మహిళలు మరియు బాలికలపై జరిగే హింస అనేది ప్రపంచవ్యాప్తంగా మానవ హక్కుల ఉల్లంఘనలలో అత్యంత విస్తృతమైన, దారుణమైన సమస్య. ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (WHO) నివేదికల ప్రకారం, ప్రపంచంలోని ప్రతి ముగ్గురు మహిళలలో ఒకరు తమ జీవితకాలంలో శారీరక లేదా లైంగిక హింసకు గురవుతున్నారు. ఈ ఆందోళనకరమైన పరిస్థితిని దృష్టిలో ఉంచుకుని, అంతర్జాతీయ స్థాయిలో ప్రతి సంవత్సరం నవంబర్ 25న Elimination of Violence Against Women కోసం అంతర్జాతీయ దినోత్సవాన్ని జరుపుకుంటున్నారు.
ఈ దినోత్సవం, 1960లో డొమినికన్ రిపబ్లిక్ నియంత ట్రుజిల్లో చేతిలో హత్యకు గురైన మిరాబల్ సోదరీమణుల స్ఫూర్తితో ప్రారంభమైంది. మహిళలపై జరుగుతున్న అన్ని రకాల హింసను నిరోధించడానికి, నిర్మూలించడానికి సమాజాన్ని చైతన్యవంతం చేయడమే ఈ రోజు ముఖ్య ఉద్దేశం. భారతదేశంలో, ముఖ్యంగా ఆంధ్రప్రదేశ్లోని సత్తెనపల్లి లాంటి పట్టణాలలో, ఈ లక్ష్యాన్ని సాధించడానికి అద్భుతమైన కృషి జరుగుతోంది.
సత్తెనపల్లిలో Elimination of Violence Against Women దిశగా అనేక విప్లవాత్మక కార్యక్రమాలు మరియు చట్టపరమైన చర్యలు అమలు చేయబడుతున్నాయి. కేవలం చట్టాలు చేయడం లేదా అవగాహన సదస్సులు నిర్వహించడమే కాకుండా, సమగ్రమైన 10 లక్ష్యాల (10-Goal Objective) దిశగా కృషి చేయడం ద్వారా ఒక నమూనాగా నిలుస్తోంది. ఈ 10 లక్ష్యాలలో ముఖ్యంగా, మహిళలకు చట్టపరమైన రక్షణ, సామాజిక భద్రత, ఆర్థిక సాధికారత, మానసిక ఆరోగ్య మద్దతు, మరియు డిజిటల్ భద్రతపై దృష్టి సారించబడింది. ఉదాహరణకు, ‘దిశ’ చట్టం వంటి కఠినమైన చట్టాలను మరింత ప్రభావవంతంగా అమలు చేయడానికి స్థానిక పోలీస్ యంత్రాంగం మరియు న్యాయ సేవాధికార సంస్థలు కలిసి పనిచేస్తున్నాయి. జిల్లా న్యాయ సేవాధికార సంస్థల ఆధ్వర్యంలో మహిళలపై జరిగే శారీరక, లైంగిక, మానసిక, ఆర్థిక హింసల గురించి, ముఖ్యంగా సైబర్ హింస గురించి ప్రజల్లో అవగాహన పెంచడానికి కరపత్రాల ద్వారా, ప్రత్యేక కార్యక్రమాల ద్వారా కృషి జరుగుతోంది.
సమాజంలో మహిళల పట్ల వివక్ష లేని సమానత్వం నెలకొల్పడానికి భారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 14 (సమానత్వం), ఆర్టికల్ 15 (లింగ వివక్ష నిరాకరణ), ఆర్టికల్ 21 (జీవించే హక్కు) వంటివి ముఖ్యమైన రక్షణలను కల్పిస్తున్నాయి. ఈ చట్టపరమైన హక్కులపై మహిళలకు సంపూర్ణ అవగాహన కల్పించడానికి, సత్తెనపల్లి పరిసర ప్రాంతాలలో న్యాయ అవగాహన శిబిరాలను నిర్వహించడం జరుగుతోంది. గృహ హింస (Protection of Women from Domestic Violence Act, 2005 – PWDVA), వరకట్న వేధింపులు, పని ప్రదేశాలలో లైంగిక వేధింపులు (Sexual Harassment of Women at Workplace Act, 2013 – POSH Act) వంటి వాటి నుండి రక్షణ కల్పించడానికి ప్రభుత్వం తీసుకువచ్చిన చట్టాలపై ప్రజల్లో ముఖ్యంగా మహిళల్లో చైతన్యం పెంచడం చాలా అవసరం. ఈ దిశగా స్వచ్ఛంద సంస్థలు కూడా ముందుకు వచ్చి కరపత్రాలను ముద్రించడం, హెల్ప్లైన్ నంబర్ల (ఉదాహరణకు, 181 ఉమెన్ హెల్ప్లైన్, 112 ఎమర్జెన్సీ రెస్పాన్స్ సపోర్ట్ సిస్టమ్) గురించి ప్రచారం చేయడం వంటివి చేస్తున్నాయి.
సత్తెనపల్లి ప్రాంతంలో Elimination of Violence Against Women కోసం చేపట్టిన పది కీలక లక్ష్యాలలో మరొకటి, బాధితులకు మానసిక ఆరోగ్యం మరియు కౌన్సెలింగ్ మద్దతు అందించడం. హింసకు గురైన మహిళలు ఆత్మవిశ్వాసం, ధైర్యంతో సమస్యలను ఎదుర్కొనేలా వారికి వ్యక్తిగత కౌన్సెలింగ్లు అందించడం జరుగుతోంది. ముఖ్యంగా విద్యార్థులలో ఆత్మహత్య ధోరణులను నివారించడానికి, వారి ఆవేదనను వ్యక్తిగత కౌన్సెలింగ్ల ద్వారా లేదా హెల్ప్లైన్ల ద్వారా తొలగించడానికి కృషి చేస్తున్నారు. నేషనల్ కమిషన్ ఫర్ ఉమెన్ (NCW) ప్రవేశపెట్టిన డిజిటల్ శక్తి ప్రచారం (Digital Shakti Campaign) ద్వారా మహిళలు మరియు బాలికలకు ఆన్లైన్ వేదికలలో సురక్షితంగా ఉండటానికి డిజిటల్ అక్షరాస్యత మరియు నైపుణ్యాలను పెంపొందించడం కూడా ఈ లక్ష్యాలలో భాగమే.
భారతీయ న్యాయ సంహిత, 2023 వంటి కొత్త చట్టాలు, మహిళలు మరియు బాలికలపై జరిగే నేరాలకు కఠినమైన శిక్షలను అమలు చేయాలని నిర్దేశిస్తున్నాయి. ఈ చట్టాలు బాధితుల స్టేట్మెంట్లను ఆడియో-వీడియో రికార్డింగ్ చేయడం, మరియు మహిళలు/పిల్లలపై నేరాల విచారణలకు ప్రాధాన్యత ఇవ్వడం వంటి వాటిని తప్పనిసరి చేశాయి. ఈ సంస్కరణలు న్యాయం త్వరగా, పారదర్శకంగా జరిగేలా దోహదపడతాయి. సత్తెనపల్లి పరిధిలో వన్ స్టాప్ సెంటర్లు (OSCs) ఏర్పాటు చేసి, హింసకు గురైన మహిళలకు ఒకే చోట పోలీసు సహాయం, తాత్కాలిక వసతి, న్యాయ సహాయం మరియు మానసిక-సామాజిక కౌన్సెలింగ్ను అందించేలా చర్యలు తీసుకుంటున్నారు. ఇటువంటి సమగ్ర వ్యవస్థలు మహిళలకు భద్రతను, భరోసాను కల్పిస్తాయి.
సమాజంలో పాతుకుపోయిన లింగ వివక్షను, అసమానతలను తొలగించడానికి విద్య మరియు ఆర్థిక సాధికారత చాలా కీలకమైన అంశాలు. మహిళలకు విద్య, ఉద్యోగాలు, మరియు నాయకత్వంలో సమాన అవకాశాలు కల్పించడం, వేతనంలో లింగ అంతరాన్ని తగ్గించడం వంటివి Elimination of Violence Against Women యొక్క అంతిమ లక్ష్యాలుగా ఈ ప్రాంతంలో అమలు చేయబడుతున్నాయి. మహిళల్లో చైతన్యమే సమస్యకు శాశ్వత పరిష్కారం అనే భావనతో, ఆత్మరక్షణ విద్యలను నేర్చుకోవడం, తమపై జరిగిన అన్యాయం మీద ఫిర్యాదు చేయడానికి భయపడకుండా ముందుకు రావడానికి వారిలో ధైర్యాన్ని నింపే కార్యక్రమాలకు ప్రాధాన్యత ఇవ్వబడుతోంది. కుటుంబ పరువు, ప్రతిష్టలు, సమాజంలో చెడ్డపేరు వంటి భయాలను పక్కనపెట్టి, న్యాయం కోసం పోరాడే తెగింపును ప్రతి స్త్రీకి అందించాలి.
ఇటీవలి కాలంలో డిజిటల్ హింస (సైబర్ స్టాకింగ్, ఆన్లైన్ వేధింపులు, డీప్ఫేక్లు) అనేది మహిళలపై పెరుగుతున్న మరొక సమస్య. ఈ సవాళ్లను ఎదుర్కోవడానికి ‘డిజిటల్ శక్తి’ కార్యక్రమం ద్వారా మహిళలను సన్నద్ధం చేయడం, మరియు SHe-Box వంటి కేంద్రీకృత వేదికల ద్వారా ఫిర్యాదులను నమోదు చేసి, ట్రాక్ చేయడానికి అవకాశం కల్పించడం అద్భుతమైన చర్యలు. ఏ ఒక్క మహిళ కూడా భయంతో జీవించకూడదు, ప్రతి స్త్రీ ఆత్మాభిమానంతో, గౌరవంతో జీవించే హక్కును కలిగి ఉంది.
సత్తెనపల్లి మరియు దాని పరిసర ప్రాంతాలలో చేపట్టిన ఈ Elimination of Violence Against Women కార్యక్రమాలు, 10 లక్ష్యాల దిశగా చేస్తున్న కృషి, ఒక సురక్షితమైన మరియు ఆరోగ్యకరమైన సమాజాన్ని నిర్మించడంలో అద్భుతమైన విజయాన్ని సాధిస్తున్నాయి. ‘మహిళలకు సురక్షితమైన ప్రపంచం, అందరికీ మెరుగైన ప్రపంచం’ అనే ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ యొక్క నినాదాన్ని నిజం చేయడంలో మనందరి భాగస్వామ్యం చాలా అవసరం. ప్రతి ఒక్కరూ తమ వంతుగా హింసకు వ్యతిరేకంగా గళమెత్తాలి.
Author
