
పరిచయం
మౌలిక రంగాల ఉత్పత్తి భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో మౌలిక రంగాలు కీలక పాత్ర పోషిస్తాయి. కోల్, స్టీల్, విద్యుత్, సిమెంట్, పెట్రోలియం రిఫైనరీ వంటి రంగాలు దేశంలోని పరిశ్రమల వెన్నెముకగా పరిగణించబడతాయి. తాజా గణాంకాల ప్రకారం, 2025 ఆగస్టు నెలలో భారత మౌలిక రంగాల ఉత్పత్తి 6.3% వృద్ధిని సాధించింది, ఇది గత 15 నెలల్లో అత్యధిక వృద్ధి రేటుగా నిలిచింది. ఈ వృద్ధి భారత ఆర్థిక వ్యవస్థ మళ్లీ బలపడుతున్న సంకేతమని నిపుణులు పేర్కొంటున్నారు.

మౌలిక రంగాల ప్రాముఖ్యత
“మౌలిక రంగాలు” అంటే దేశ పరిశ్రమల ఆధారమైన ఎనిమిది ప్రధాన రంగాలు. అవి —
- కోల్ (Coal)
- క్రూడ్ ఆయిల్ (Crude Oil)
- నేచురల్ గ్యాస్ (Natural Gas)
- రీఫైనరీ ఉత్పత్తులు (Petroleum Refinery Products)
- ఫర్టిలైజర్ (Fertilizers)
- స్టీల్ (Steel)
- సిమెంట్ (Cement)
- విద్యుత్ (Electricity)
ఈ రంగాల ప్రగతి నేరుగా దేశ GDP, పెట్టుబడులు, పరిశ్రమల విస్తరణ, ఉపాధి సృష్టి మరియు ఆర్థిక స్థిరత్వంపై ప్రభావం చూపుతుంది.
రంగాల వారీగా వృద్ధి వివరాలు
2025 ఆగస్టు నెల గణాంకాల ప్రకారం:
- కోల్ ఉత్పత్తి: 11.4% పెరుగుదల
- స్టీల్ ఉత్పత్తి: 14.2% వృద్ధి
- సిమెంట్ ఉత్పత్తి: 6.1% పెరుగుదల
- ఫర్టిలైజర్ ఉత్పత్తి: 4.6% పెరుగుదల
- విద్యుత్ ఉత్పత్తి: 3.1% వృద్ధి
- రిఫైనరీ ఉత్పత్తులు: 3% వృద్ధి
- క్రూడ్ ఆయిల్: 1.2% తగ్గుదల
- నేచురల్ గ్యాస్: 2.2% తగ్గుదల
ఈ వివరాలు చూపుతున్నట్టుగా, ముఖ్యంగా కోల్, స్టీల్, సిమెంట్, ఫర్టిలైజర్ రంగాల్లో గణనీయమైన వృద్ధి నమోదవడం వల్ల మొత్తం మౌలిక రంగాల వృద్ధి 6.3%కి చేరింది.
స్టీల్ మరియు సిమెంట్ రంగాల పెరుగుదల

భారతదేశంలో నిర్మాణ రంగం, రోడ్లు, రైలు ప్రాజెక్టులు, స్మార్ట్ సిటీలు, మరియు రియల్ ఎస్టేట్ రంగాలు వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్నాయి. ఈ నేపథ్యంలో స్టీల్ మరియు సిమెంట్ ఉత్పత్తులపై డిమాండ్ పెరగడం సహజమే.
ఆగస్టు నెలలో స్టీల్ ఉత్పత్తి 14.2% పెరగడం పరిశ్రమలకు కొత్త ఉత్సాహాన్ని తెచ్చింది. అలాగే, సిమెంట్ ఉత్పత్తి 6.1% పెరగడం నిర్మాణ రంగానికి స్థిరత్వం ఇచ్చింది. ఈ రెండు రంగాల వృద్ధి భారత ఆర్థిక వ్యవస్థ బలోపేతానికి పునాదులు వేస్తోంది.
విద్యుత్ రంగంలో వృద్ధి
విద్యుత్ రంగం దేశ అభివృద్ధిలో కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది. 2025 ఆగస్టులో విద్యుత్ ఉత్పత్తి 3.1% పెరిగింది. కొత్త విద్యుత్ ప్రాజెక్టులు, పునరుత్పాదక ఇంధన ఉత్పత్తులు (సోలార్, విండ్) మరియు రాష్ట్ర ప్రభుత్వాల మౌలిక సదుపాయాల పెట్టుబడులు ఈ వృద్ధికి కారణమయ్యాయి.
ఈ పెరుగుదల విద్యుత్ వినియోగం పెరుగుతున్నదనానికి సూచిక. గృహ, పరిశ్రమ, వ్యవసాయ రంగాల్లో విద్యుత్ వినియోగం పెరగడం దేశ అభివృద్ధికి సంకేతం.
ఫర్టిలైజర్ ఉత్పత్తి మరియు వ్యవసాయం
వ్యవసాయ రంగం భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో ప్రధాన స్థంభం. ఫర్టిలైజర్ ఉత్పత్తి 4.6% పెరగడం రైతులకు పెద్ద ఊరట. ఇది రబీ సీజన్లో సాగు ప్రారంభానికి సరిపడే సరుకులు అందుబాటులో ఉండేలా చేసింది.
ఫర్టిలైజర్ ఉత్పత్తి పెరగడం వలన:
- రైతులకు ఎరువుల కొరత తగ్గుతుంది
- వ్యవసాయ ఉత్పత్తి స్థాయిలు పెరుగుతాయి
- పంట దిగుబడులు మెరుగుపడతాయి
దీని ఫలితంగా గ్రామీణ ఆర్థిక వ్యవస్థ బలపడుతుంది.

కోల్ మరియు పెట్రోలియం రంగాలు
కోల్ ఉత్పత్తి 11.4% పెరగడం వలన విద్యుత్ ఉత్పత్తి కేంద్రాలకు ఇంధన సరఫరా స్థిరంగా కొనసాగింది. భారతదేశం ఇంకా అధికంగా కోల్ ఆధారిత విద్యుత్ ఉత్పత్తిపైనే ఆధారపడుతున్నందున, ఇది సానుకూల పరిణామం.
అలాగే, రిఫైనరీ ఉత్పత్తులు 3% వృద్ధి చూపడం దేశంలోని పెట్రోలియం వినియోగం స్థిరంగా ఉందని తెలియజేస్తుంది. వాహనాల వినియోగం, పారిశ్రామిక ఇంధన అవసరాలు పెరగడం దీని ప్రధాన కారణం.
తగ్గిన రంగాలు
అన్ని రంగాలు వృద్ధి చెందలేదు.
- క్రూడ్ ఆయిల్ ఉత్పత్తి 1.2% తగ్గింది
- నేచురల్ గ్యాస్ ఉత్పత్తి 2.2% తగ్గింది
ఈ తగ్గుదల, ఉత్పత్తి ప్రాజెక్టుల పరిమితులు, మరియు ముడి పదార్థాల సరఫరా లోపం వల్ల అని అధికారులు తెలిపారు. అయితే ఇతర రంగాల్లో వచ్చిన బలమైన వృద్ధి ఈ లోటును సమన్వయం చేసింది.
గత సంవత్సరం తో పోలిస్తే
2024 ఆగస్టులో మౌలిక రంగాల ఉత్పత్తి 1.5% తగ్గుదల నమోదు చేసుకుంది. ఈ ఏడాది అదే నెలలో 6.3% వృద్ధి సాధించడం పెద్ద విజయంగా పరిగణించబడుతోంది. ఇది ఆర్థిక కార్యకలాపాలు పునరుద్ధరించబడుతున్నాయనే సంకేతం.
అలాగే, 2025 ఏప్రిల్–ఆగస్టు మధ్య మొత్తం వృద్ధి **2.8%**గా ఉంది. గత ఏడాది ఇదే కాలంలో 4.6% ఉండగా, ఇప్పుడు ఆగస్టు నెలలో వచ్చిన అధిక వృద్ధి భవిష్యత్ నెలల్లో ఆర్థిక చైతన్యాన్ని పెంచే అవకాశం ఉంది.
పెట్టుబడిదారుల విశ్వాసం పెరుగుతోంది
మౌలిక రంగాల వృద్ధి పెట్టుబడిదారులలో సానుకూల సంకేతాన్ని పంపుతోంది. పరిశ్రమల విస్తరణకు అవసరమైన మౌలిక సదుపాయాలు బలపడుతున్నాయి. కోల్, స్టీల్, సిమెంట్ వంటి రంగాల వృద్ధి ఇన్ఫ్రాస్ట్రక్చర్ ప్రాజెక్టుల వేగాన్ని పెంచుతుందని మార్కెట్ నిపుణులు చెబుతున్నారు.
ఇక ఫైనాన్స్ సంస్థలు, బ్యాంకులు కూడా మౌలిక రంగాల్లో పెట్టుబడులు పెట్టడానికి ఆసక్తి చూపుతున్నాయి. ఇది దేశ ఆర్థిక స్థిరత్వానికి బలమైన సంకేతం.
భవిష్యత్ అంచనాలు
భవిష్యత్తులో మౌలిక రంగాల ఉత్పత్తి మౌలిక రంగాల వృద్ధి కొనసాగితే, దేశ GDP వృద్ధి రేటు కూడా పెరగవచ్చని ఆర్థిక నిపుణులు అంచనా వేస్తున్నారు. రాబోయే నెలల్లో ప్రభుత్వ మౌలిక ప్రాజెక్టులు, రైల్వే అభివృద్ధి, హౌసింగ్, రోడ్లు మరియు పోర్టు అభివృద్ధి ప్రాజెక్టులు వృద్ధికి ఊపునిస్తాయి.
అలాగే, ప్రైవేట్ రంగం పెట్టుబడులు పెరగడం, “Make in India” ప్రాజెక్టులు ముందుకు సాగడం, మరియు పన్ను సడలింపులు లాంటి అంశాలు మౌలిక రంగాల ఉత్పత్తిని మరింత పెంచే అవకాశం ఉంది.
ముగింపు
మౌలిక రంగాల ఉత్పత్తి మొత్తం మీద, 2025 ఆగస్టు నెలలో మౌలిక రంగాల ఉత్పత్తిలో నమోదైన 6.3% వృద్ధి, భారత ఆర్థిక వ్యవస్థకు సానుకూల మలుపు అని చెప్పాలి. ఇది గత 15 నెలల్లో అత్యధిక వృద్ధి రేటు, మరియు దేశ పరిశ్రమల చైతన్యానికి సంకేతం.
కోల్, స్టీల్, సిమెంట్, విద్యుత్, ఫర్టిలైజర్ రంగాల్లో వచ్చిన బలమైన ప్రగతి, దేశంలోని నిర్మాణ, వ్యవసాయ, మరియు పరిశ్రమల రంగాలకు ఉత్సాహాన్నిస్తోంది.
ఈ వృద్ధి దేశ ఆర్థిక స్థిరత్వం, పెట్టుబడుల పెరుగుదల, మరియు ప్రజల జీవన ప్రమాణాల మెరుగుదలకు మార్గం చూపుతుంది.
భారత ఆర్థిక వ్యవస్థ మరింత బలపడే దిశగా ఇది ఒక పాజిటివ్ టర్నింగ్ పాయింట్ అని చెప్పవచ్చు.







