Telangana’s Major Step – Implementation of Central Matru Vandana Scheme|| Beneficial తెలంగాణలో కేంద్ర మాతృ వందన పథకం అమలుకు సన్నాహాలు

Central Matru Vandana Schemeతెలంగాణ రాష్ట్రంలో కేంద్ర ప్రభుత్వ ప్రతిష్టాత్మక పథకం ‘ప్రధాన మంత్రి మాతృ వందన యోజన (PMMVY)’ అమలు చేయడానికి రాష్ట్ర ప్రభుత్వం సన్నాహాలు చేస్తోంది. ఈ పథకం గర్భిణులు, బాలింతలకు ఆర్థిక సహాయం అందించడం ద్వారా వారి ఆరోగ్యం, పోషకాహారాన్ని మెరుగుపరచడమే లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. గతంలో కొన్ని కారణాల వల్ల రాష్ట్రంలో ఈ పథకం అమలు కాలేదు. అయితే, ఇప్పుడు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఈ పథకాన్ని అమలు చేయడానికి ఆసక్తి చూపుతోంది, ఇది రాష్ట్రంలోని వేలాది మంది గర్భిణులు, బాలింతలకు ప్రయోజనం చేకూర్చనుంది.

ప్రధాన మంత్రి మాతృ వందన యోజన (PMMVY) – ఒక అవలోకనం

Central Matru Vandana Schemeప్రధాన మంత్రి మాతృ వందన యోజన అనేది 2017లో భారత ప్రభుత్వం ప్రారంభించిన ఒక సంక్షేమ పథకం. ఈ పథకం కింద, గర్భిణులు, బాలింతలైన మహిళలకు మొదటి సజీవ జననం కోసం రూ. 5,000 ఆర్థిక సహాయం మూడు విడతలుగా నేరుగా వారి బ్యాంకు ఖాతాల్లో జమ చేయబడుతుంది. ఈ పథకం యొక్క ప్రధాన లక్ష్యాలు:

1. పోషకాహారాన్ని మెరుగుపరచడం: గర్భిణులు, బాలింతలు సరైన పోషకాహారం తీసుకోవడానికి ప్రోత్సహించడం.
2. ఆరోగ్య సంరక్షణను ప్రోత్సహించడం: ప్రసవానికి ముందు, తర్వాత అవసరమైన వైద్య పరీక్షలు, టీకాలు తీసుకోవడానికి ప్రోత్సహించడం.
3. పనిభారాన్ని తగ్గించడం: గర్భధారణ సమయంలో, ప్రసవం తర్వాత పనిచేయలేని మహిళలకు వేతన నష్టాన్ని పాక్షికంగా భర్తీ చేయడం.
4. తల్లి, శిశు మరణాలను తగ్గించడం: మెరుగైన ఆరోగ్యం, పోషకాహారం ద్వారా తల్లి, శిశు మరణాల రేటును తగ్గించడం.

ఈ పథకం కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాల భాగస్వామ్యంతో అమలు చేయబడుతుంది, నిధుల నిష్పత్తి 60:40 (సాధారణ రాష్ట్రాలకు), 90:10 (ఈశాన్య, హిమాలయ రాష్ట్రాలకు), మరియు 100% కేంద్ర నిధులతో కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాల్లో అమలు అవుతుంది.

తెలంగాణలో అమలులో జాప్యం – కారణాలు

Central Matru Vandana Schemeతెలంగాణ రాష్ట్రం ఏర్పడిన తర్వాత, ఆరోగ్య సంరక్షణ రంగంలో అనేక సంస్కరణలు చేపట్టింది. అయితే, ప్రధాన మంత్రి మాతృ వందన యోజన అమలులో మాత్రం జాప్యం చోటు చేసుకుంది. దీనికి ప్రధానంగా రెండు కారణాలు ఉన్నాయి:

1. కేసీఆర్ కిట్ పథకంతో ఏకీకరణ: తెలంగాణ ప్రభుత్వం ‘కేసీఆర్ కిట్’ పథకాన్ని అత్యంత విజయవంతంగా అమలు చేస్తోంది. ఈ పథకం కింద గర్భిణులకు ప్రసవానికి ముందు, తర్వాత రూ. 12,000 ఆర్థిక సహాయం, ఆడపిల్ల పుడితే అదనంగా రూ. 1,000 కలిపి రూ. 13,000 అందిస్తోంది. అంతేకాకుండా, తల్లి, శిశువుకు అవసరమైన 16 రకాల వస్తువులతో కూడిన కిట్‌ను కూడా అందిస్తోంది. కేసీఆర్ కిట్ పథకం యొక్క విస్తృతమైన కవరేజ్, ప్రయోజనాల కారణంగా PMMVYని విడిగా అమలు చేయాల్సిన అవసరం లేదని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం భావించింది. PMMVYని కేసీఆర్ కిట్‌తో విలీనం చేయాలని కోరింది.
2. నిధుల కేటాయింపులో సమస్యలు: PMMVY కింద కేంద్ర ప్రభుత్వం అందించే రూ. 5,000 ఆర్థిక సహాయం, కేసీఆర్ కిట్ పథకం కింద రాష్ట్ర ప్రభుత్వం అందిస్తున్న రూ. 12,000 లేదా రూ. 13,000తో కలిపి అందించాలా లేదా విడిగా అందించాలా అనే దానిపై స్పష్టత లేకపోవడం కూడా ఒక సమస్యగా మారింది. కేంద్ర నిబంధనల ప్రకారం PMMVY లబ్ధిదారులకు రూ. 5,000 విడిగా అందించాలి.

ఈ కారణాల వల్ల, గత ఐదేళ్లుగా PMMVY పథకం తెలంగాణలో అమలు కాలేదు. దీంతో, రాష్ట్రంలోని అర్హులైన వేలాది మంది మహిళలు కేంద్రం అందించే ఆర్థిక సహాయాన్ని కోల్పోయారు.

ప్రస్తుత పరిస్థితి – అమలుకు సన్నాహాలు

Central Matru Vandana Schemeకొత్తగా ఏర్పడిన తెలంగాణ ప్రభుత్వం, ముఖ్యమంత్రి రేవంత్ రెడ్డి నాయకత్వంలో, కేంద్ర ప్రభుత్వ పథకాలను రాష్ట్రంలో అమలు చేయడానికి ఆసక్తి చూపుతోంది. ఈ క్రమంలో, PMMVY పథకాన్ని రాష్ట్రంలో అమలు చేయడానికి ఆరోగ్య శాఖ అధికారులు సన్నాహాలు చేస్తున్నారు. ఇటీవల, రాష్ట్ర ఆరోగ్య శాఖ కార్యదర్శి సంబంధిత అధికారులతో సమావేశమై PMMVY అమలుకు సంబంధించిన విధివిధానాలపై చర్చించారు.

అమలు ప్రక్రియ – సవాళ్లు, పరిష్కారాలు

PMMVY పథకాన్ని తెలంగాణలో అమలు చేయడంలో కొన్ని సవాళ్లు ఎదురయ్యే అవకాశం ఉంది. వాటిని అధిగమించి సమర్థవంతంగా పథకాన్ని అమలు చేయడానికి క్రింది అంశాలను పరిగణనలోకి తీసుకోవాలి:

1. కేసీఆర్ కిట్‌తో సమన్వయం: PMMVY పథకాన్ని కేసీఆర్ కిట్‌తో సమర్థవంతంగా సమన్వయం చేయాలి. రెండు పథకాల ప్రయోజనాలను లబ్ధిదారులకు స్పష్టంగా వివరించాలి. లబ్ధిదారులు రెండు పథకాల కింద లబ్ధి పొందగలిగేలా చర్యలు తీసుకోవాలి. ఉదాహరణకు, PMMVY కింద రూ. 5,000, కేసీఆర్ కిట్ కింద రూ. 12,000/13,000 విడిగా అందేలా చూడాలి.
2. అవగాహన కల్పన: పథకం గురించి విస్తృత ప్రచారం కల్పించాలి. అర్హులైన ప్రతి గర్భిణి, బాలింతకు పథకం గురించి తెలియజేయాలి. ఆశా వర్కర్లు, అంగన్‌వాడీ కార్యకర్తలు, స్వయం సహాయక బృందాల ద్వారా పథకం ప్రయోజనాలను వివరించాలి.
3. నమోదు ప్రక్రియను సులభతరం చేయడం: పథకంలో నమోదు ప్రక్రియను సరళతరం చేయాలి. అవసరమైన పత్రాలను తగ్గించి, సులభంగా దరఖాస్తు చేసుకునేలా వెసులుబాటు కల్పించాలి. ఆన్‌లైన్ దరఖాస్తు పద్ధతిని ప్రోత్సహించాలి.
4. సకాలంలో నిధుల విడుదల: లబ్ధిదారులకు సకాలంలో నిధులు అందేలా చూడాలి. జాప్యాన్ని నివారించడానికి పారదర్శకమైన, వేగవంతమైన నిధుల బదిలీ వ్యవస్థను ఏర్పాటు చేయాలి. DBT (Direct Benefit Transfer) పద్ధతిని సమర్థవంతంగా అమలు చేయాలి.
5. మౌలిక సదుపాయాల బలోపేతం: పథకం అమలుకు అవసరమైన మానవ వనరులు, సాంకేతిక మౌలిక సదుపాయాలను బలోపేతం చేయాలి. ఆరోగ్య కార్యకర్తలకు తగిన శిక్షణ ఇవ్వాలి.
6. పర్యవేక్షణ, మూల్యాంకనం: పథకం అమలును క్రమం తప్పకుండా పర్యవేక్షించాలి, మూల్యాంకనం చేయాలి. ఏమైనా లోపాలు ఉంటే వాటిని గుర్తించి, సరిదిద్దాలి. లబ్ధిదారుల నుండి అభిప్రాయాలను సేకరించి, పథకాన్ని మెరుగుపరచాలి.
7. డేటా నిర్వహణ: పథకానికి సంబంధించిన డేటాను సమర్థవంతంగా నిర్వహించాలి. లబ్ధిదారుల వివరాలు, నిధుల బదిలీ, ప్రగతి నివేదికలను డిజిటల్ పద్ధతిలో భద్రపరచాలి.

లబ్ధిదారులు, ప్రయోజనాలు

PMMVY పథకం అమలు వల్ల తెలంగాణలోని వేలాది మంది గర్భిణులు, బాలింతలు లబ్ధి పొందుతారు. ముఖ్యంగా పేద, గ్రామీణ ప్రాంతాలకు చెందిన మహిళలకు ఇది ఒక వరంగా మారనుంది.

• ఆర్థిక భద్రత: గర్భధారణ సమయంలో, ప్రసవం తర్వాత వచ్చే వేతన నష్టాన్ని పాక్షికంగా భర్తీ చేయడం ద్వారా కుటుంబాలకు ఆర్థిక భద్రత లభిస్తుంది.
• పోషకాహారం: ఆర్థిక సహాయం ద్వారా మహిళలు పౌష్టికాహారం తీసుకోవడానికి వీలవుతుంది, తద్వారా తల్లి, శిశువు ఆరోగ్యం మెరుగుపడుతుంది.
• ఆరోగ్య సంరక్షణ: జననపూర్వ, జననానంతర సంరక్షణను పొందడానికి ప్రోత్సాహం లభిస్తుంది. ఆసుపత్రులలో ప్రసవాల సంఖ్య పెరుగుతుంది, ఇది తల్లి, శిశు మరణాలను తగ్గిస్తుంది.
• అవగాహన: ఆరోగ్యకరమైన జీవనశైలి, ప్రసవ సంరక్షణ గురించి మహిళల్లో అవగాహన పెరుగుతుంది.

ముగింపు

Central Matru Vandana Schemeతెలంగాణ రాష్ట్రంలో ప్రధాన మంత్రి మాతృ వందన యోజన పథకాన్ని అమలు చేయాలనే ప్రభుత్వ నిర్ణయం స్వాగతించదగిన పరిణామం. ఈ పథకం, కేసీఆర్ కిట్‌తో కలిసి, రాష్ట్రంలోని గర్భిణులు, బాలింతలకు మరింత సమగ్రమైన సహాయాన్ని అందిస్తుంది. పథకం అమలులో ఎదురయ్యే సవాళ్లను సమర్థవంతంగా అధిగమించి, పారదర్శకమైన, వేగవంతమైన పద్ధతిలో లబ్ధిదారులకు ప్రయోజనాలను అందించడం ద్వారా రాష్ట్రంలో తల్లి, శిశు ఆరోగ్యం మెరుగుపడటంలో గణనీయమైన పురోగతి సాధించవచ్చు. దీని ద్వారా ఆరోగ్యవంతమైన సమాజ నిర్మాణానికి బలమైన పునాదులు వేసినట్లవుతుంది.