అహ్మదాబాద్‌లో AI717 విమాన ప్రమాదం – ఇంజిన్ విఫలంతో ఘోరం AI717 Crash in Ahmedabad – Engine Failure Tragedy

జూన్ 12 న, మధ్యాహ్నం సుమారు 1:38 కి, అహ్మదాబాద్‌ సర్దార్ వల్లభాయ్ పటేల్ అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం నుంచి టేకాఫ్ అయిన వెంటనే ఎయిర్ ఇండియా AI717 విమానం ఘోరమైన అనిప్రియ సందర్భంలో కూలిపోయింది. దాదాపు వంద మంది ప్రయాణికులతో బయలుదేరిన ఈ విమానం మేఘనినగర్‌ పరివేశంలోని జనసంచారం దట్టంగా ఉన్న ప్రాంతంలో భూకంపం వచ్చిందన్నట్లుగా భయంకరమైన శబ్దంతో నేలచాటే పడిపోయింది. ప్రమాదంలో 99 మంది ప్రాణాలు కోల్పోయినా, కేవలం ఒక యాత్రికుడు అద్భుతంగా ప్రాణాలతో బయటపడటం ఈ సంఘటనను అంతకంతకూ విచిత్రంగా, కంటతడి పెట్టించేలా చేసింది. ఘటనా స్థలం పొగతో ముసురుకుపోయిన వేళ, గంటల తరబడి రక్షణ చర్యలు కొనసాగిన తరువాత సర్వత్రా విషాదమే మిగిలింది.

ఈ విపత్తుకు అసలైన కారణం అత్యంత ప్రాథమికమైన—but వినిపించని—ఇంజిన్ వ్యర్థప్రభావమేనని మొదటిపరిశీలనలో తేలింది. టేకాఫ్ సమయంలో వాయుదాబీని నిలబెట్టే ప్రధాన టర్బైన్‌ బ్లేడ్‌లు విరిగిపడటంతో ఇంధన సరఫరా ఒక్కసారిగా ఆగిపోయింది. పైలట్, ముఖ్య పైలట్ సుమిత్ సభర్వాల్ ఈ అనూహ్య పరిస్థితిని గమనించిన వెంటనే “Mayday… Mayday… Power లేదు, Thrust లేదు, విమానం దిగిపోతుంది” అంటూ ATC కి అత్యవసర సంకేతం పంపించాడు. అంతలోనే విమానం భూమికి వంగి, కింద ఉన్న శివాళయ ప్రాంగణంలోని చెట్లు, కొన్ని నివాసాల పైకి అకస్మాత్తుగా పడిపోవడం స్థానికులను తీవ్ర ఉలిక్కిపడేలా చేసింది.

ATC నుంచి తక్షణంలో పరిస్కార చర్యలు పిలుపులు వెళ్లి, విమానాశ్రయంలోని ఫైర్ ఎంజిన్‌ బృందాలు, NDRF రెస్క్యూ దళాలు, పోలీసు విభాగాలు వేగంగా సంఘటనా స్థలానికి చేరుకున్నాయి. అక్కడికి వచ్చేసరికి క్యాబిన్ ముందు భాగం పూర్తిగా తగలబడి ఉండగా, వెనుక సీట్లు ఉన్న భాగం అర్థంగా మాత్రం కనిపించింది. ఉడికిన లోహపు వాసన, మంటలు ఇంకా చల్లారకుండా ఉండటం రెస్క్యూ బృందాలకు క్లిష్టతను తెచ్చింది. అయినా తక్షణ వైద్య సిబ్బంది ప్రాణాలతో బయటపడిన ఏకైక ప్రయాణికుడిని—25 ఏళ్ల సాఫ్ట్‌వేర్ ఇంజనీర్ రాహుల్ భట్—సప్తమైల ఆసుపత్రికి తరలించగలిగారు. ఆయనకు రెండు కాలుకట్ గాయాలే తప్ప ప్రాణాపాయం లేకపోవడం దేవుడి దయగా భావిస్తున్నారు.

విమానం ఎందుకు ఒక్కసారిగా శక్తి కోల్పోయింది? దీనికి కారణాలు మూడు కోణాల్లో పరిశీలిస్తున్నామని DGCA అధికార ప్రతినిధి వెల్లడించాడు: (1) ఇంజిన్ ఫ్యాక్టరీ లోపం లేదా అధిక వాడకం వల్లా వచ్చిన లోహభంగం, (2) నిర్వహణలో నిఘా లోపం, (3) ఇంధన లోహపు కణాలతో కలుషితమై ఉండటం. ప్రస్తుతం రెస్క్యూ బృందాలు బ్లాక్ బాక్స్—ఫ్లైట్ డేటా రికార్డర్, కాక్‌పిట్ వాయిస్ రికార్డర్—ను స్వాధీనం చేసుకున్నాయి. వాటి డేటాను ఫ్రాన్స్‌లోని BEA ప్రయోగశాలలకు పంపి, పరిక్షణ పూర్తి చేసి రెండు వారాల్లో ప్రాథమిక నివేదిక ఇవ్వాలని DGCA ఆదేశించింది.

ఇంజిన్ రీ‑స్టార్ట్ సీసా రకం రంగసామగ్రి క్లోగ్ కావడం వల్ల సాధారణంగా ఎమర్జెన్సీ‑పవర్ నిర్వాహక రంగులు పనిచేయవనే అవకాశం ఉంది. పైగా టేకు‑ఆఫ్ దశలో ఒక ఇంజిన్ ఆగినా, రెండో ఇంజిన్‌లో సంపూర్ణ ట్రస్ట్ లభిస్తే విమానం వదిలించుకోగలదు. కానీ AI717 లోని రెండో ఇంజిన్ కూడా క్షణాల్లో ట్రస్ట్ కోల్పోవడంతో విమానాన్ని వాటిలాంగ్ పద్ధతిలో తిరిగి రన్‌వే దిశగా తిప్పే అవకాశం పైలట్‌కు లేకుండాపోయింది. ఫ్యూజలాజ్ ముందు భాగంలో మంటలు వచ్చిన వేళ అతని నిర్ణయాలు సెకన్ల వ్యవధిలోనే తీసుకోవాల్సి వచ్చింది. విమానం గాలి వేగం 145 కణ్ఫిగరేషన్‌ కంటే 105 నాట్స్ దాటగానే “స్టాల్” ప్రారంభమై, నియంత్రణ పూర్తిగా కోల్పోయిందని సీమ్‌సెట్ డేటా సూచిస్తోంది.

ప్రమాదానికి కారణాలు గుర్తించిన తర్వాత, DGCA సిఫార్సులు విమానయాన రంగంలో కీలకమైన మార్పులకు దారి తీస్తాయి. ఇంజిన్ తయారీ సంస్థ రోల్స్ రాయ్స్ ఇప్పటికే తమ టెక్నికల్ టీమ్‌ను పంపి బాధిత ఇంజిన్‌ను ఎక్సె–రే స్కానింగ్ చేసి, మెటలర్జీ లోపాల్ని గుర్తించబోతున్నట్టు ప్రకటించింది. “అన్ని ఇంటర్నల్ జనరేటర్లు సరైన వోల్టేజ్ ఇస్తున్నాయేమో, హై-ప్రెజర్ కంప్రెసర్ లోహపు మోగులతో సంబంధం ఉందేమో” అనే అనుమానాలపై వారు దృష్టి సారించబోతున్నారు. అంతేకాదు, DGCA కొత్తగా ‘ఉపకరణాల కుమ్ముళ్లు’ (Clustered Inspections) అనే విధానాన్ని ప్రవేశపెట్టబోతుంది. అంటే ఒకే రకమైన ఇంజిన్‌ను ఉపయోగిస్తున్న దేశవ్యాప్త 48 విమానాల్లో నెలలోపు ప్రత్యేక పరిశీలన చేయవలసి ఉంటుంది.

ఈ ఘటనను దృష్టిలో పెట్టుకుని విమానాశ్రయాల్లో అత్యవసర పరిస్థుతులపై ప్రయాణికులకు అవగాహన కల్పించే సేఫ్టీ డెమో సమయాన్ని 30 సెకన్ల నుంచి 60 సెకన్లకు పొడిగించాలి అన్న ప్రతిపాదన కూడా చర్చనీయాంశమయ్యింది. పైలట్ లైసెన్సింగ్‌కు సంబంధించి ‘ట్రాక్ లాస్ రిహర్షల్స్’—ఇంజిన్ పూర్తిగా ఆగిపోయినపుడేమి చేయాలి అన్న శిక్షణ—ప్రతి ఆరునెలలకోసారి తప్పనిసరి చేసే అవకాశముంది. ఈ మార్పులు సాధారణ ప్రయాణికుడికి గోచరిస్తాయో లేదో తెలియదు గాని, మానవ ప్రాణాలను కాపాడే పునాదిగా నిలబడతాయనడంలో సందేహం లేదు.

ఘటన తర్వాత నాలుగో రోజు, పార్లమెంట్ లో ఏవియేషన్ శాఖ మంత్రి స్పందిస్తూ, “AI717 ప్రమాదం తెలివైన భద్రతా సంస్కృతికి పెద్ద హెచ్చరిక. సాంకేతికతను శ్రద్ధగా నిర్వహించకపోతే దాని ధర ఎంత భయంకరమైనదో ఇది చూపించింది. భవిష్యత్తు తరాలకు ఇదొక పాఠం” అని అన్నారు. ఇదే సమయంలో ప్రభావిత కుటుంబాలకు ₹1 కోట్ల ఎక్స్ గ్రేషియా, విలీనం అయిన మూడు ఇళ్లకు ప్రత్యేక పునర్విభజన నిధి ప్రకటించారు.

చివరగా, అహ్మదాబాద్ నగరాన్ని శోకసంద్రంలో ముంచేసిన AI717 విమానప్రమాదం, భద్రత చుట్టూ పటిష్ఠమైన వ్యవస్థల అవసరాన్ని మరోసారి మన ఎదుట నిలిపింది. ఒక్కో రవాణా మాధ్యమం—బస్సు, రైలు, విమానం—ఎంత ఆధునికతను ఒడిసిపట్టుకున్నా, ఒక చిన్న వాడపోతేనే పెద్ద విపత్తులకెదురౌతుంది. ఈ సంఘటన ద్వారా భారత్ విమానయాన రంగం మరింత పటిష్ఠమైన నియంత్రణలను స్వీకరిస్తుందని, ప్రతి ప్రయాణికుడి ప్రాణం లెక్కపెడుతుందని ఆశిద్దాం.