అగ్ని-6 క్షిపణి పరీక్ష నిర్వహించడానికి భారత్ సిద్ధమవుతోందనే వార్తలు దేశ రక్షణ రంగంలోనే కాకుండా అంతర్జాతీయంగా కూడా చర్చనీయాంశంగా మారాయి. బంగాళాఖాతం మీదుగా విమానాల రాకపోకలను నియంత్రిస్తూ ‘నోటామ్’ (Notice to Airmen) జారీ కావడం ఈ వార్తలకు బలం చేకూర్చింది. అగ్ని శ్రేణి క్షిపణుల్లో అత్యంత అధునాతనమైన, సుదూర లక్ష్యాలను ఛేదించగల సామర్థ్యం గల అగ్ని-6 క్షిపణి పరీక్ష భారత్ అణ్వాయుధ సామర్థ్యాన్ని, వ్యూహాత్మక రక్షణ సామర్థ్యాన్ని గణనీయంగా పెంచుతుందని అంచనా వేస్తున్నారు.
అగ్ని క్షిపణి శ్రేణి: భారత్ రక్షణ కవచం
అగ్ని క్షిపణి శ్రేణి, భారత్ సమీకృత గైడెడ్ క్షిపణి అభివృద్ధి కార్యక్రమంలో (Integrated Guided Missile Development Programme – IGMDP) ఒక కీలక భాగం. ఇది ఉపరితలం నుండి ఉపరితలానికి ప్రయోగించబడే బాలిస్టిక్ క్షిపణులు. డా. అబ్దుల్ కలాం పర్యవేక్షణలో ప్రారంభమైన ఈ కార్యక్రమం ద్వారా భారత్ తన సొంత క్షిపణి సాంకేతికతను అభివృద్ధి చేసుకుని, అణ్వాయుధ సామర్థ్యాన్ని బలోపేతం చేసింది. అగ్ని-1 నుండి అగ్ని-5 వరకు వివిధ శ్రేణుల్లో క్షిపణులను విజయవంతంగా పరీక్షించి, మోహరించింది.
- అగ్ని-1: చిన్న శ్రేణి బాలిస్టిక్ క్షిపణి (700-1,200 కి.మీ.)
- అగ్ని-2: మధ్య శ్రేణి బాలిస్టిక్ క్షిపణి (2,000-3,000 కి.మీ.)
- అగ్ని-3: మధ్యంతర శ్రేణి బాలిస్టిక్ క్షిపణి (3,000-5,000 కి.మీ.)
- అగ్ని-4: మధ్యంతర శ్రేణి బాలిస్టిక్ క్షిపణి (3,000-4,000 కి.మీ.)
- అగ్ని-5: ఖండాంతర బాలిస్టిక్ క్షిపణి (Intercontinental Ballistic Missile – ICBM) (5,000-8,000 కి.మీ. అంచనా)
అగ్ని-5 క్షిపణి విజయవంతమైన పరీక్షతో, భారత్ ICBM సామర్థ్యం కలిగిన ప్రపంచంలోని అతి కొద్ది దేశాల సరసన చేరింది. ఇప్పుడు, అగ్ని-6 క్షిపణి పరీక్షతో భారత్ తన రక్షణ సామర్థ్యాలను మరో మెట్టు ఎక్కించనుంది.
అగ్ని-6 క్షిపణి: ప్రత్యేకతలు, సామర్థ్యం
అగ్ని-6 అనేది అగ్ని క్షిపణి శ్రేణిలో అత్యంత అధునాతనమైన మరియు శక్తివంతమైనదిగా భావిస్తున్నారు. దీని ప్రత్యేకతలు, సామర్థ్యం గురించి కొన్ని అంచనాలు:
- శ్రేణి (Range): అగ్ని-6 క్షిపణి సుమారు 8,000 నుండి 10,000 కిలోమీటర్ల వరకు లక్ష్యాలను ఛేదించగలదని అంచనా వేస్తున్నారు. ఈ శ్రేణి దాదాపు ప్రపంచంలోని చాలా ప్రాంతాలను కవర్ చేస్తుంది. ఇది భారత్‌కు నిజమైన ఖండాంతర బాలిస్టిక్ క్షిపణి సామర్థ్యాన్ని అందిస్తుంది.
- MIRV సాంకేతికత: అగ్ని-6 క్షిపణి MIRV (Multiple Independently Targetable Reentry Vehicle) సాంకేతికతను కలిగి ఉంటుందని భావిస్తున్నారు. అంటే, ఒకే క్షిపణి ద్వారా అనేక అణ్వాయుధాలను మోసుకెళ్లి, వేర్వేరు లక్ష్యాలపై ప్రయోగించగల సామర్థ్యం దీనికి ఉంటుంది. ఇది శత్రు దేశాల క్షిపణి రక్షణ వ్యవస్థలను అధిగమించడంలో అత్యంత ప్రభావవంతంగా ఉంటుంది.
- బహుళ దశల ఘన ఇంధన ప్రొపల్షన్: ఇది బహుళ దశల ఘన ఇంధన ప్రొపల్షన్ వ్యవస్థను కలిగి ఉంటుంది, ఇది క్షిపణికి అధిక వేగం, దూరాన్ని అందిస్తుంది.
- అడ్వాన్స్‌డ్ గైడెన్స్ సిస్టమ్: అగ్ని-6 అత్యాధునిక గైడెన్స్ సిస్టమ్, నావిగేషన్ సిస్టమ్‌లతో కూడి ఉంటుంది. ఇది లక్ష్యాన్ని అత్యంత కచ్చితత్వంతో ఛేదించడానికి సహాయపడుతుంది.
- మోహరింపు: ఈ క్షిపణిని భూమి నుండి (కానిస్టర్ లాంచ్ సిస్టమ్) మరియు సబ్ మెరైన్ల నుండి కూడా ప్రయోగించగల సామర్థ్యం గురించి చర్చ జరుగుతోంది. సబ్ మెరైన్ల నుండి ప్రయోగించగలిగితే, భారత్ యొక్క ద్వితీయ దాడి సామర్థ్యం (Second-strike capability) గణనీయంగా పెరుగుతుంది.
‘నోటామ్’ జారీ: పరీక్షకు సంకేతం
‘నోటామ్’ (Notice to Airmen) అనేది విమానయాన రంగానికి జారీ చేసే ఒక హెచ్చరిక. రాబోయే ప్రమాదాలు, మార్పులు లేదా కార్యకలాపాల గురించి పైలట్లకు, విమానయాన సంస్థలకు తెలియజేస్తుంది. బంగాళాఖాతం మీదుగా నిర్దిష్ట ప్రాంతంలో, నిర్దిష్ట తేదీల్లో విమానాల రాకపోకలను నిషేధిస్తూ లేదా పరిమితం చేస్తూ నోటామ్ జారీ అయితే, అది సాధారణంగా క్షిపణి పరీక్షలు లేదా ఇతర రక్షణ కార్యకలాపాలకు సంకేతం.
ఈ నోటామ్ జారీ అయిందంటే, క్షిపణి పరీక్షకు అన్ని ఏర్పాట్లు పూర్తయ్యాయని, రక్షణ పరిశోధన మరియు అభివృద్ధి సంస్థ (DRDO) పరీక్ష నిర్వహణకు సిద్ధంగా ఉందని అర్థం. సాధారణంగా, ఒడిశా తీరంలోని వీలర్ ఐలాండ్ (అబ్దుల్ కలాం ఐలాండ్) నుండి క్షిపణి పరీక్షలు నిర్వహిస్తారు. బంగాళాఖాతంలో లక్ష్య ప్రాంతం వైపుగా ప్రయాణించే క్షిపణి మార్గంలో భద్రతా చర్యల కోసం ఈ నోటామ్ జారీ చేస్తారు.
అంతర్జాతీయ ప్రభావం, వ్యూహాత్మక ప్రాముఖ్యత
అగ్ని-6 క్షిపణి పరీక్ష విజయవంతమైతే, భారత్ ప్రపంచంలోనే అత్యంత శక్తివంతమైన దేశాల సరసన చేర్చబడుతుంది. దీని వ్యూహాత్మక ప్రాముఖ్యత చాలా ఎక్కువ:
- ప్రాంతీయ ఆధిపత్యం: చైనా, పాకిస్తాన్ వంటి పొరుగు దేశాలకు భారత్ యొక్క రక్షణ సామర్థ్యాన్ని తెలియజేస్తుంది. ముఖ్యంగా చైనా విస్తరణవాద ధోరణులకు అడ్డుకట్ట వేయడంలో ఇది కీలకం.
- అణ్వాయుధ నిరోధం: శక్తివంతమైన ICBM సామర్థ్యం, MIRV సాంకేతికత అణ్వాయుధ నిరోధక శక్తిని గణనీయంగా పెంచుతుంది. ఏదైనా శత్రు దేశం భారత్‌పై దాడి చేయడానికి ముందు రెండుసార్లు ఆలోచించేలా చేస్తుంది.
- ప్రపంచ శక్తిగా భారత్: అధునాతన క్షిపణి సాంకేతికతను సొంతంగా అభివృద్ధి చేసుకోవడం భారత్‌ను ప్రపంచ శక్తిగా నిరూపిస్తుంది. ఇది అంతర్జాతీయ సంబంధాలలో భారత్ స్థానాన్ని మరింత పటిష్టం చేస్తుంది.
- సాంకేతిక పరిజ్ఞానం: క్షిపణి సాంకేతికతలో భారత్ సాధించిన పురోగతిని ఇది చాటిచెబుతుంది. దేశీయంగా అధునాతన సాంకేతికతలను అభివృద్ధి చేయగల సామర్థ్యాన్ని ప్రదర్శిస్తుంది.
రక్షణ రంగంలో ఆత్మనిర్భర్ భారత్
ప్రధాని నరేంద్ర మోడీ ‘ఆత్మనిర్భర్ భారత్’ (ఆత్మ నిర్భర భారత్) నినాదంతో దేశీయ రక్షణ ఉత్పత్తుల తయారీకి అధిక ప్రాధాన్యత ఇస్తున్నారు. అగ్ని క్షిపణి శ్రేణి, ముఖ్యంగా అగ్ని-6 వంటి అధునాతన క్షిపణులు ఈ ఆత్మనిర్భర్ భారత్ స్ఫూర్తికి నిదర్శనం. విదేశాలపై ఆధారపడకుండా సొంతంగా క్షిపణులను అభివృద్ధి చేసుకోవడం వల్ల దేశ రక్షణ బలోపేతమవుతుంది, వ్యూహాత్మక స్వయంప్రతిపత్తి పెరుగుతుంది.
ముగింపు:
అగ్ని-6 క్షిపణి పరీక్ష భారత్ రక్షణ చరిత్రలో ఒక మైలురాయిగా నిలవనుంది. ఇది కేవలం ఒక క్షిపణి పరీక్ష మాత్రమే కాదు, భారత్ యొక్క పెరుగుతున్న వ్యూహాత్మక సామర్థ్యాన్ని, సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని, ప్రపంచ వేదికపై దాని స్థానాన్ని చాటిచెప్పే ఒక ముఖ్యమైన సంకేతం. ఈ పరీక్ష విజయవంతమైతే, భారత్ మరింత సురక్షితమైన, శక్తివంతమైన దేశంగా అవతరిస్తుంది. భవిష్యత్తులో ఎదురయ్యే ఎలాంటి సవాళ్లనైనా ఎదుర్కోవడానికి సిద్ధంగా ఉంటుందని ప్రపంచానికి తెలియజేస్తుంది. ఈ పరీక్ష ద్వారా భారత్ తన రక్షణ బలోపేతానికి, శాంతి స్థాపనకు కట్టుబడి ఉందని స్పష్టం చేస్తుంది.
Author
