. దీపావళి అంటే ఏమిటి?
“దీపావళి” అనే పదం సంస్కృతంలోని రెండు పదాల నుండి వచ్చింది:
- దీప = దీపం (దీపకాంతి)
- ఆవళి = వరుస లేదా పంక్తి
అంటే “దీపాల వరుస” అని అర్థం.
ఇది వెలుగుల పండుగ, చీకటిపై వెలుగు విజయం సాధించినదానికి సూచిక.
రామాయణంలోని కథ – శ్రీరాముని అయోధ్యకు తిరిగి రావడం
దీపావళి పండుగకు ప్రధానంగా సంబంధించిన కథ ఇదే 👇
శ్రీరాముడు, సీతా దేవి, లక్ష్మణుడు 14 సంవత్సరాల అరణ్యవాసం ముగించుకుని లంకలో రావణుడిని సంహరించి తిరిగి అయోధ్యకు వచ్చిన రోజు ప్రజలు దీపాలు వెలిగించి, ఆనందంతో ఆహ్వానించారు.
అయోధ్య అంతా దీపాలతో ప్రకాశించింది, అందుకే దానికి “దీపావళి” అనే పేరు వచ్చింది.
ఇది సత్యం – ధర్మం – న్యాయం చెడుపై విజయం సాధించిన సూచిక.
లక్ష్మీ దేవి అవతారం – ఐశ్వర్య దినోత్సవంసెన్సెక్స్ సూచీ తిరిగి పెరుగుదల ప్రారంభం | |Sensex Resumes Winning Run After 1-Day Break
ఇంకో పౌరాణిక కథ ప్రకారం, కార్తీక అమావాస్య రోజున లక్ష్మీదేవి సముద్ర మథనం నుండి అవతరించింది.
ఆమెను ఆహ్వానించడానికి ప్రజలు దీపాలు వెలిగించారు.
అందుకే దీపావళి రోజున లక్ష్మీ దేవిని పూజించడం సంప్రదాయం.
ప్రజలు ఈ రోజు బంగారం, వెండి కొనుగోలు చేస్తారు – ఐశ్వర్యం ఇంటికి రావాలని సంకల్పంతో.
ఇది “ధనత్రయోదశి” రోజు నుండి ప్రారంభమవుతుంది.
నరకాసురుడు వధ – కృష్ణుడి విజయం
మరికొన్ని ప్రాంతాల్లో దీపావళి శ్రీకృష్ణుడు నరకాసురుడిని సంహరించిన రోజుగా జరుపుకుంటారు.
నరకాసురుడు 16,000 మంది స్త్రీలను బంధించి దుష్టకార్యాలు చేశాడు.
కృష్ణుడు, సత్యభామతో కలిసి అతన్ని సంహరించి ఆ స్త్రీలను విముక్తి చేశాడు.
ఆ రోజు ప్రజలు దీపాలు వెలిగించి ఆనందం వ్యక్తం చేశారు.
కాబట్టి దీపావళి కూడా చెడుపై మేలుని విజయం సూచిస్తుంది https://citynewstelugu.com/dhanatrayodashi-means/ అక్టోబర్ 18న జరగనున్న ధనత్రయోదశి — ఐశ్వర్యం, ఆరోగ్యం, శుభారంభానికి సూచిక
దక్షిణ భారతదేశంలో ప్రాముఖ్యత
దక్షిణ భారతదేశంలో దీపావళిని ప్రధానంగా
**“నరకచతుర్దశి”**గా జరుపుకుంటారు.
ఆ రోజు ఉదయం నూనె స్నానం, కొత్త బట్టలు ధరించడం, పటాకులు పేల్చడం ప్రధాన ఆనవాయితీ.
ఇది ఆరోగ్యం, ఆనందం, శుభం సూచిస్తుంది.
ఉత్తర భారతదేశంలో ప్రాముఖ్యత
ఉత్తర భారతదేశంలో దీపావళి రోజున
లక్ష్మీ–గణేశ పూజ చేస్తారు.
వ్యాపారులు ఈ రోజు తమ ఖాతాల కొత్త సంవత్సరం ప్రారంభిస్తారు.
ఇంటింటా దీపాలు, దీపగుచ్ఛాలు వెలిగించి, “లక్ష్మీ ప్రవేశం” కోసం ఇంటిని అలంకరిస్తారు.
పంచదిన దీపావళి (Five Days of Diwali) తెలంగాణ
దీపావళి ఒక్కరోజు కాదు — ఐదు రోజుల పండుగగా జరుపుతారు:
- ధనత్రయోదశి – బంగారం కొనుగోలు, ఆరోగ్యం, ధన్వంతరి పూజ
- నరక చతుర్దశి – నరకాసుర వధ, స్నానం, శుభప్రారంభం
- దీపావళి (అమావాస్య) – లక్ష్మీ పూజ, దీపాల వెలుగు
- బలి పాడ్యమి – బలి చక్రవర్తి పూజ, ఆనందోత్సవం
- భాయ్ దూజ్ – అన్నాచెల్లెళ్ళ ప్రేమ పండుగ
🕯️ 8. దీపావళి యొక్క అర్థం
దీపావళి అంటే కేవలం దీపాలు వెలిగించడం కాదు,
మనసులో ఉన్న చీకట్లు — ద్వేషం, అసూయ, భయం — ఇవన్నీ తొలగించి,
ప్రేమ, దయ, క్షమ, వెలుగు నింపుకోవడం.
✨ సంక్షిప్తంగా
అంశం | అర్థం |
---|---|
🪔 దీపావళి | వెలుగుల పండుగ |
🏹 శ్రీరాముడి అరణ్యవాసం ముగింపు | ధర్మం చెడుపై విజయం |
🧨 నరకాసుర వధ | దుష్టుని అంతం, సత్య విజయం |
👑 లక్ష్మీ అవతారం | ఐశ్వర్యం, శాంతి |
🌿 నూనె స్నానం, దీపాలు | పవిత్రత, వెలుగు, ఆనందం |
🪔 దీపావళి మన జీవనంలో వెలుగు నింపే పండుగ —
చీకటిపై వెలుగు, చెడుపై మేలు, అజ్ఞానంపై జ్ఞానం విజయం సాధించిన దినం. 🌟