మన వంటగదిలో ప్రతిరోజూ ఉపయోగించే వంటపాత్రలు కేవలం ఆహారం వండే వస్తువులుగా మాత్రమే కాదు, మన ఆరోగ్యాన్ని ప్రభావితం చేసే ప్రధాన అంశాలుగా కూడా నిలుస్తాయి. సాధారణంగా మనం వంటపాత్రలపై అంతగా దృష్టి పెట్టం. వాటి ఆకర్షణ, ఖర్చు, సౌలభ్యం మాత్రమే చూసి ఉపయోగిస్తాం. కానీ వాటి పదార్థం, పూత, వాడుక పద్ధతులు అన్నీ మన శరీరానికి ప్రత్యక్ష సంబంధం కలిగి ఉంటాయి. ఆహారం లోపల కలిసే చిన్న చిన్న లోహాలు, రసాయనాలు కాలక్రమంలో పెద్ద సమస్యలకు కారణమవుతాయి.
అల్యూమినియం పాత్రలు తక్కువ ఖర్చుతో అందుబాటులో ఉండటంతో చాలా ఇళ్లలో ఎక్కువగా వాడుతారు. ఇవి తేలికగా ఉండటం, వేడి త్వరగా పంచుకోవడం వంటి ప్రయోజనాలు కలిగి ఉన్నా వాటికి ఉన్న ప్రతికూలతలు కూడా గమనించాలి. ఉప్పు, పులుపు ఉన్న వంటకాలను వీటిలో వండినపుడు అల్యూమినియం ఆహారంలోకి చేరే అవకాశం ఉంటుంది. అల్యూమినియం అధికంగా శరీరంలో చేరితే జ్ఞాపకశక్తి సమస్యలు, నాడీ సంబంధ వ్యాధులు తలెత్తే ప్రమాదం ఉందని కొన్ని పరిశోధనలు సూచిస్తున్నాయి.
నాన్స్టిక్ పాత్రలు ఆధునిక కాలంలో దాదాపు ప్రతి ఇంటిలో కనిపిస్తాయి. తక్కువ నూనెతో వండుకోవచ్చని, ఆహారం అంటుకోదని వీటిని ఎక్కువగా ఇష్టపడతారు. కానీ వీటిలో వేసే ప్రత్యేక పూత ఎక్కువ ఉష్ణోగ్రత వద్ద పగిలిపోతే విషపూరిత వాయువులు విడుదలయ్యే అవకాశం ఉంటుంది. వాటిని శ్వాస ద్వారా తీసుకుంటే తాత్కాలిక జ్వరం, తలనొప్పి, శ్వాస సమస్యలు రావచ్చు. అంతేకాదు, కాలక్రమంలో శరీరంపై మరింత ప్రతికూల ప్రభావం చూపే అవకాశాలు కూడా ఉన్నాయి. ముఖ్యంగా పూత ఊడిపోయిన నాన్స్టిక్ పాత్రలను వాడటం మరీ ప్రమాదకరం.
తామ్రపు పాత్రలు వేడిని సమానంగా పంచడంలో ప్రత్యేకత కలిగి ఉంటాయి. కానీ పూత లేకుండా వాడితే తామ్రం నేరుగా ఆహారంలోకి చేరుతుంది. తక్కువ మోతాదులో తామ్రం శరీరానికి అవసరమే అయినా, ఎక్కువ మోతాదులో చేరితే వాంతులు, జీర్ణ సమస్యలు, కాలేయానికి నష్టం కలిగించే అవకాశం ఉంటుంది. అందుకే తామ్రపు పాత్రలు ఉపయోగించాలనుకుంటే తప్పనిసరిగా లోపల పూత ఉన్నవాటినే వాడాలి.
ఇనుము పాత్రలు పూర్వం నుంచీ మన వంటగదిలో ప్రధాన స్థానాన్ని సంపాదించుకున్నాయి. వీటితో వండిన ఆహారంలో ఇనుము చేరి శరీరానికి ఉపయుక్తంగా ఉంటుంది. ముఖ్యంగా రక్తహీనత సమస్యలు ఉన్నవారికి ఇది సహాయకారం. అయితే ఇనుము పాత్రలు తుప్పు పట్టకుండా శుభ్రంగా ఉంచడం, అధిక ఆమ్లం ఉన్న పదార్థాలను ఎక్కువసేపు వీటిలో ఉంచకపోవడం మంచిది.
స్టీల్ పాత్రలు ప్రస్తుతం అత్యంత సురక్షితమైనవిగా భావించబడుతున్నాయి. వీటిలో ఆహారం వండడం వల్ల పెద్దగా హానికరం కాని లోహాలు కలిసే అవకాశం ఉండదు. కానీ నకిలీ లేదా నాణ్యతలేని స్టీల్ వస్తువులు వాడితే మిశ్రమ లోహాలు శరీరానికి హానికరంగా మారవచ్చు. అందుకే మంచి నాణ్యత కలిగిన స్టీల్ పాత్రలనే ఎంచుకోవాలి.
మట్టి పాత్రలు, రాయి పాత్రలు మన సంప్రదాయంలో ప్రాధాన్యత పొందాయి. ఇవి సహజ పదార్థాలతో తయారు కావడం వల్ల ఆరోగ్యానికి మేలు చేస్తాయి. మట్టి పాత్రల్లో వండిన ఆహారం రుచిగా ఉండటమే కాకుండా పోషకాలు కూడా అలాగే నిలుస్తాయి. రాయి పాత్రలు కూడా నెమ్మదిగా వేడి పంచుతూ ఆహారానికి ప్రత్యేకమైన రుచి ఇస్తాయి. ఇవి విషపూరిత పదార్థాలు విడుదల చేసే ప్రమాదం లేకుండా సహజమైన ఆరోగ్యకరమైన మార్గాలుగా నిలుస్తాయి.
వంటపాత్రలతో పాటు వాటి వాడుక పద్ధతి కూడా చాలా ముఖ్యం. నాన్స్టిక్ పాత్రల పూత ఊడిపోతే వెంటనే వదిలేయాలి. అల్యూమినియం పాత్రలు పాతబడితే మార్చుకోవాలి. తామ్రపు పాత్రలు పూత ఉన్నప్పుడే వాడాలి. ఇనుము పాత్రలు తరచూ శుభ్రం చేయాలి. మట్టి పాత్రలు వాడేముందు బాగా నానబెట్టి, ఎండబెట్టి వాడితే ఎక్కువకాలం మన్నుతాయి.
అంతిమంగా, మనం ఎంచుకునే వంటపాత్రలు ఆరోగ్యంపై ప్రత్యక్ష ప్రభావం చూపుతాయి. ఆహారంలో కలిసే చిన్న చిన్న లోహాలు కూడా దీర్ఘకాలంలో ప్రమాదకరమయ్యే అవకాశం ఉంది. కాబట్టి తక్కువ ఖర్చు, ఆకర్షణ మాత్రమే కాకుండా, ఆరోగ్య పరిరక్షణ దృష్ట్యా వంటపాత్రలను జాగ్రత్తగా ఎంచుకోవడం అత్యంత అవసరం. సురక్షితమైన పాత్రలు వాడటం ద్వారా మనం మన కుటుంబాన్ని అనారోగ్యం నుండి దూరంగా ఉంచగలుగుతాం.