Rythu Bazaars Trapped in Infancy: 10 Ways to Achieve Total Success for Rythu Bazaar||బాలారిష్టాలు దాటని రైతు బజార్లు: 10 మార్గాల్లో Rythu Bazaarల సంపూర్ణ విజయం ఎలా

Rythu Bazaar వ్యవస్థ అనేది ఆంధ్రప్రదేశ్ మరియు తెలంగాణ రాష్ట్రాలలో రైతులకు మరియు వినియోగదారులకు మధ్య ప్రత్యక్ష సంబంధాన్ని ఏర్పరచడానికి, దళారుల దోపిడీని అరికట్టడానికి ఉద్దేశించిన ఒక విప్లవాత్మకమైన ప్రయత్నం. ఈ విధానం వల్ల రైతు తన పంటకు మెరుగైన ధరను పొందగలుగుతారు, అదే సమయంలో వినియోగదారులు బహిరంగ మార్కెట్ ధరల కంటే సుమారు 10 నుండి 15 శాతం తక్కువ ధరలకు నాణ్యమైన కూరగాయలను కొనుగోలు చేయగలుగుతారు. అయితే, 1999లో ప్రారంభమైన ఈ గొప్ప సంకల్పం రెండు దశాబ్దాలు దాటినా నేటికీ “బాలారిష్టాలు దాటని” పరిస్థితిలోనే ఉండటం విచారకరం. నాసిరకం నిర్వహణ, నకిలీ రైతుల ప్రవేశం, మౌలిక వసతుల లేమి వంటి సమస్యల కారణంగా Rythu Bazaarలు తమ అసలు లక్ష్యాన్ని పూర్తిగా చేరుకోలేకపోతున్నాయి

.

Rythu Bazaarలలో ప్రధానంగా కనిపిస్తున్న సమస్యల్లో ముఖ్యమైనది దళారుల ప్రమేయం. నిజమైన రైతులు కాకుండా, కేవలం తెల్లవారుజామునే బహిరంగ మార్కెట్ నుండి కూరగాయలను కొనుగోలు చేసి, రైతు వేషంలో స్టాల్స్ ఆక్రమించే నకిలీ రైతులు (లేదా వ్యాపారులు) పెరగడం అతిపెద్ద లోపం. ఈ దళారులు తమ ఇష్టానుసారం ధరలను నిర్ణయించడం, తూకాల్లో మోసాలకు పాల్పడటం మరియు పట్టిక ధరల కంటే అధికంగా వసూలు చేయడం వంటివి చేస్తున్నారు. దీని వలన Rythu Bazaarకు వచ్చే వినియోగదారులకు ధరల విషయంలో, నాణ్యత విషయంలో పూర్తి ప్రయోజనం చేకూరడం లేదు. అంతేకాకుండా, నిజమైన చిన్న మరియు సన్నకారు రైతులకు స్టాల్స్ కేటాయింపులో కూడా పారదర్శకత లోపించడం వల్ల, అసలు రైతులకు అన్యాయం జరుగుతోందనే విమర్శలు వెల్లువెత్తుతున్నాయి.

మరో ప్రధాన సమస్య మౌలిక వసతుల లేమి. చాలా Rythu Bazaarలలో కనీసం నిల్వ (Storage) సౌకర్యాలు, ముఖ్యంగా శీతల గిడ్డంగులు (Cold Storage) లేకపోవడం వల్ల, రైతులు అమ్ముడుపోని తమ పంటను తక్కువ ధరకే విక్రయించాల్సి వస్తోంది. వర్షాకాలంలో రైతు బజార్లు చిత్తడిగా మారడం, అపరిశుభ్ర వాతావరణం, సరైన పార్కింగ్ సౌకర్యాలు లేకపోవడం వంటి కారణాల వల్ల వినియోగదారులు ఇబ్బందులు పడుతున్నారు. ఉదయం పూట ధరల పట్టికలు (Price Boards) సరిగా అందుబాటులో లేకపోవడం వల్ల కూడా వ్యాపారుల ఇష్టారాజ్యం నడుస్తోంది. అలాగే, చాలా ప్రాంతాల్లో Rythu Bazaarల సంఖ్య తక్కువగా ఉండటం వల్ల, ముఖ్యంగా శివారు ప్రాంతాలు మరియు కొత్తగా విస్తరిస్తున్న నగరాల్లో, డిమాండ్‌కు అనుగుణంగా సరఫరా జరగడం లేదు.

అధికారుల పర్యవేక్షణ లోపం కూడా ఈ సమస్యలకు ఒక ప్రధాన కారణం. ఎస్టేట్ అధికారులు, తూనికలు-కొలతల శాఖ అధికారులు రైతు బజార్లను తరచుగా పర్యవేక్షించకపోవడం వల్ల, దళారులు మోసాలకు పాల్పడేందుకు ఆస్కారం దొరుకుతోంది. తూకాల్లో తప్పులు, నాసిరకం కూరగాయల విక్రయం వంటి ఫిర్యాదులు వచ్చినప్పటికీ, తక్షణ చర్యలు తీసుకోవడంలో ఆలస్యం జరుగుతోందనే అభిప్రాయం ఉంది. కొన్నిచోట్ల, పండించిన నాణ్యమైన కూరగాయలను కార్పొరేట్ సంస్థలకు లేదా బహిరంగ మార్కెట్లకు మళ్లించి, నాసిరకమైన ఉత్పత్తులను మాత్రమే Rythu Bazaarలకు తరలించడం కూడా జరుగుతోందనే వాదన ఉంది.

ఈ పరిస్థితులన్నింటినీ దృష్టిలో ఉంచుకుని, Rythu Bazaar వ్యవస్థ సంపూర్ణ విజయం సాధించడానికి మరియు దళారీ వ్యవస్థను సమూలంగా నిర్మూలించడానికి కొన్ని విప్లవాత్మక మార్పులు చేయాల్సిన అవసరం ఉంది. ఈ దిశగా ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం కొత్తగా 80 రైతు బజార్లను ఏర్పాటు చేయడానికి ప్రణాళికలు రచిస్తోంది. ఇది స్వాగతించదగిన నిర్ణయం. అయితే, సంఖ్యను పెంచడంతో పాటు, నాణ్యమైన నిర్వహణపై దృష్టి సారించడం ముఖ్యం.

Rythu Bazaarల సంపూర్ణ విజయం కోసం అవసరమైన 10 విప్లవాత్మక మార్పులు:

1. Strict Farmer Verification and Digital ID: నిజమైన రైతులను గుర్తించడానికి, హార్టికల్చర్ శాఖ ద్వారా ఫోటోతో కూడిన డిజిటల్ గుర్తింపు కార్డులను (Farmer ID) తప్పనిసరి చేయాలి. స్టాల్ కేటాయింపును పూర్తిగా ఆన్‌లైన్ లేదా మొబైల్ యాప్ ద్వారా పారదర్శకంగా నిర్వహించాలి.
2. Increased Surprise Inspections: దళారుల ప్రవేశాన్ని అరికట్టడానికి, ఎస్టేట్ అధికారులు, విజిలెన్స్ బృందాలు మరియు తూనికలు-కొలతల శాఖ అధికారులు నిరంతరాయంగా, ఆకస్మిక తనిఖీలు నిర్వహించాలి. మోసాలకు పాల్పడే వారిపై కఠిన చర్యలు తీసుకోవాలి.
3. Mandatory Price Transparency: ధరల పట్టికలను ఉదయం 7 గంటలకు ముందే డిజిటల్ డిస్‌ప్లే బోర్డులపై ప్రదర్శించడం తప్పనిసరి చేయాలి. మొబైల్ Rythu Bazaarలకు కూడా రోజువారీ ధరల అప్‌డేట్ ఉండేలా చూడాలి.
4. Enhancing Storage Infrastructure: ప్రతి పెద్ద Rythu Bazaarలో జీరో ఎనర్జీ కూల్ ఛాంబర్స్ (Zero Energy Cool Chambers) లేదా చిన్నపాటి శీతల గిడ్డంగులను (Cold Storages) ఏర్పాటు చేయాలి. ఇది రైతులు తమ అమ్ముడుపోని ఉత్పత్తులను నిల్వ చేసుకోవడానికి, తద్వారా ధరల ఒడుదొడుకులను తట్టుకోవడానికి వీలు కల్పిస్తుంది.
5. Focus on Cleanliness and Sanitation: పారిశుద్ధ్యం మరియు పరిశుభ్రతపై ప్రత్యేక దృష్టి సారించాలి. వర్షాకాలంలో బురద లేకుండా పక్కా మౌలిక వసతులను కల్పించాలి. వినియోగదారులకు మెరుగైన అనుభూతిని కలిగించడానికి వాతావరణాన్ని మెరుగుపరచాలి.
6. Direct Transport Subsidy: రైతులు తమ పంటను పొలం నుండి Rythu Bazaarకు తీసుకురావడానికి రవాణా సౌకర్యాల విషయంలో ఆర్టీసీ బస్సులలో ఉచిత రవాణా లేదా నగదు సబ్సిడీని మరింత విస్తృతం చేయాలి.
7. Introduction of FPO/SHG Stalls: రైతు ఉత్పత్తిదారుల సంస్థలు (FPOs) మరియు స్వయం సహాయక బృందాలకు (SHGs) ప్రత్యేక స్టాల్స్‌ను కేటాయించడం ద్వారా వారికి మార్కెటింగ్ అవకాశాలను మెరుగుపరచాలి.
8. Digital Payments and Online Ordering: డిజిటల్ చెల్లింపుల విధానాలను (UPI, QR Codes) ప్రోత్సహించాలి. విజయవాడ, విశాఖపట్నం వంటి నగరాల్లో ఇటీవల ప్రారంభించినట్లుగా, Rythu Bazaarల నుండి ఆన్‌లైన్ ఆర్డరింగ్ మరియు హోమ్ డెలివరీ పైలట్ ప్రాజెక్టులను మరింత పెంచాలి.
9. Integration of Commercial Crops: ప్రస్తుతం కూరగాయలు మరియు పండ్లకు మాత్రమే పరిమితమైన Rythu Bazaarలలో వాణిజ్య పంటలు (పత్తి, మొక్కజొన్న, పప్పుశనగ వంటివి) విక్రయించడానికి కూడా కేంద్రాలను ఏర్పాటు చేయాలి. ఇది రైతులకు మరింత విజయం చేకూరుస్తుంది.
10. Consumer Grievance Redressal: వినియోగదారుల ఫిర్యాదుల పరిష్కారం కోసం ప్రతి Rythu Bazaarలో తక్షణ స్పందన (Quick Response) వ్యవస్థను, ఫిర్యాదుల పెట్టెను లేదా ప్రత్యేక హెల్ప్‌లైన్ నంబర్‌ను ఏర్పాటు చేయాలి.

వ్యవసాయ రంగంలో దళారీ వ్యవస్థ అనేది క్యాన్సర్ లాంటిది. దళారుల వలన రైతుకు సరైన ధర దక్కడం లేదు, వినియోగదారు అధిక ధరలకు కొనాల్సి వస్తోంది. ఈ సమస్యకు Rythu Bazaar ఒక అద్భుతమైన పరిష్కారం అయినప్పటికీ, దానిని సక్రమంగా నిర్వహించడంలో చిత్తశుద్ధి లోపించడం వల్ల అది నేటికీ “బాలారిష్టాలు దాటని” దశలోనే ఉంది. ప్రభుత్వాలు కేవలం Rythu Bazaarల సంఖ్యను పెంచడంపైనే కాకుండా, వాటి నిర్వహణ నాణ్యతపై, మౌలిక సదుపాయాలపై మరియు అత్యంత ముఖ్యంగా, దళారుల ప్రవేశాన్ని అరికట్టడంపై దృష్టి సారించాలి. ఈ 10 సూచనలను అమలు చేయడం ద్వారా మాత్రమే Rythu Bazaar వ్యవస్థ దళారీ రహిత మార్కెటింగ్‌లో సంపూర్ణ విజయం సాధించగలదు. అప్పుడే అన్నదాతకు నిజమైన విజయం చేకూరుతుంది. ఈ వ్యవస్థ బలపడితే, రాష్ట్రంలో వ్యవసాయ రంగం మరింత పుంజుకుంటుంది, రైతు సంక్షేమం పెరుగుతుంది మరియు ప్రజలకు సరసమైన ధరలకు నాణ్యమైన ఉత్పత్తులు లభిస్తాయి. అటువంటి సమతుల్యమైన మరియు విజయంవంతమైన వ్యవస్థను నిర్మించడం ప్రభుత్వాల తక్షణ కర్తవ్యం.