మన రోజువారీ వంటింట్లో స్టీల్ పాత్రలు అందుబాటులో ఉండటం, ఉపయోగించడం సహజమైన విషయంలో అయినా, కొన్ని ప్రత్యేకమైన ఆహార పదార్థాలను స్టీల్ (స్టెయిన్‌లెస్ స్టీల్) ఉతెన్సిల్‌లలో నిల్వ చేయడం వల్ల అనుకోని ఆరోగ్యసమస్యలు తలెత్తే ప్రమాదం ఉన్నది. స్టీల్ పాత్రలు సాధారణంగా రసాయనాలకు నిరోధకత కలిగి ఉన్నా, వాటిని ఎలా, ఎంత కాలం, ఎలాంటి ఆహారాలతో ఉపయోగిస్తున్నామన్నదీ చాలా కీలకం. ముఖ్యంగా కొన్ని రకాల ఆహారాలు స్టీల్‌తో సాన్నిహిత్యం కలిగి ఉండగా, వాటిలో నుండి నికెల్, క్రోమియం, ఐరన్ లాంటి లోహాలు ఒక్కోసారి ఆహారంలోకి లీచ్ అవుతూ, దీర్ఘకాలికంగా ఆరోగ్యానికి నష్టం చేస్తాయి. దీనివల్ల అనెమియా, మానసిక సమస్యలు, ఎముకల బలహీనత (ఒస్టియోమలేసియా) వంటి సమస్యలకు తీసుకురావచ్చు.
ఎలాంటి ఆహారం స్టీల్ పాత్రల్లో నిల్వ చేయకూడదు?
- అమ్లపు ఆహారాలు
టమాటా, ఉల్లిపాయల మూడు, వెనిగర్, నిమ్మరసం, పులుసు పదార్థాలు తదితర రకాల ఆహారం పెద్ద మొత్తంలో ఆమ్లత్వం ఉంటుంది. ఇవి స్టీల్ పాత్రల్లో ఎక్కువ సమయం నిల్వచేస్తే నికెల్, క్రోమియం లాంటి లోహాలు ఆహారంలోకి వచ్చి, దీర్ఘకాలికంగా తీసుకుంటే ఆరోగ్య సమస్యలకు దారి తీస్తాయి. స్టీల్ పాత్రల్లో నిలిపే ముందు ఈ పదార్థాలను కనీసం సరైన గాజు లేదా సిరామిక్ భద్రత కలిగిన పాత్రలకు మార్చడం ఉత్తమం. - ఉప్పు ఎక్కువగా ఉన్న ఆహారం
పచ్చళ్ళు, ఆవరెప్పాలు, పప్పులు, రసం, జ్యూస్ మరెన్నో లో ఉప్పు అధికంగా ఉంటే సెయింట్‌లెస్ స్టీల్‌లో నిల్వచేయడం కార్చి, పాత్రలో తుప్పు వచ్చే అవకాశం, దాని ప్రభావంతో ఫుడ్‌లో హానికరమైన లోహాలు చేరే ప్రమాదం ఉంది. దీన్ని పొడిగించిన కాలం పాటు నిల్వచేస్తే ప్రమాదం పెరుగుతుంది. - పుల్లటి లేదా విటమిన్ C అధికంగా ఉండే పండ్లు/ఫల జ్యూస్లు
నారింజ, ముసంబి, ద్రాక్ష, బేర్, టమాటా జ్యూసుల వంటి ఫలజ్యూసులు ఎక్కువగా ఆమ్లత్వాన్ని కలిగి ఉంటాయి. వీటిని స్టీల్ పాత్రలో ఉంచితే లోహాల లీచింగ్ ఎక్కువగా జరగుతుంది. వంట నిపుణులు ఫలజ్యూసును చిన్నసేపు మాత్రమే ఉక్కు పాత్రల్లో (కావాల్సినపుడు మాత్రమే) ఉంచాలని, ఎక్కువ సమయం ఉంచరాదని హెచ్చరిస్తున్నారు. - పులుసు రకాల/వినిగర్ కలిగిన పదార్థాలు
వినిగర్, పుల్లని సాస్‌లు లేదా పాలకారులతో కూడిన పదార్థాలను కూడా స్టీల్ పాత్రల్లో నిల్వచేయడం ప్రమాదకరం. ఇవి అధికంగా కెమికల్ రియాక్షన్ కు గురై, లోహాల ప్రవేశాన్ని పెంచుతాయి. దీని వల్ల ఆరోగ్య నష్టం త్వరగా జరిగే ప్రమాదం ఉంది. - లోంగ్ స్టోరేజ్ లేదా ప్రాసెస్డ్ ఫుడ్
అన్ని రకాల ప్రాసెస్డు ఫుడ్స్, రసాయనాలు కలిపిన పదార్థాల్ని, చివరికి డబ్బా తీసిన పదార్థాలను స్టీల్ పాత్రల్లో నిల్వచేయడం వల్ల ఎక్కువ స్పృశ్యం ద్వారా లోహాల విడుదల పరిస్థితి చురుగ్గా జరుగుతుంది. ముఖ్యంగా ఎక్కువ సమయం నిల్వ ఉంచే ఆహారాలలో ఈ సమస్య ఇంకా ఎక్కువగా ఉంటుంది1.
ఏందుకు వీటిని స్టీల్‌లో నిల్వచేయకూడదు?
స్టీల్ ఉతెన్సిలో నిల్వచేసిన ఆహారంలో క్రోమియం, నికెల్, ఐరన్ లాంటి లోహాల శాతం స్థాయిలు పెరిగిపోతాయి. ఈ లోహాలు ఎక్కువగా శరీరంలో చేరితే అలర్జీలు, జీర్ణ సంబంధిత సమస్యలు, నొప్పులు, తీవ్రమైన సందర్భాల్లో మానసిక బయటనొప్పులు, డిమెన్షియా, ఎముక బలహీనత వంటి సమస్యలు రిస్క్‌గా బయటపడతాయి.
స్క్రాచ్ అయిన స్టీల్ పాత్రలు మరింత ప్రమాదం
మీ స్టీల్ పాత్రలు పాడవడం, స్క్రాచ్‌లు పడటం వల్ల లోహాల విడుదల బాగా పెరుగుతుంది. కొత్త నాణ్యమైన స్టీల్ పాత్రలు కనుక తీసుకున్న వెంటనే ఎక్కువగా లోహాలు విడుదలయ్యే ప్రమాదం ఉంటుందనీ, ఓ పది వంటల తరువాత మాత్రమే ఈ ప్రభావం స్థిరపడుతుందని పరిశోధనలు చూపిస్తున్నాయి.
ఉపయోగపడే జాగ్రత్తలు
- అతి ముఖ్యమైన అమ్ల, ఉప్పు పదార్థాలను స్టీల్ పాత్రల్లో భాగంగా మాత్రమే వండాలి, కాని ఎక్కువ సమయం నిల్వ చేయొద్దు.
- ఫలజ్యూసులు, మరినాట్లు, వినిగర్ పదార్థాలు గాజు లేదా సిరామిక్ లేదా ప్రత్యేక ఫుడ్-గ్రేడ్ ప్లాస్టిక్ పాత్రల్లోనే నిల్వచేయండి.
- స్టీల్ పాత్రలు మెత్తటి క్లీనింగ్ బ్రష్‌లతో శుభ్రం చేయాలి; గరుకైన స్క్రబ్బర్స్ వాడరాదు.
- పాత్రలకు స్క్రాచ్ పడితే మరింత జాగ్రత్తగా ఉండాలి.
- ప్రత్యేకించి చిన్నపిల్లలు, గర్భిణీలు ఉండే ఇంట్లో నిల్వ ఫుడ్‌కు మరింత శ్రద్ధ వహించాలి.
మొత్తానికి, స్టీల్ పాత్రలు సాధారణ వంటకాలకు, తక్కువ సమయం నిల్వచేయడానికి బాగున్నా, పైగా చెప్పిన ఈ ఐదు రకాల ఆహారం (అమ్ల పదార్థాలు, ఉప్పు ఎక్కువ ఆహారం, ఫలజ్యూసులు, పులుసు లేదా వినిగర్ పదార్థాలు, ప్రాసెస్డ్ ఫుడ్) పలు గంటలు నిల్వ చేయడం వల్ల ఆరోగ్యానికి నష్టమే కాని మేలు కాదు. శారీరక ఆరోగ్యం దృష్ట్యా – గాజు, సిరామిక్, ఫుడ్ గ్రేడ్ ప్లాస్టిక్ పాత్రల్లో నిల్వచేయడం, వంట తర్వాత వెంటనే సర్వ్ చేయడం ఉత్తమం. ఇది మీ కుటుంబాన్ని అనవసరమైన లోహాల ప్రమాదం నుంచి జాగ్రత్తగా కాపాడుతుంది.
Authors
