మన ఆహార సంస్కృతి అనేది ఎన్నో రకాల వంటకాలతో, రుచుల కలయికతో, సంప్రదాయ పదార్థాలతో కూడినది. ప్రతీ వంటకానికి ఒక ప్రత్యేకత ఉంటుంది. కొన్నివంటకాలు శీతలతను ఇస్తాయి, మరికొన్నివి శక్తిని అందిస్తాయి. కొన్నివి పండగల సందర్భంగా తప్పనిసరిగా వండాల్సినవిగా ఉంటాయి. ఈ విధంగా మన జీవనశైలిలో వంటకాలు కేవలం ఆకలి తీర్చడానికి మాత్రమే కాకుండా కుటుంబ బంధాలను, ఆనందాలను కలుపుతూ ఉంటాయి.
ప్రస్తుతం వేగవంతమైన జీవన విధానంలో రెడీమేడ్ పదార్థాలు, ఫాస్ట్ ఫుడ్ వంటివి విస్తృతంగా వాడుతున్నాం. కానీ, సహజ పదార్థాలతో తయారయ్యే సాంప్రదాయ వంటకాలు ఆరోగ్యానికి ఎంతో మేలు చేస్తాయి. ముఖ్యంగా కొత్తిమీర, కరివేపాకు, పసుపు, అల్లం, వెల్లుల్లి, నువ్వులు, జీలకర్ర, మిరియాలు వంటి సహజ పదార్థాలు శరీరానికి శక్తినిస్తూ రోగనిరోధక శక్తిని పెంచుతాయి.
ఉదాహరణకు, తామరింద్ వంటకాలు తెలుగు రాష్ట్రాల్లో ప్రత్యేక స్థానం కలిగి ఉంటాయి. చింతపండు రసం కలిపి చేసిన పులుసులు, చట్నీలు, పచ్చళ్ళు తిన్నవారికి ఆ రుచిని మరువలేరు. చింతపండు జీర్ణక్రియకు ఉపయోగపడుతుంది. దానిలో ఉండే సహజ ఆమ్లాలు శరీరంలో అధిక మలినాలను తొలగించడంలో సహకరిస్తాయి.
ఇక గుమ్మడికాయ వంటకాలు కూడా ఆరోగ్యానికి మంచివి. గుమ్మడికాయలో ఉండే విటమిన్లు, ఫైబర్ శరీరానికి సమతుల ఆహారాన్ని అందిస్తాయి. ఈ కూరను పులుసుగా, కూరగా, పప్పుతో కలిపి వండితే విభిన్న రుచులను ఆస్వాదించవచ్చు.
అలాగే నువ్వుల వంటకాలు శరీరానికి శక్తినిచ్చేవిగా ప్రసిద్ధి చెందాయి. నువ్వులలో ఉండే కాల్షియం ఎముకలకు బలం ఇస్తుంది. చలికాలంలో నువ్వుల లడ్డు, నువ్వుల పొడి, నువ్వుల పచ్చడి లాంటి వంటకాలు ఎక్కువగా వాడతారు.
వంటల్లో పసుపు వాడకం ప్రాచీన కాలం నుంచి ఉన్నది. పసుపు శరీరాన్ని శుభ్రపరుస్తుంది. గాయాలు మాన్పడంలో కూడా పసుపు సహజ వైద్యం లాంటి పాత్ర పోషిస్తుంది. అందుకే ప్రతి వంటలో పసుపు తప్పనిసరిగా వాడటం ఆనవాయితీగా మారింది.
వంటకాల్లో అల్లం, వెల్లుల్లి కలిపితే రుచి పెరగడమే కాకుండా జీర్ణక్రియకు కూడా బాగా ఉపయోగపడుతుంది. అల్లం చలి, దగ్గు వంటి సమస్యలను తగ్గిస్తే, వెల్లుల్లి గుండె ఆరోగ్యానికి తోడ్పడుతుంది.
ఇక కరివేపాకు రుచిని మాత్రమే కాకుండా జుట్టు, చర్మానికి కూడా మేలు చేస్తుంది. అందుకే వంటల్లో తాలింపు చేసే సమయంలో కరివేపాకు తప్పనిసరిగా వేస్తారు.
వంటల ప్రాధాన్యం కేవలం రుచిలోనే కాకుండా మన సంస్కృతిలోనూ కనిపిస్తుంది. పండగలు, శుభకార్యాలు, ప్రత్యేక సందర్భాల్లో వంటకాలకు ప్రత్యేక స్థానం ఉంటుంది. ఉదాహరణకు సంక్రాంతి పండగలో పిండి వంటకాలు, ఉగాది సందర్భంగా బెల్లం-చింతపండు మిశ్రమం, వినాయక చవితి రోజునుండే మోడకాలు వంటి వంటకాలు ప్రతీ ఒక్కరి మనసును ఆకర్షిస్తాయి.
ప్రస్తుత కాలంలో ఆహార పరిశ్రమలో ఎన్నో మార్పులు వచ్చినా, మన సాంప్రదాయ వంటల ప్రత్యేకత తగ్గిపోలేదు. నిజానికి, ఆరోగ్యకరమైన జీవనానికి మన పాతవంటలే బాట చూపుతున్నాయి.
ప్రతీ తరం తమతమ అనుభవాలతో వంటకాలలో కొత్తదనాన్ని తీసుకువస్తున్నప్పటికీ, సహజ పదార్థాలతో వండే రుచుల విలువ మాత్రం ఎప్పటికీ నిలుస్తూనే ఉంటుంది.
Author
