Mobile Addiction అనేది ఈ ఆధునిక యుగంలో పిల్లలు, తల్లిదండ్రులను పట్టి పీడిస్తున్న ఒక అపాయకరమైన సమస్య. ప్రస్తుత సమాజంలో, స్మార్ట్‌ఫోన్ ఒక అనివార్యమైన సాధనంగా మారింది. అయితే, దాని అతి వినియోగం ముఖ్యంగా చిన్నారుల మానసిక, శారీరక ఎదుగుదలపై తీవ్ర ప్రతికూల ప్రభావాన్ని చూపుతోంది. కరోనా మహమ్మారి కారణంగా ఆన్‌లైన్ తరగతులు మొదలైనప్పటి నుండి, స్క్రీన్ సమయం (Screen Time) గణనీయంగా పెరిగి, పిల్లలు ఈ మొబైల్ ప్రపంచంలో పూర్తిగా మునిగిపోతున్నారు. తల్లిదండ్రులు సైతం అల్లరి చేసే పిల్లలను శాంతింపజేయడానికి లేదా తమ పనులు సులభంగా పూర్తి చేసుకోవడానికి ఫోన్‌లను వారికి అలవాటు చేయడంతో, ఈ Mobile Addiction ఒక వ్యసనంగా మారుతోంది. ఈ అలవాటు వారి ఆరోగ్యాన్ని, విద్యను, సామాజిక నైపుణ్యాలను తీవ్రంగా దెబ్బతీస్తోంది.
Mobile Addictionతో బాధపడుతున్న పిల్లలు అనేక లక్షణాలను ప్రదర్శిస్తారు. ఫోన్ తీసుకోగానే చిరాకు పడడం, కోపం తెచ్చుకోవడం, ఆందోళన చెందడం, భోజనం చేసేటప్పుడు లేదా నిద్రపోయే ముందు కూడా ఫోన్ కోరుకోవడం వంటివి వీటిలో ప్రధానమైనవి. ఈ వ్యసనం వారి ఏకాగ్రతను పూర్తిగా దెబ్బతీస్తుంది, పాఠశాల పనితీరులో వెనుకబాటుకు దారితీస్తుంది. ముఖ్యంగా, ఫోన్ నుంచి వచ్చే నీలి కాంతి (Blue Light) వల్ల నిద్రకు సంబంధించిన హార్మోన్ అయిన మెలటోనిన్ ఉత్పత్తి అణచివేయబడుతుంది, ఫలితంగా నిద్రలేమి, నిద్రా భంగం వంటి సమస్యలు తలెత్తుతాయి. ఈ విధంగా నిద్ర లేకపోవడం వారి మానసిక ఆరోగ్యాన్ని మరింత కుంగదీస్తుంది, ఒత్తిడి, ఆందోళన, కొన్ని సందర్భాల్లో డిప్రెషన్‌కు దారి తీస్తుంది.
శారీరక సమస్యల విషయానికి వస్తే, Mobile Addiction వల్ల అనేక అనర్థాలు ఉన్నాయి. ఎక్కువసేపు స్క్రీన్‌ను చూడటం వలన కళ్లు అలసిపోవడం, కంటిచూపు తగ్గడం, కంటిలోని సున్నితమైన రెటీనాపై ప్రభావం పడడం వంటి కంటి సమస్యలు ఉత్పన్నమవుతాయి. 2050 నాటికి సగం మంది పిల్లలు మయోపియా (Miyopia) లక్షణాలకు గురయ్యే ప్రమాదం ఉందని నిపుణులు హెచ్చరిస్తున్నారు.
అంతేకాకుండా, గంటల తరబడి ఒకే భంగిమలో కూర్చుని ఫోన్ చూడటం వలన వెన్ను, భుజాల నొప్పులు, కండరాల నొప్పులు తలెత్తుతాయి. తగినంత శారీరక శ్రమ లేకపోవడం, ఫోన్ చూస్తూ తినడం వలన అతిగా లేదా తక్కువగా తినడం వంటి అలవాట్ల కారణంగా ఊబకాయం (Obesity), పోషకాహార లోపం (Malnutrition) వంటి ఆరోగ్య సమస్యలు కూడా వస్తాయి. పిల్లలు ఫోన్‌కు బానిసలైనప్పుడు, వారు బయటి ప్రపంచానికి దూరమై, స్నేహితులతో కలవలేకపోవడం, భావోద్వేగాలను సరిగ్గా వ్యక్తపరచలేకపోవడం వంటి సామాజిక, భావోద్వేగ లోపాలు ఏర్పడతాయి. ఇది క్రమేణా వారిలో ‘వర్చువల్ ఆటిజం’ (Virtual Autism) అనే లక్షణాలకు దారితీయవచ్చని వైద్య నివేదికలు సూచిస్తున్నాయి.
ఈ Mobile Addiction నుంచి పిల్లలను రక్షించడానికి తల్లిదండ్రులు చురుకైన పాత్ర పోషించాలి. మొదటి 10 మార్గాలు (10 ways) అంటే, ఫోన్ వినియోగంపై స్పష్టమైన పరిమితులను విధించడం అతి ముఖ్యం. పిల్లల వయస్సును బట్టి స్క్రీన్ సమయాన్ని నిర్ణయించాలి, రెండేళ్ల లోపు పిల్లలకు అసలు ఫోన్ ఇవ్వకపోవడం శ్రేయస్కరం. అన్నం తినేటప్పుడు, పడుకునే ముందు రెండు గంటల పాటు ఫోన్‌ను పూర్తిగా నిషేధించాలి. ఇంట్లో ‘టెక్ ఫ్రీ జోన్స్’ (Tech Free Zones) అంటే, హాలు, పడక గదుల్లో ఫోన్ వాడకాన్ని తగ్గించడం లేదా పూర్తిగా మానేయడం మంచిది. తల్లిదండ్రులు తమ పిల్లలకు ఆదర్శంగా ఉండాలి, ఎందుకంటే పిల్లలు చూసిన దాన్ని అనుకరిస్తారు. మనం గంటల తరబడి ఫోన్ చూస్తూ, పిల్లలను చూడొద్దని చెప్పడం సరికాదు.
పిల్లలను ఫోన్ నుంచి దూరం చేయడానికి, వారి దృష్టిని ఇతర సృజనాత్మక కార్యకలాపాల వైపు మళ్లించాలి. బయటి ఆటలు, బోర్డ్ గేమ్‌లు, పుస్తకాలు చదవడం, డ్రాయింగ్, సంగీతం, డాన్స్ లేదా గార్డెనింగ్ వంటి అభిరుచులను ప్రోత్సహించడం Mobile Addiction నుండి ఉపశమనం పొందడంలో సహాయపడుతుంది. అల్లరి చేసినప్పుడు లేదా మొండికేసినప్పుడు ఫోన్‌ను ఒక లంచంగా లేదా శాంతింపజేసే సాధనంగా ఉపయోగించకూడదు.
పిల్లలు ఎప్పుడైనా విసుగు చెందితే, ఆ విసుగును ఎలా నిర్వహించాలో, ప్రత్యామ్నాయంగా ఏమి చేయాలో వారికి నేర్పించాలి. తల్లిదండ్రులు తమ పిల్లలతో ఎక్కువ సమయం గడపాలి, వారితో ముఖాముఖి మాట్లాడాలి, వారి భావోద్వేగాలను, కష్టాలను అర్థం చేసుకోవాలి. కేవలం నిషేధించడం కాకుండా, ఎక్కువ సేపు ఫోన్ చూడటం వలన కలిగే దుష్ప్రభావాల గురించి పిల్లలకు వారి వయస్సుకు తగిన విధంగా అవగాహన కల్పించడం కూడా చాలా ముఖ్యం. భారతదేశంలో సెంట్రల్ బోర్డ్ ఆఫ్ సెకండరీ ఎడ్యుకేషన్ (CBSE) వారు ‘దోస్త్ ఫర్ లైఫ్ యాప్’ (Dost for Life App) వంటి యాప్‌ల ద్వారా గేమింగ్ వ్యసనాన్ని తగ్గించడానికి సలహాలు ఇస్తున్నారు.
పిల్లల్లో Mobile Addiction అనేది ఒక మానసిక ఆరోగ్య సమస్యగా పరిగణించాలి. అవసరమైతే, సైకాలజిస్టులు లేదా మానసిక ఆరోగ్య నిపుణుల సహాయం తీసుకోవడానికి వెనుకాడకూడదు. చివరగా, తల్లిదండ్రులు తమ పిల్లల భవిష్యత్తు కోసం, ఈ డిజిటల్ యుగంలో వాస్తవ ప్రపంచం, సాంకేతిక ప్రపంచం మధ్య సమతుల్యత (Balance) పాటించేలా వారికి మార్గనిర్దేశం చేయాలి. Mobile Addiction అనేది పెద్ద అపాయం, కానీ సరైన అవగాహన, నియమ నిబంధనలతో ఈ సమస్యను అధిగమించడం తప్పక సాధ్యమవుతుంది.
మునుపటి చర్చలో పేర్కొన్నట్లుగా, Mobile Addiction అనేది కేవలం ఒక అలవాటు కాదు, అది పిల్లల సమగ్ర అభివృద్ధిని దెబ్బతీసే ఒక భయంకరమైన అపాయం. ఈ వ్యసనం వల్ల కలిగే దుష్ప్రభావాల గురించి మరింత లోతుగా తెలుసుకోవడం తల్లిదండ్రులకు, సంరక్షకులకు చాలా అవసరం. ముఖ్యంగా, పిల్లలు ఫోన్‌కు అతుక్కుపోవడం వల్ల వారిలో శారీరక, మానసిక, సామాజిక అభివృద్ధిలో పెద్ద మార్పులు వస్తాయి.
ఉదాహరణకు, నిపుణుల అభిప్రాయం ప్రకారం, పసిపిల్లలను అన్నం తినిపించడానికి ఫోన్ చూపించడం వల్ల, వారు ఆహారాన్ని సరిగ్గా నమలడం, జీర్ణవ్యవస్థ పనితీరును మెరుగుపరచుకోవడం వంటి సహజ ప్రక్రియలను సరిగ్గా నేర్చుకోలేకపోతున్నారు. ఫోన్ చూస్తూ తినడం వల్ల ఆహారం యొక్క రుచి, పరిమాణంపై దృష్టి పెట్టలేక, ఆహారం ఆలస్యంగా జీర్ణం అవ్వడం, మలబద్ధకం, గ్యాస్, కడుపు ఉబ్బరం వంటి జీర్ణ సమస్యలు తలెత్తే అవకాశాలు పెరుగుతున్నాయి. ఇలాంటి అలవాట్లు చిన్ననాటి నుంచే వారి మెటబాలీజంను దెబ్బతీసి, ఊబకాయం (Obesity) వంటి దీర్ఘకాలిక సమస్యలకు దారి తీస్తున్నాయి. శారీరక శ్రమ లేకపోవడం, ఆహార నియంత్రణ లేకపోవడం ఈ ఒబెసిటీని మరింత పెంచుతుంది.
Mobile Addiction వల్ల పిల్లల్లో మాటలు రావడం ఆలస్యం అవ్వడం (Delayed Speech) అనేది అత్యంత ఆందోళన కలిగించే దుష్ప్రభావం. ఆరు నెలల వయసు నుంచే పిల్లలు మాట్లాడే ప్రయత్నం చేస్తారు, చుట్టూ ఉన్న శబ్దాలు, తల్లిదండ్రుల మాటలు వింటూనే వారి మెదడు ఎదుగుతుంది. కానీ, ఆ కీలకమైన సమయంలో పిల్లల చేతికి ఫోన్ ఇచ్చి స్క్రీన్ ముందుకు అలవాటు చేస్తే, వారు చుట్టూ ఏం జరుగుతుందో పట్టించుకోరు.
ఫలితంగా, మూడేళ్లు దాటినా స్పష్టంగా మాట్లాడలేకపోవడం, భావ వ్యక్తీకరణలో వెనుకబాటు వంటి సమస్యలు తలెత్తుతాయి. ఈ పరిస్థితి ‘వర్చువల్ ఆటిజం’ (Virtual Autism), అటెన్షన్ డెఫిసిట్ హైపర్‌యాక్టివిటీ డిజార్డర్ (ADHD) వంటి మానసిక రుగ్మతలకు దారితీసే ప్రమాదం ఉంది. మెదడు ఎదుగుదలకు అత్యంత కీలకమైన మొదటి ఐదున్నరేళ్లలో పిల్లలు స్క్రీన్లకు అతుక్కుపోతే, వారి ఆలోచనా శక్తి, సృజనాత్మకత క్రమంగా క్షీణిస్తాయి.
మానసిక ఆరోగ్యం విషయానికి వస్తే, నిరంతర Mobile Addiction పిల్లల్లో ఆందోళన (Anxiety), ఒత్తిడి (Stress), ముభావంగా ఉండడం, కోపం (Anger) వంటి ప్రవర్తనా సమస్యలను పెంచుతుంది. ముఖ్యంగా టీనేజ్ వయస్సులో ఉన్నవారు సోషల్ మీడియాలో (Social Media) గంటల తరబడి గడపడం వలన, ఇతరుల జీవితాలతో పోల్చుకుని ఆత్మన్యూనతా భావానికి గురవుతారు. దీనివల్ల డిప్రెషన్ (Depression) వంటి తీవ్రమైన మానసిక సమస్యలకు లోనయ్యే ప్రమాదం ఉంది. అంతేకాకుండా, స్క్రీన్లకు అలవాటు పడిన పిల్లలు వాస్తవికతకు దూరంగా ఉండి, రియాలిటీకి, వర్చువల్ ప్రపంచానికి మధ్య తేడాను గుర్తించలేకపోతారు.
కొన్ని సందర్భాలలో, అనైతికమైన కంటెంట్, సైబర్ బెదిరింపులు (Cyber Bullying) వంటి వాటికి కూడా గురయ్యే అవకాశాలు మెండుగా ఉంటాయి, ఇది వారి మానసిక ఆరోగ్యాన్ని మరింత కృంగదీస్తుంది. తల్లిదండ్రులు, చుట్టాలు మాట్లాడే మాటలను పట్టించుకోకపోవడం, ఒంటరిగా ఉండటానికి ఇష్టపడటం, సామాజిక సంబంధాలలో దూరంగా ఉండడం వంటి లక్షణాలు వారిలో సామాజిక నైపుణ్యాల క్షీణతకు స్పష్టమైన ఉదాహరణలు. ఈ వ్యసనం వల్ల కొన్నిసార్లు పిల్లలు మొండిగా మారిపోతారు, ఫోన్ తీసుకోగానే ఆగ్రహానికి, అలకలకు గురవుతారు.
ఇక శారీరక దుష్ప్రభావాల గురించి చెప్పాలంటే, కంటి సమస్యలు Mobile Addiction యొక్క ముఖ్యమైన సైడ్ ఎఫెక్ట్‌గా చెప్పవచ్చు. నిరంతరంగా స్క్రీన్‌ను చూడటం వల్ల కంటి పొడిబారడం (Dry Eyes), దురద, కళ్లు ఎర్రబడటం, చూపు మందగించడం వంటి సమస్యలు సాధారణమవుతున్నాయి. పిల్లల కళ్లలోని లెన్స్ ఫోకసింగ్ సామర్థ్యం దెబ్బతిని, దూరం ఉన్న వస్తువులను చూడడానికి ఇబ్బంది పడతారు. తక్కువ వయసులోనే కళ్లద్దాలు వాడాల్సిన పరిస్థితి ఏర్పడుతుంది.
స్క్రీన్ నుంచి వెలువడే అతినీలలోహిత (UV) మరియు విద్యుదయస్కాంత వికిరణం (Electromagnetic Radiation) పిల్లల మెదడుపై పెద్దల కంటే రెట్టింపు ప్రభావం చూపుతుందని అధ్యయనాలు హెచ్చరిస్తున్నాయి. అంతేకాకుండా, గంటల తరబడి తల వంచుకుని ఫోన్ చూడటం వలన మెడ, భుజాలు, వెన్ను కండరాలపై ఒత్తిడి పడి, ‘టెక్స్ట్ నెక్’ (Text Neck), ‘కార్పల్ టన్నెల్ సిండ్రోమ్’ (Carpal Tunnel Syndrome) వంటి సమస్యలు వస్తాయి. ఈ వ్యసనం పిల్లల చదువు, ఏకాగ్రతను పూర్తిగా దెబ్బతీసి, వారి విద్యా పనితీరును కూడా గణనీయంగా తగ్గిస్తుంది. కాబట్టి, Mobile Addiction యొక్క ఈ భయంకరమైన దుష్ప్రభావాలను అర్థం చేసుకుని, తల్లిదండ్రులు తగిన నివారణ చర్యలు తీసుకోవడం అత్యవసరం
Author
