ఆంధ్రప్రదేశ్ భారీ వర్షాలు మరోసారి రాష్ట్ర ప్రజలను, ప్రభుత్వాన్ని కలవరపెడుతున్నాయి. బంగాళాఖాతంలో రేపు (లేదా రాబోయే రోజుల్లో) ఏర్పడనున్న అల్పపీడనం కారణంగా, కోస్తాంధ్ర మరియు రాయలసీమ జిల్లాల్లో రాబోయే నాలుగు రోజుల పాటు భారీ నుంచి అతి భారీ వర్షాలు కురిసే అవకాశం ఉందని భారత వాతావరణ శాఖ (IMD) మరియు ఆంధ్రప్రదేశ్ విపత్తుల నిర్వహణ సంస్థ (APSDMA) హెచ్చరికలు జారీ చేశాయి. ఇది కేవలం సాధారణ వర్ష సూచన కాదు, రైతులకు, మత్స్యకారులకు, తీరప్రాంత ప్రజలకు మరియు పట్టణ వాసులకు ముందస్తు హెచ్చరికగా భావించాలి.
ప్రతి సంవత్సరం, నైరుతి రుతుపవనాల తిరోగమనం లేదా బంగాళాఖాతంలో ఏర్పడే అల్పపీడనాలు ఆంధ్రప్రదేశ్ భారీ వర్షాల రూపంలో తీవ్ర ప్రభావాన్ని చూపుతాయి. ఈసారి కూడా, ఆగ్నేయ బంగాళాఖాతంలో ఏర్పడిన ఉపరితల ఆవర్తనం బలపడి, అల్పపీడనంగా మారడం, ఆపై మరింత తీవ్రమై వాయుగుండంగా మారే అవకాశం ఉండడం ఆందోళన కలిగిస్తోంది. ఈ వ్యవస్థ పశ్చిమ-వాయువ్య దిశగా కదులుతూ, ఉత్తర తమిళనాడు-దక్షిణ ఆంధ్రప్రదేశ్ తీరాల వైపు పయనించే అవకాశం ఉన్నందున, రాష్ట్రంలోని దక్షిణ మరియు మధ్య కోస్తా ప్రాంతాలపై దీని ప్రభావం అత్యంత ఎక్కువగా ఉంటుందని అంచనా.
ఇంతకీ ఈ అల్పపీడనం వెనుక ఉన్న సైన్స్ ఏంటి? గతంలో ఇలాంటి వాతావరణ వ్యవస్థలు రాష్ట్రానికి ఎంత నష్టం కలిగించాయి? ప్రస్తుతానికి విపత్తుల నిర్వహణకు ప్రభుత్వం తీసుకుంటున్న చర్యలేంటి? మరియు ఒక పౌరుడిగా మనం ఎలాంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి? అనే అంశాలపై సమగ్రంగా పరిశీలిద్దాం.
1. రాబోయే 4 రోజుల వర్షాల తీవ్రత (జిల్లాల వారీగా)
APSDMA అంచనాల ప్రకారం, రాబోయే నాలుగు రోజులు (దినము 1 నుండి దినము 4 వరకు), వర్షాల తీవ్రత క్రమంగా పెరుగుతూ, తీరం దాటే సమయంలో అత్యంత గరిష్ట స్థాయికి చేరవచ్చు. ఆంధ్రప్రదేశ్ భారీ వర్షాలు ప్రధానంగా దక్షిణ కోస్తా జిల్లాలపై కేంద్రీకృతమవుతాయి.
| రోజు | తీవ్రత అంచనా | ప్రధానంగా ప్రభావితమయ్యే జిల్లాలు |
| దినము 1 | మోస్తరు నుంచి భారీ వర్షాలు | బాపట్ల, ప్రకాశం, శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు, చిత్తూరు, తిరుపతి. |
| దినము 2 | భారీ నుంచి అతి భారీ వర్షాలు | పశ్చిమ గోదావరి, ఏలూరు, కృష్ణా, ప్రకాశం, నెల్లూరు, చిత్తూరు, తిరుపతి. |
| దినము 3 | అత్యంత భారీ వర్షాలు (Red Alert) | డాక్టర్ బీఆర్ అంబేద్కర్ కోనసీమ, తూర్పు గోదావరి, పశ్చిమ గోదావరి, కృష్ణా, బాపట్ల, ప్రకాశం, నెల్లూరు, తిరుపతి. |
| దినము 4 | భారీ వర్షాలు, ఆపై తగ్గుముఖం | శ్రీకాకుళం, విజయనగరం, విశాఖపట్నం, అనకాపల్లి (ఉత్తర కోస్తా), కడప, అనంతపురం (రాయలసీమలోని కొన్ని ప్రాంతాలు). |
ఈ నాలుగు రోజుల్లో, తీరప్రాంత జిల్లాలైన నెల్లూరు, ప్రకాశం, బాపట్లలలో కొన్ని ప్రాంతాలకు Red Alert జారీ చేసే అవకాశం ఉంది. ఈ జిల్లాల్లో గంటకు 50-60 కి.మీ. వేగంతో గాలులు వీచే అవకాశం ఉంది, ఇది పంటలకు, విద్యుత్ మౌలిక సదుపాయాలకు తీవ్ర నష్టాన్ని కలిగించవచ్చు. రాయలసీమలోనూ చిత్తూరు, తిరుపతి, వైఎస్సార్ కడప జిల్లాల్లో మోస్తరు నుంచి భారీ వర్షపాతం నమోదయ్యే అవకాశం ఉంది, ముఖ్యంగా లోతట్టు ప్రాంతాల్లో వరదలు సంభవించే ప్రమాదం ఉంది.
2. అల్పపీడనం వెనుక ఉన్న వాతావరణ శాస్త్రం
ఆంధ్రప్రదేశ్ భారీ వర్షాలు లేదా తుఫానులు ఏర్పడడానికి ప్రధాన కారణం బంగాళాఖాతం.
A. అల్పపీడన వ్యవస్థ ఆవిర్భావం (The Science of Low Pressure)
- ఉపరితల ఆవర్తనం (Cyclonic Circulation): సముద్ర మట్టానికి 4.5 కిలోమీటర్ల ఎత్తులో గాలులు అపసవ్య దిశలో తిరుగుతూ, గాలిని పైకి లాగినప్పుడు ఉపరితల ఆవర్తనం ఏర్పడుతుంది.
- అల్పపీడనం (Low-Pressure Area): ఉపరితల ఆవర్తనం ప్రభావంతో సముద్ర మట్టం వద్ద గాలి పీడనం తగ్గినప్పుడు, ఆ ప్రాంతాన్ని పూరించడానికి చుట్టూ ఉన్న అధిక పీడనం గాలి (తేమతో కూడినది) వేగంగా వస్తుంది. ఈ ప్రక్రియ వల్ల మేఘాలు ఏర్పడి వర్షాలు కురుస్తాయి.
- వాయుగుండం (Depression) & తుఫాను (Cyclone): ఉష్ణోగ్రత, తేమ మరియు గాలుల కలయిక వల్ల అల్పపీడనం మరింత బలపడితే, అది వాయుగుండంగా, ఆపై తుఫానుగా మారుతుంది. ప్రస్తుతం ఏర్పడబోయే వ్యవస్థ వాయుగుండం వరకు బలపడి, తీరం వైపు పయనించే అవకాశం ఉంది.
- సముద్ర ఉపరితల ఉష్ణోగ్రత (SST): బంగాళాఖాతంలో వేసవి/రుతుపవనాల తిరోగమనం సమయంలో సముద్ర ఉపరితల ఉష్ణోగ్రత 28°C కంటే ఎక్కువగా ఉంటుంది. ఈ అధిక ఉష్ణోగ్రత తుఫానులకు ఇంధనంలా పనిచేసి, వాటిని శక్తివంతం చేస్తుంది.
B. తుఫాను వ్యవస్థల కదలికల్లో కీలక పాత్ర పోషించే అంశాలు
- జోరుగా వీచే గాలులు (Wind Shear): వాతావరణంలోని ఎగువ మరియు దిగువ పొరల్లో గాలుల వేగం, దిశల్లో పెద్ద తేడా ఉంటే, ఆ వ్యవస్థ బలహీనపడుతుంది. ఈసారి, గాలుల కదలికలు అనుకూలంగా ఉండటం వల్లనే అల్పపీడనం బలపడే అవకాశం ఉంది.
- మాడెన్-జూలియన్ ఆసిలేషన్ (Madden-Julian Oscillation – MJO): ఇది ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉష్ణమండలాల్లో తూర్పు నుంచి పడమరకు కదిలే ఒక భారీ మేఘాల మరియు వర్షపాత తరంగం. ఇది బంగాళాఖాతంలో చురుకుగా ఉన్నప్పుడు, తుఫానుల ఏర్పాటుకు మరియు ఆంధ్రప్రదేశ్ భారీ వర్షాల తీవ్రతకు దోహదపడుతుంది.
3. చారిత్రక కోణం: గత విపత్తులు నేర్పిన పాఠాలు
ఆంధ్రప్రదేశ్ భారీ వర్షాలు మరియు తుఫానుల వల్ల గతంలో సంభవించిన విపత్తులను విశ్లేషించడం ద్వారా, ప్రస్తుత పరిస్థితి తీవ్రతను అంచనా వేయవచ్చు. తీరప్రాంతం కావడంతో, ఏపీకి తరచుగా తుఫానుల ముప్పు ఎదురవుతూనే ఉంటుంది.
- 1977 దివిసీమ తుఫాను (Diviseema Cyclone): ఆంధ్రప్రదేశ్ చరిత్రలోనే అత్యంత వినాశకరమైన తుఫానుగా దీన్ని పరిగణిస్తారు. దివిసీమ ప్రాంతాన్ని అతలాకుతలం చేసిన ఈ తుఫాను దాదాపు 10,000 మందికి పైగా ప్రాణాలు తీసింది. ఇది విపత్తుల నిర్వహణలో సమన్వయం, ముందస్తు హెచ్చరికల ఆవశ్యకతను ప్రపంచానికి చాటి చెప్పింది.
- 2014 హుద్‌హుద్ తుఫాను (Hudhud Cyclone): విశాఖపట్నం నగరాన్ని పూర్తిగా స్తంభింపజేసిన ఈ తుఫాను, ప్రాణనష్టం తక్కువగా ఉన్నప్పటికీ, మౌలిక సదుపాయాలకు, ముఖ్యంగా విద్యుత్ మరియు కమ్యూనికేషన్ వ్యవస్థలకు వేల కోట్ల రూపాయల నష్టాన్ని కలిగించింది.
- 2021 వాయుగుండం (2021 Depression): కేవలం అల్పపీడనం నుంచి వాయుగుండంగా మారినప్పటికీ, ఇది రాయలసీమ జిల్లాలైన చిత్తూరు, కడపలలో అపూర్వమైన వరదలను సృష్టించింది. తిరుపతిలో ఏర్పడిన విపత్తు, తక్కువ వర్షపాతంతోనూ ఎంతటి నష్టం జరగవచ్చో చూపింది.
గత అనుభవాల నుంచి నేర్చుకున్న పాఠాల ఫలితంగానే, నేడు ప్రభుత్వం మెరుగైన ముందస్తు హెచ్చరిక వ్యవస్థలను, సహాయక బృందాలను సిద్ధం చేస్తోంది. ప్రస్తుత ఆంధ్రప్రదేశ్ భారీ వర్షాలు సూచనను కూడా ప్రభుత్వం అత్యంత తీవ్రంగా పరిగణించి, జిల్లా కలెక్టర్లను అప్రమత్తం చేసింది.
4. విపత్తు నిర్వహణ సంస్థ (APSDMA) సన్నద్ధత
ప్రస్తుత అల్పపీడన ముప్పు నేపథ్యంలో, ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్ర విపత్తుల నిర్వహణ సంస్థ (APSDMA) యుద్ధప్రాతిపదికన సన్నద్ధమవుతోంది.
A. ప్రభుత్వ యంత్రాంగం చర్యలు:
- హెచ్చరికల జారీ: మత్స్యకారులకు సముద్రంలోకి వెళ్లవద్దని కచ్చితమైన హెచ్చరికలు జారీ చేయడం జరిగింది. తీరప్రాంత ప్రజలను సురక్షిత ప్రాంతాలకు తరలించడానికి ఏర్పాట్లు చేస్తున్నారు.
- NDRF & SDRF మోహరింపు: జాతీయ విపత్తు ప్రతిస్పందన దళం (NDRF) మరియు రాష్ట్ర విపత్తు ప్రతిస్పందన దళం (SDRF) బృందాలను అత్యంత ప్రభావితమయ్యే జిల్లాలైన నెల్లూరు, ప్రకాశం, కృష్ణా, తూర్పు గోదావరి ప్రాంతాల్లో మోహరించారు.
- సమన్వయం: జిల్లా కలెక్టర్లు, రెవెన్యూ, పోలీస్, అగ్నిమాపక, వైద్య ఆరోగ్య శాఖల మధ్య నిరంతర సమన్వయం కోసం కంట్రోల్ రూమ్‌లను (Control Rooms) 24×7 ఏర్పాటు చేశారు.
- మౌలిక సదుపాయాల తనిఖీ: పాత భవనాలు, బలహీనమైన రోడ్లు, విద్యుత్ స్తంభాలు, నీటిపారుదల ప్రాజెక్టుల (డ్యాములు, రిజర్వాయర్లు) పటిష్టతను ముందుగానే తనిఖీ చేస్తున్నారు.
B. సమాచార వ్యవస్థ పాత్ర
ఆంధ్రప్రదేశ్ భారీ వర్షాల సమయంలో సమాచార ప్రసారం అత్యంత కీలకం. విద్యుత్, ఇంటర్నెట్ వ్యవస్థలు దెబ్బతిన్నప్పుడు కూడా పనిచేసేలా శాటిలైట్ ఫోన్లు (Satellite Phones) మరియు వైర్‌లెస్ కమ్యూనికేషన్ వ్యవస్థలను సిద్ధం చేస్తున్నారు. సోషల్ మీడియా ద్వారా వదంతులను అరికట్టి, IMD, APSDMA జారీ చేసిన ప్రామాణిక సమాచారాన్ని మాత్రమే ప్రజలకు చేరవేయడానికి చర్యలు తీసుకుంటున్నారు.
5. వ్యవసాయం మరియు ఆర్థిక వ్యవస్థపై ప్రభావం
ఆంధ్రప్రదేశ్ భారీ వర్షాలు వ్యవసాయ రంగాన్ని తీవ్రంగా ప్రభావితం చేస్తాయి.
- వరి పంటకు ముప్పు: కోస్తా ప్రాంతాల్లో కోతకు సిద్ధంగా ఉన్న వరి పంటకు వర్షాలు, ముఖ్యంగా ఈదురు గాలులు అతిపెద్ద ముప్పు. ధాన్యం తడిసి, రంగు మారి, నాణ్యత కోల్పోవడం వల్ల రైతులకు భారీ నష్టం వాటిల్లుతుంది.
- ఉద్యానవన పంటలు: అరటి, బొప్పాయి, మామిడి వంటి ఉద్యానవన పంటలు గాలుల వల్ల నేలకూలిపోయే ప్రమాదం ఉంది. కూరగాయల పంటలకు కూడా నష్టం వాటిల్లి, మార్కెట్‌లో ధరలు పెరిగే అవకాశం ఉంది.
- రైతుల సన్నద్ధత: వర్షాలు పడటానికి ముందే పంటను కోసి, సురక్షిత ప్రాంతాలకు తరలించాలని, లేదా ప్లాస్టిక్ టార్పాలిన్లతో కప్పి ఉంచాలని వ్యవసాయ శాఖ అధికారులు రైతులకు సూచిస్తున్నారు.
ఆర్థికంగా, రోడ్లు, రైల్వే ట్రాక్‌ల ధ్వంసం, పారిశ్రామిక ఉత్పత్తిలో అంతరాయం, విద్యుత్ సరఫరా నిలిచిపోవడం వంటి కారణాల వల్ల రాష్ట్ర ఆర్థిక వ్యవస్థపై తాత్కాలికంగా ప్రతికూల ప్రభావం పడుతుంది.
6. పౌరుల కోసం ఆచరించాల్సిన భద్రతా మార్గదర్శకాలు (Citizen Safety Guidelines)
ఆంధ్రప్రదేశ్ భారీ వర్షాలు సంభవించినప్పుడు పౌరులు తమను తాము మరియు తమ కుటుంబాన్ని రక్షించుకోవడానికి పాటించాల్సిన అత్యంత ముఖ్యమైన నియమాలు.
చేయవలసినవి (DO’s):
- నిరంతర సమాచారం: రేడియో, టీవీ లేదా అధికారిక వెబ్‌సైట్ల ద్వారా వాతావరణ హెచ్చరికలను ఎప్పటికప్పుడు తెలుసుకోండి.
- ముందు జాగ్రత్త కిట్: ఒక అత్యవసర కిట్‌ను సిద్ధం చేయండి. ఇందులో టార్చ్‌లైట్, బ్యాటరీలు, కొవ్వొత్తులు, అగ్గిపెట్టె, త్రాగునీరు, పాడవ్వని ఆహారం, ముఖ్యమైన మందులు మరియు ప్రథమ చికిత్స వస్తువులు ఉండాలి.
- పత్రాల భద్రత: ముఖ్యమైన పత్రాలు (ఆధార్, పాన్, బ్యాంక్ పత్రాలు) మరియు విలువైన వస్తువులను వాటర్‌ప్రూఫ్ కంటైనర్‌లో ఉంచి సురక్షితమైన ప్రదేశంలో ఉంచండి.
- విద్యుత్ సరఫరా: వరద నీరు ఇంట్లోకి వచ్చే అవకాశం ఉంటే, మెయిన్ స్విచ్‌ను ఆఫ్ చేయండి. విద్యుత్ వైర్లను తాకవద్దు.
- సురక్షిత ప్రాంతానికి తరలింపు: అధికారులు తరలిపోవాలని సూచించినప్పుడు, ఆలస్యం చేయకుండా వెంటనే సురక్షిత ఆశ్రయాలకు వెళ్లండి.
చేయకూడనివి (DON’Ts):
- ప్రయాణాన్ని నివారించండి: అత్యవసరం కాకపోతే ప్రయాణాలను పూర్తిగా నివారించండి. వంతెనలు, కల్వర్టులు, రోడ్లపై నీరు చేరితే వాటిపై ప్రయాణించవద్దు.
- వదంతులు నమ్మవద్దు: సోషల్ మీడియాలో వచ్చే అనధికారిక లేదా వదంతుల సమాచారాన్ని నమ్మవద్దు మరియు షేర్ చేయవద్దు.
- నీటిలోకి నడవవద్దు: వరద నీటిలో నడవడానికి ప్రయత్నించవద్దు. నీటి కింద ఉన్న ఓపెన్ మ్యాన్‌హోల్స్, రాళ్లు లేదా విద్యుత్ వైర్లు ప్రమాదకరంగా మారవచ్చు.
- పాత భవనాలు: పాతబడిన లేదా దెబ్బతిన్న భవనాలకు దూరంగా ఉండండి.
- చేపల వేట: మత్స్యకారులు ఏ పరిస్థితుల్లోనూ సముద్రంలోకి వెళ్లవద్దు.
7. దీర్ఘకాలిక పరిష్కారాలు మరియు మౌలిక సదుపాయాల పునర్నిర్మాణం
కేవలం తాత్కాలికంగా సహాయక చర్యలు చేపట్టడం మాత్రమే కాకుండా, ఆంధ్రప్రదేశ్ భారీ వర్షాలు వల్ల ప్రతి సంవత్సరం సంభవించే నష్టాన్ని తగ్గించడానికి శాశ్వత పరిష్కారాలపై దృష్టి సారించడం చాలా అవసరం.
- పట్టణ వరద నిర్వహణ (Urban Flood Management):
- తూముల శుద్ధి: నగరాలు మరియు పట్టణాలలో మురుగు కాలువలు, తూములను ప్రతి వర్షాకాలం ముందు తప్పనిసరిగా శుభ్రం చేయాలి.
- పర్కోలేషన్ పిట్‌లు: భూగర్భ జల మట్టాన్ని పెంచడానికి, రోడ్ల పక్కన ఇంకుడు గుంతలను (Percolation Pits) నిర్మించాలి.
- అభివృద్ధి ప్రణాళిక: నదీ పరీవాహక ప్రాంతాలు, చెరువుల ఆక్రమణలను నివారించి, పచ్చదనాన్ని పెంచడం ద్వారా నీరు భూమిలోకి ఇంకేలా చర్యలు తీసుకోవాలి.
- మెరుగైన మౌలిక సదుపాయాలు:
- తుఫాను నిరోధక విద్యుత్ వ్యవస్థ: భూగర్భ విద్యుత్ కేబుల్ వ్యవస్థలను ఏర్పాటు చేయడం ద్వారా తుఫానుల సమయంలో విద్యుత్ అంతరాయాన్ని గణనీయంగా తగ్గించవచ్చు.
- వరద నిరోధక నిర్మాణాలు: ముఖ్యమైన వంతెనలు మరియు రోడ్లను వరదల తీవ్రతను తట్టుకునేలా పునర్నిర్మించాలి.
- ముందస్తు హెచ్చరిక వ్యవస్థల్లో పెట్టుబడి:
- డాప్లర్ రాడార్లు: తీరప్రాంతంలో మరింత మెరుగైన డాప్లర్ రాడార్ వ్యవస్థలను ఏర్పాటు చేయడం ద్వారా వర్షపాతాన్ని, గాలుల కదలికలను మరింత కచ్చితంగా అంచనా వేయవచ్చు.
- మొబైల్ అలర్ట్‌లు: ప్రజలకు నేరుగా వారి మొబైల్‌కు ప్రాంతీయ భాషలో అత్యవసర హెచ్చరికలు పంపే వ్యవస్థను మరింత పటిష్టం చేయాలి.
ముగింపు
ఆంధ్రప్రదేశ్ భారీ వర్షాలు బంగాళాఖాతంలో ఏర్పడిన అల్పపీడనం కారణంగా రానున్న నాలుగు రోజులు ఆంధ్రప్రదేశ్ భారీ వర్షాలు ముప్పు తప్పదని వాతావరణ నిపుణులు స్పష్టం చేస్తున్నారు. ఇది కేవలం వాతావరణ అంచనా మాత్రమే కాదు, ప్రభుత్వ యంత్రాంగం, రైతులు మరియు సాధారణ పౌరులు అత్యంత అప్రమత్తంగా ఉండాల్సిన సమయం. ముందస్తు జాగ్రత్తలు తీసుకోవడం ద్వారా, గత విపత్తుల మాదిరిగా భారీ నష్టాన్ని నివారించడం సాధ్యమవుతుంది. వాతావరణ మార్పుల ప్రభావం పెరుగుతున్న నేపథ్యంలో, అల్పపీడనాలు మరియు తుఫానుల తీవ్రత భవిష్యత్తులో మరింత పెరిగే అవకాశం ఉంది. ఈ సవాళ్లను సమర్థవంతంగా ఎదుర్కోవడానికి, తాత్కాలిక ఉపశమన చర్యలతో పాటు, దీర్ఘకాలికంగా విపత్తులను తట్టుకునే మౌలిక సదుపాయాలను నిర్మించడంపై దృష్టి సారించడం ఆంధ్రప్రదేశ్ భవిష్యత్తుకు అత్యవసరం. ప్రతి ఒక్కరూ ప్రభుత్వ సూచనలను పాటిస్తూ, ఇతరులకు సహాయం చేస్తూ, ఈ విపత్తును సురక్షితంగా దాటాలని ఆశిద్దాం.
Author
