
పితృ పక్షం హిందూ సనాతన సంప్రదాయంలో అత్యంత ప్రాముఖ్యత కలిగిన ఆచార కాలం. ప్రతి సంవత్సరం భాద్రపద శుక్ల పౌర్ణమి తరువాతి రోజు మొదలుకొని, మహాలయ అమావాస్య వరకు పదిహేను రోజుల పాటు ఈ పక్షం కొనసాగుతుంది. ఈ కాలంలో మన పూర్వికులకు కృతజ్ఞతలు తెలుపుతూ, వారికి శాంతి కలిగే విధంగా శ్రద్ధ, తర్పణం, పిండదానాలు నిర్వహిస్తారు.
2025 సంవత్సరంలో పితృ పక్షం సెప్టెంబర్ 7న ప్రారంభమై సెప్టెంబర్ 21న మహాలయ అమావాస్యతో ముగుస్తుంది. ఈసారి పితృ పక్షం ప్రారంభ రోజున చంద్రగ్రహణం ఉండగా, ముగింపు రోజున సూర్యగ్రహణం చోటు చేసుకోవడం విశేషం. ఇలాంటి అరుదైన యోగం శతాబ్దాలలో ఒకసారి మాత్రమే సంభవిస్తుందని పండితులు పేర్కొంటున్నారు.
మహాలయ అమావాస్య ఈ కాలంలో అత్యంత ముఖ్యమైన రోజు. ఈ రోజున పితృకార్యాలు చేస్తే పూర్వీకులు సంతోషించి కుటుంబానికి శాంతి, సంతానం, వంశాభివృద్ధి ప్రసాదిస్తారని నమ్మకం ఉంది. అందుకే ఈ రోజున తర్పణం, పిండప్రదానం, అన్నదానం చేయడం ఆచారంగా మారింది.
పితృ పక్షం సమయంలో చేయవలసిన ప్రధాన కార్యాలు:
- నది తీరం వద్ద లేదా ఇంటి ఆవరణలో తర్పణం చేయాలి. నువ్వులు, బియ్యం, నీటిని కలిపి పితృదేవతలకు సమర్పించాలి.
- పిండప్రదానం చేయాలి. బియ్యం, గోధుమ పిండి, పెరుగు, నెయ్యి కలిపిన పిండాలు కాగులకు, జంతువులకు సమర్పించాలి.
- బ్రాహ్మణులకు భోజనం పెట్టి దక్షిణా ఇవ్వాలి. ఇది పితృదేవతలకు తృప్తి కలిగించే ఆచారంగా భావిస్తారు.
- పేదలకు, అవసరమైన వారికి అన్నదానం చేయడం పుణ్యప్రదమని శాస్త్రాలు చెబుతున్నాయి.
ఈ కాలంలో జాగ్రత్తలు కూడా తప్పనిసరిగా పాటించాలి.
- మాంసాహారం, మద్యపానం, ఉల్లి, వెల్లుల్లి వంటి పదార్థాలను పూర్తిగా వదలాలి.
- వివాహాలు, గృహప్రవేశాలు, శుభకార్యాలు ఈ కాలంలో చేయరాదు.
- జూదం, దుస్తులు కుట్టడం, జుట్టు కత్తిరించడం, గోర్లు కత్తిరించడం వంటి పనులను నివారించాలి.
- కొత్త ఆస్తి కొనుగోలు, బంగారం వెండి కొనుగోలు, వ్యాపార ప్రారంభాలు వదిలివేయడం శ్రేయస్కరం.
2025 పితృ పక్షం సమయంలో గజకేసరి రాజయోగం ఏర్పడుతుందని జ్యోతిష్యులు చెబుతున్నారు. దీని వల్ల మిథున, కన్య, తులా రాశి వారికి శుభఫలితాలు కలుగుతాయి. ఆర్థిక స్థితి మెరుగవడం, కుటుంబంలో సౌఖ్యం పెరగడం, సంతానం సుఖం లభించడం వంటి ఫలితాలు కలగవచ్చని భావిస్తున్నారు.
పితృ పక్షం ప్రాముఖ్యత కేవలం ఆధ్యాత్మిక దృష్టికోణంలోనే కాదు, సామాజికంగా కూడా విశేషమైంది. పూర్వీకులు మనకు ఇచ్చిన విలువలు, సంస్కృతి, జీవన పద్ధతులను గుర్తుచేసుకునే సమయం ఇది. కుటుంబ సభ్యులు కలిసి తర్పణం చేయడం ద్వారా ఐక్యత పెరుగుతుంది.
గయా, వారణాసి, గోకర్ణం, రామేశ్వరం వంటి పవిత్రక్షేత్రాలలో ఈ రోజుల్లో తర్పణం చేస్తే మహా పుణ్యం లభిస్తుందని నమ్మకం. గయా శ్రద్ధను “మహా పితృకార్యం” అని పిలుస్తారు. గయా లో పితృ శ్రద్ధ చేసినవారికి పితృ దోషాలు తొలగిపోతాయని పండితులు చెబుతున్నారు.
ఈ పితృ పక్షం కాలంలో ప్రతి కుటుంబం భక్తిశ్రద్ధలతో ఆచారాలు పాటిస్తే పూర్వీకుల ఆశీర్వాదాలు లభిస్తాయని శాస్త్రాలు చెబుతున్నాయి. సంతానం లేని వారికి సంతానం కలగడం, వంశం అభివృద్ధి చెందడం, ఇబ్బందులు తొలగిపోవడం వంటి ఫలితాలు కలగవచ్చని పురాణాలు చెబుతున్నాయి.
అందువల్ల ఈ ఏడాది పితృ పక్షం ప్రత్యేకతను దృష్టిలో ఉంచుకొని ప్రతి ఒక్కరూ భక్తి, విశ్వాసంతో పితృకార్యాలు జరపాలని పండితులు సూచిస్తున్నారు.







