నిజానికి కొత్త పద్ధతి కాదు. పారిశ్రామిక విప్లవానికి ముందు, మానవులు ‘సెగ్మెంటెడ్ స్లీప్’ (Segmented Sleep) అని పిలువబడే విధానాన్ని అనుసరించేవారు. అంటే, సూర్యాస్తమయం తర్వాత కొంతసేపు నిద్రపోయి, మధ్యలో ఒకటి లేదా రెండు గంటలు మేల్కొని, ఆపై తిరిగి తెల్లవారుజాము వరకు నిద్రించేవారు. ఈ పాత విధానమే నేడు Split Sleep వ్యూహంగా పరిణామం చెందింది.
నేటి ప్రపంచంలో ఒత్తిడి, టెన్షన్, పనిభారం కారణంగా చాలామంది నిద్రలేమితో బాధపడుతున్నారు. ఈ నిద్రలేమి మన మెదడు పనితీరుపై, జ్ఞాపకశక్తిపై తీవ్ర ప్రభావం చూపుతుంది. ముఖ్యంగా, నిద్ర (Sleep) అనేది మెదడుకు బ్యాటరీ రీఛార్జింగ్ లాంటిది. నిద్ర సరిగా లేకపోతే, మెదడు శక్తి తగ్గిపోతుంది. దీనికి Split Sleep ఒక అద్భుతమైన పరిష్కారం. ఈ పద్ధతిని అనుసరించడం ద్వారా, మనం మన శరీరానికి, ముఖ్యంగా మెదడుకు, తగినంత విశ్రాంతిని అందించి, దాని పనితీరును ఇన్క్రెడిబుల్ స్థాయికి పెంచవచ్చు. శాస్త్రీయ అధ్యయనాల ప్రకారం, పగటిపూట తీసుకునే 20-30 నిమిషాల చిన్న నిద్ర (Power Nap), రాత్రి నిద్ర యొక్క లోటును కొంతవరకు భర్తీ చేయడంలో సహాయపడుతుంది.
Split Sleep వల్ల కలిగే లాభాలను పరిశీలిస్తే, ముఖ్యంగా 5 ముఖ్య అంశాలు కనిపిస్తాయి. మొదటిది, మెరుగైన జ్ఞాపకశక్తి (Improved Memory). మనం నిద్రపోతున్నప్పుడు, మన మెదడు ఆ రోజు నేర్చుకున్న లేదా అనుభవించిన విషయాలను క్రోడీకరించి, వాటిని దీర్ఘకాలిక జ్ఞాపకాలుగా మారుస్తుంది. పగటిపూట తీసుకునే చిన్న నిద్ర, ఈ ప్రక్రియను వేగవంతం చేస్తుంది. రెండవది, అధిక ఏకాగ్రత మరియు ఉత్పాదకత (High Focus and Productivity). మధ్యాహ్నం 2 గంటల నుండి 4 గంటల మధ్య సహజంగా వచ్చే బద్ధకం (Post-Lunch Dip)ను ఈ నిద్ర సులభంగా అధిగమిస్తుంది. ఒక చిన్న Split Sleep వల్ల మెదడు రిఫ్రెష్ అయ్యి, తిరిగి అధిక ఏకాగ్రతతో పనిని మొదలుపెట్టగలుగుతుంది.
మూడవది, మెరుగైన మానసిక స్థితి (Better Mood). తగినంత నిద్ర లేకపోతే, చిరాకు, కోపం పెరుగుతాయి. బైఫేసిక్ నిద్ర, మానసిక ఒత్తిడిని తగ్గించి, మనల్ని ప్రశాంతంగా, సంతోషంగా ఉంచుతుంది. నిద్ర లేమిని తగ్గించుకోవడానికి చాలా మంది టీ, కాఫీ వంటి వాటిపై ఆధారపడతారు, కానీ Split Sleep సహజసిద్ధమైన, సమర్థవంతమైన మార్గం. నాల్గవది, సృజనాత్మకత పెంపు (Increased Creativity). మెదడు విశ్రాంతి తీసుకున్నప్పుడు, అది కొత్త ఆలోచనలను, సమస్యలకు పరిష్కారాలను మరింత సులభంగా కనుగొనగలుగుతుంది. ఐదవది, తగ్గిన నిద్రలేమి ప్రమాదం (Reduced Risk of Sleep Deprivation). ఇది మొత్తం నిద్ర వ్యవధిని పెంచడమే కాకుండా, నిద్ర నాణ్యతను కూడా మెరుగుపరుస్తుంది.
Split Sleep వ్యూహాన్ని అనుసరించాలనుకునే వారు, ముందుగా తమ రోజువారీ షెడ్యూల్ను అర్థం చేసుకోవాలి. బైఫేసిక్ నిద్రలో అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన విధానాలు రెండు ఉన్నాయి: 1. సియెస్టా (Siesta) విధానం: ఇందులో రాత్రి 5 నుండి 6 గంటల ప్రధాన నిద్ర, పగలు 90 నిమిషాల నిద్ర ఉంటుంది. ఇది మధ్యధరా ప్రాంత దేశాలలో చాలా సాధారణం. 2. కోర్+న్యాప్ విధానం: ఇందులో రాత్రి 4.5 గంటలు లేదా 6 గంటల ప్రధాన నిద్ర, మరియు పగటిపూట 20-30 నిమిషాల పవర్ న్యాప్ ఉంటుంది. ముఖ్యంగా, మీరు ఏ విధానాన్ని ఎంచుకున్నా, నిద్ర సమయాలను క్రమం తప్పకుండా పాటించడం చాలా ముఖ్యం. నిద్రకు ముందు కెఫీన్ లేదా ఆల్కహాల్ తీసుకోవడం మానుకోవాలి. Split Sleep ను అలవాటు చేసుకునే ప్రారంభ రోజుల్లో కొంత ఇబ్బంది ఉండవచ్చు, కానీ మీ శరీరం మరియు మెదడు దీనికి అలవాటు పడటానికి 10 నుండి 14 రోజులు పడుతుంది.
Split Sleep అనేది మన పూర్వీకుల సహజసిద్ధమైన నిద్రా చక్రాన్ని (Circadian Rhythm) అనుసరించడానికి ఒక ఆధునిక ప్రయత్నం. ఇది కేవలం తక్కువ నిద్ర గురించి కాదు, మెరుగైన నిద్ర నాణ్యత గురించి. మీ రోజువారీ పనులలో చురుకుదనాన్ని, మానసిక స్పష్టతను పెంచడానికి ఈ పద్ధతి ఒక గొప్ప అవకాశం. చాలా మంది విద్యార్థులు మరియు రాత్రి షిఫ్టులలో పనిచేసే వారు Split Sleep వల్ల అధిక ప్రయోజనాలను పొందుతున్నారు. ఈ వ్యూహం వారి మెదడు పనితీరును స్థిరీకరించి, ఒత్తిడిని సమర్థవంతంగా ఎదుర్కోవడానికి సహాయపడుతుంది.
Split Sleep ను ప్రయత్నించేటప్పుడు గుర్తుంచుకోవలసిన ముఖ్య విషయం ఏమిటంటే, నిద్ర పౌనఃపున్యం (Sleep Frequency) కంటే, నిద్ర నాణ్యత (Sleep Quality) ముఖ్యం. మీరు రాత్రి నిద్రపోయిన తరువాత, ఉదయం మేల్కొన్నప్పుడు ఎంత రిఫ్రెష్గా ఉన్నారనే దానిపై దృష్టి పెట్టాలి. రాత్రి నిద్ర సరిపోనప్పుడు, పగటిపూట తీసుకునే 20 నిమిషాల పవర్ న్యాప్ అద్భుతాలు చేస్తుంది. ఈ చిన్న విరామం మెదడుకు కొత్త శక్తిని ఇచ్చి, మధ్యాహ్నం తరువాత వచ్చే అలసటను నివారిస్తుంది. ఇది నిద్రలేమిని దూరం చేసి, మెదడుకు పూర్తి శక్తినిస్తుంది. కాబట్టి, మీ జీవనశైలికి తగినట్లుగా Split Sleep ని క్రమంగా అలవాటు చేసుకోవడం ద్వారా, మీరు మీ ఆరోగ్యాన్ని, ఉత్పాదకతను ఇన్క్రెడిబుల్ స్థాయికి పెంచుకోవచ్చు. దీనివల్ల నిద్రలేమి సమస్యలు తగ్గుముఖం పడతాయి. అందుకే, ప్రతి ఒక్కరూ ఈ Split Sleep విధానాన్ని ఒకసారి ప్రయత్నించవచ్చు.
Split Sleep విధానాన్ని విజయవంతంగా అమలు చేయడానికి, మన పర్యావరణాన్ని (Environment) సిద్ధం చేసుకోవడం అత్యవసరం. రాత్రి ప్రధాన నిద్ర మరియు పగటి పూట తీసుకునే చిన్న నిద్ర రెండూ చీకటిగా, ప్రశాంతంగా, మరియు చల్లగా ఉండే వాతావరణంలో జరగాలి. పగటిపూట నిద్ర (Nap) తీసుకునే ముందు, కాంతిని తగ్గించడం, మొబైల్ ఫోన్లు మరియు ఇతర డిజిటల్ పరికరాలను దూరంగా ఉంచడం వంటివి చేయాలి. ఇలా చేయడం ద్వారా మెదడు త్వరగా నిద్రలోకి జారుకోవడానికి అవసరమైన మెలటోనిన్ (Melatonin) హార్మోన్ను ఉత్పత్తి చేస్తుంది. Split Sleep వల్ల అత్యధిక ప్రయోజనం పొందినవారు, తమ నిద్ర సమయాన్ని వారి సహజసిద్ధమైన జీవ గడియారం (Circadian Rhythm)తో సమన్వయం చేసుకుంటారు. పగటిపూట నిద్ర ఎప్పుడూ మధ్యాహ్నం 1 గంట నుండి 4 గంటల మధ్య ఉండాలి. ఈ సమయంలోనే మన శరీర ఉష్ణోగ్రత స్వల్పంగా తగ్గుతుంది, ఇది నిద్రకు సహజ సంకేతం.
Author
