ఖట్మండు: నేపాల్ రాజధాని ఖట్మండులో తీవ్ర నిరసనలు చెలరేగడంతో నేపాల్ సైన్యం కర్ఫ్యూ ఉత్తర్వులను జారీ చేసింది. జాతిపరమైన విభేదాలు, స్థానిక హక్కుల విషయంలో ప్రజల నుంచి వస్తున్న వ్యతిరేకత హింసాత్మకంగా మారడంతో ప్రభుత్వం ఈ కఠిన నిర్ణయం తీసుకుంది. దేశంలో శాంతిభద్రతలను పునరుద్ధరించడానికి, పరిస్థితిని అదుపులోకి తీసుకురావడానికి ఈ చర్యలు తప్పవని అధికారులు స్పష్టం చేశారు.
ఖాట్మండులో గత కొన్ని రోజులుగా నిరసనలు తీవ్రరూపం దాల్చాయి. ముఖ్యంగా సుదూర పశ్చిమ నేపాల్ ప్రాంతం నుంచి వచ్చిన జాతీయుల బృందం ‘మగరాత్’ స్వయంప్రతిపత్తి కోసం డిమాండ్ చేస్తూ ప్రదర్శనలు నిర్వహిస్తోంది. ఇది ఇతర వర్గాల ప్రజల నుంచి తీవ్ర వ్యతిరేకతను ఎదుర్కొంటోంది. ఈ నిరసనలు క్రమంగా ఘర్షణలకు దారితీశాయి. నిరసనకారులు వాహనాలను ధ్వంసం చేయడం, ప్రభుత్వ కార్యాలయాలపై దాడులకు పాల్పడటం వంటి హింసాత్మక చర్యలకు దిగారు.
పరిస్థితి చేయిదాటిపోతున్న నేపథ్యంలో, నేపాల్ ప్రభుత్వం సైన్యాన్ని రంగంలోకి దించింది. నిరసనకారులను అదుపు చేయడానికి, శాంతిభద్రతలను పునరుద్ధరించడానికి ఖట్మండులోని కొన్ని ప్రాంతాల్లో కర్ఫ్యూ విధించింది. ప్రజలు ఇళ్ల నుంచి బయటకు రావద్దని, గుమికూడ వద్దని సైన్యం హెచ్చరించింది. కర్ఫ్యూ నిబంధనలను ఉల్లంఘిస్తే కఠిన చర్యలు తీసుకుంటామని స్పష్టం చేసింది.
నేపాల్‌లో జాతిపరమైన, ప్రాంతీయ విభేదాలు ఎప్పటి నుంచో ఉన్నాయి. కొత్త రాజ్యాంగం అమలులోకి వచ్చిన తర్వాత రాష్ట్రాల సరిహద్దుల పునర్నిర్మాణం, సమాఖ్య నిర్మాణంపై భిన్నాభిప్రాయాలు వ్యక్తమవుతున్నాయి. కొన్ని జాతులు తమకు స్వయంప్రతిపత్తి కలిగిన రాష్ట్రాలు కావాలని డిమాండ్ చేస్తుండగా, మరికొందరు దీనిని వ్యతిరేకిస్తున్నారు. ఈ విభేదాలు తరచుగా హింసాత్మక నిరసనలకు దారితీస్తున్నాయి.
తాజా నిరసనలకు ‘లింబువాన్ కిరాత్ మంచా’ అనే సంస్థ కూడా మద్దతు ఇస్తోంది. వీరు తూర్పు నేపాల్‌లో లింబువాన్ స్వయంప్రతిపత్తి గల ప్రాంతాన్ని డిమాండ్ చేస్తున్నారు. ఖాట్మండులోని తమెల్ ప్రాంతంలో విదేశీ పర్యాటకులు అధికంగా ఉండే ప్రాంతాల్లోనూ ఉద్రిక్తతలు నెలకొన్నాయి. పర్యాటకుల భద్రత దృష్ట్యా కూడా కర్ఫ్యూ విధించాల్సిన అవసరం ఏర్పడిందని అధికారులు తెలిపారు.
నేపాల్ ప్రభుత్వం ఈ పరిస్థితిని చక్కదిద్దడానికి ప్రయత్నిస్తోంది. నిరసనకారులతో చర్చలు జరిపి, వారి డిమాండ్లను పరిష్కరించడానికి సుముఖంగా ఉంది. అయితే, హింసాత్మక చర్యలను ఎంతమాత్రం సహించబోమని స్పష్టం చేసింది. ప్రజా ఆస్తులను ధ్వంసం చేయడం, శాంతిభద్రతలకు భంగం కలిగించడం వంటి చర్యలకు పాల్పడిన వారిపై కఠిన చర్యలు తీసుకుంటామని హెచ్చరించింది.
ఈ కర్ఫ్యూ ఉత్తర్వులు నేపాల్ ఆర్థిక వ్యవస్థపై కూడా ప్రభావం చూపుతాయి. ముఖ్యంగా పర్యాటక రంగానికి ఇది నష్టం కలిగిస్తుంది. ఖాట్మండు నేపాల్‌కు ఆర్థిక కేంద్రం, ప్రధాన పర్యాటక ఆకర్షణ. ఇక్కడ అశాంతి నెలకొనడం పర్యాటకులను దూరం చేస్తుంది. దేశ అభివృద్ధికి శాంతిభద్రతలు ఎంత కీలకమో ఈ సంఘటన మరోసారి గుర్తుచేస్తుంది.
నేపాల్‌లో రాజకీయ స్థిరత్వం లేకపోవడం, తరచుగా ప్రభుత్వాలు మారడం కూడా ఇటువంటి నిరసనలకు ఒక కారణంగా విశ్లేషకులు భావిస్తున్నారు. రాజకీయ నాయకులు ప్రజల డిమాండ్లను సకాలంలో పరిష్కరించకపోవడం వల్ల ప్రజల్లో అసంతృప్తి పెరిగి, అది హింసాత్మక రూపం దాల్చుతోంది. ఈ సమస్యను సమగ్రంగా పరిష్కరించడానికి నేపాల్ ప్రభుత్వం దీర్ఘకాలిక ప్రణాళికలను రూపొందించాల్సిన అవసరం ఉంది.
ప్రస్తుతానికి, ఖట్మండులో పరిస్థితి ఉద్రిక్తంగానే ఉంది. సైన్యం మోహరింపుతో నిరసనకారులు వెనక్కి తగ్గినప్పటికీ, వారి డిమాండ్లు అలాగే ఉన్నాయి. ప్రభుత్వం నిరసనకారులతో చర్చలు జరిపి, ఒక సామరస్య పరిష్కారాన్ని కనుగొనగలిగితేనే శాశ్వత శాంతి నెలకొంటుంది. లేని పక్షంలో, ఇటువంటి నిరసనలు భవిష్యత్తులో కూడా పునరావృతమయ్యే అవకాశం ఉంది. ఈ ఘటన నేపాల్‌లోని అంతర్గత విభేదాలను, వాటిని పరిష్కరించాల్సిన ఆవశ్యకతను మరోసారి హైలైట్ చేసింది.
Author
