అఫ్గానిస్తాన్లో తాలిబాన్ ప్రభుత్వం అమెరికా మాజీ అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్ ట్రంప్ చేసిన బాగ్రమ్ వాయుసేనా కేంద్రాన్ని తిరిగి ఇవ్వాలన్న డిమాండ్ ను ఘాటుగా తిరస్కరించింది. “మేము ఏ గద్దీ దాడినీ భయపడము” అని తాలిబాన్ సైనిక అధికారి ఫసీహుద్దిన్ ఫిత్రాత్ స్పష్టంగా ప్రకటించారు. ఆయన ప్రకారం, బాగ్రమ్ కేంద్రాన్ని తిరిగి ఇవ్వడం తాలిబాన్ పాలనకు గౌరవనష్టం కలిగించే ప్రక్రియ మరియు స్వాతంత్ర్య హక్కుల ఉల్లంఘన అవుతుంది.
ఫిత్రాత్ మాటల్లో, “అఫ్గానిస్తాన్ పూర్తి స్థాయిలో స్వతంత్ర దేశం. దేశీయ సమస్యల్లో మేము స్వయంకృషి చేస్తాము, విదేశీ ఒత్తిళ్లను అనుసరించము. బాగ్రమ్ కేంద్రాన్ని ఇచ్చే అవకాశమేమీ లేదు” అని అన్నారు. ఈ ఘాటైన ప్రకటన అంతర్జాతీయ వర్గాల్లో పెద్ద చర్చకు దారి తీసింది.
డొనాల్డ్ ట్రంప్ ఇటీవల యునైటెడ్ కింగ్డమ్లో ఇచ్చిన ప్రసంగంలో బాగ్రమ్ వాయుసేనా కేంద్రం అమెరికా చేతిలో తిరిగి రావాలి అని స్పష్టంగా అన్నారు. ఈ డిమాండ్ ద్వారా అమెరికా ప్రభావాన్ని కొనసాగించాలనే ప్రయత్నం అని విశ్లేషకులు అభిప్రాయపడ్డారు. ట్రంప్ ప్రకారం, కేంద్రాన్ని ఇవ్వకపోతే, అమెరికాకు “చెడు పరిణామాలు” ఎదురవుతాయని హెచ్చరించారు.
తాలిబాన్ ప్రభుత్వం దీన్ని నిరాకరిస్తూ, గత కాలంలో ఉన్న 2020‑లో చేసిన అఫ్గానిస్తాన్-అమెరికా శాంతి ఒప్పందంను గుర్తుచేసింది. ఆ ఒప్పందం ప్రకారం, అమెరికా అఫ్గానిస్తాన్ భూభాగ స్వాతంత్ర్యాన్ని గౌరవించాలి, దేశీయ రాజకీయాల్లో జోక్యం చేయరాదు అని స్పష్టంగా ఉంది.
బాగ్రమ్ వాయుసేనా కేంద్రం కాబుల్కి సుమారు 44 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న ఒక ప్రధాన వ్యూహాత్మక కేంద్రం. ఇందులో విస్తృత విమానాశ్రయ వేదికలు, ఇంధన నిల్వలు, ఆసుపత్రులు, ఆధునిక శిక్షణ కేంద్రాలు ఉన్నాయి. గతంలో అమెరికా, నాటో బలగాలు దీన్ని ఉగ్రవాద వ్యతిరేక చర్యలు, భద్రతా కార్యకలాపాల కోసం ఉపయోగించాయి.
తాలిబాన్ ప్రభుత్వానికి కేంద్రం ఇవ్వకపోవడం ద్వారా భౌగోళిక, వ్యూహాత్మక స్వాతంత్ర్యం మరింత గట్టిగా నిలుస్తుంది. ప్రభుత్వ వర్గాలు, సైనికాధికారులు మరియు నాయకులు కేంద్రాన్ని ఇవ్వమని అడిగే దానిని తేలికగా భావించలేదు. “విదేశీ ఒత్తిడిని మేము తట్టుకుంటాము. ఏ దాడిని భయపడము” అని వారు స్పష్టం చేశారు.
అంతర్జాతీయ వర్గాల్లో ఈ నిర్ణయంపై వ్యాపక, రాజకీయ, భద్రతా విశ్లేషణలు పెరిగాయి. కొంతమంది దేశాలు, ట్రంప్ డిమాండ్ను అఫ్గానిస్తాన్ స్వాతంత్ర్యానికి వ్యతిరేకంగా చూస్తున్నాయి. మరోవైపు, అమెరికా-తాలిబాన్ సంబంధాలు, భవిష్యత్ సహకారాలు, ఆర్థిక సహాయం, మరియు శాంతి ఒప్పందాల అమలుపై ఈ సమస్య ప్రభావితం చేస్తుందనేది విదేశీ విశ్లేషకుల అభిప్రాయం.
బాగ్రమ్ కేంద్రంపై తాలిబాన్ ఘర్షణ వాతావరణం ఏర్పడిన తర్వాత, కేంద్ర ప్రభుత్వం లోతైన నిరీక్షణలు, రక్షణ చర్యలు, మరియు భద్రతా ప్రణాళికలు చేపట్టింది. “మనం ఏ ఒక అంగుళం భూమిని కూడా స్వాతంత్ర్యం కోల్పోకుండా రక్షిస్తాము” అని తాలిబాన్ అధికారి అన్నారు.
అంతకుముందు, బాగ్రమ్ కేంద్రంపై పలు అమెరికా సైనిక చర్యలు, శిక్షణా కార్యక్రమాలు, విమానాల ప్రదర్శనలు జరుగుతూ వచ్చాయి. ఇప్పుడు తాలిబాన్ అధికారానికి కేంద్రం వస్తుండటంతో, భవిష్యత్ వ్యూహాలు, సైనిక, ఆర్థిక, అంతర్జాతీయ సంబంధాలపై గట్టి ప్రభావం పడే అవకాశముందని విశ్లేషకులు అంటున్నారు.
ప్రస్తుత పరిస్థితిలో, తాలిబాన్ “భయపడని స్వాతంత్ర్యం” అనే సూత్రాన్ని పునరుద్ధరించింది. కేంద్రాన్ని తిరిగి ఇవ్వకపోవడం ద్వారా, వారి పాలనపై, భౌగోళిక స్వాతంత్ర్యంపై, భద్రతా విధానాలపై ఒక స్పష్టమైన సంకేతం ఇచ్చారు. దీనివల్ల అంతర్జాతీయ రాజకీయ, భద్రతా సమీకరణాలు, తదుపరి చర్చల వైఖరులు మారుతాయని విశ్లేషకులు భావిస్తున్నారు.
ఈ పరిస్థితి తర్వాతి కొన్ని రోజుల్లో ప్రపంచ దేశాల నుంచి వివిధ ప్రతిస్పందనలు రావచ్చు. ట్రంప్ డిమాండ్, తాలిబాన్ నిరాకరణ మరియు అంతర్జాతీయ వర్గాల చర్చల మధ్య, భవిష్యత్తులో అఫ్గానిస్తాన్ రాజకీయ స్థితిగతులు, భద్రతా పరిస్థితులు మరింత స్పష్టంగా మారవచ్చు.