మానవ ఆరోగ్యంపై మైక్రోప్లాస్టిక్ ప్రభావం – కనిపించని ముప్పును తేలికగా తీసుకోకండి
ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్లాస్టిక్ వినియోగం పెరుగుతున్న నేపథ్యంలో, మన ఆరోగ్యాన్ని ముప్పు పొంచివున్న మరో క్షుద్ర శత్రువు మైక్రోప్లాస్టిక్లు. ఇవి 5 మిల్లీమీటర్ల కంటే తక్కువ, గా కనిపించని అత్యంత సూక్ష్మ ప్లాస్టిక్ రేణువులు. ఇవి మనం ఊహించని మార్గాల్లో, అనేక రూపాల్లో – తాగే నీరు, తినే ఆహారం, పీల్చే గాలిలో నుంచే మన శరీరంలోకి ప్రవేశిస్తున్నాయని పరిశోధనలు స్పష్టంగా తెలియజేస్తున్నాయి. ప్లాస్టిక్ చాపింగ్ బోర్డ్లు, ప్రాసెస్డ్ ఫుడ్స్, సంప్రదాయ ప్యాకేజింగ్ ద్వారా కూడా మైక్రోప్లాస్టిక్లు మన జీవనవిహారంలో భాగంగా మారాయి.
ఇలా తిరుగులేని విధంగా మన శరీరంలోకి చేరుతున్న ఈ మైక్రోప్లాస్టిక్ కణాలు తీవ్రమైన ఆరోగ్య సమస్యలకు ఆహ్వానం పలుకుతున్నాయి. పరిశోధనల ప్రకారం, తక్కువ పరిమాణంలోని మైక్రోప్లాస్టిక్లు మొదట ఊపిరితిత్తుల్లో, తర్వాత మూత్రపిండాలు, కాలేయం, అంతరిక్షాల్లో పేరుకుపోగా, తాజాగా వెలుగు చూసిన శాస్త్రీయ అధ్యయనాల్లో ఆ కణాలు యితర అవయవాల్లాగా మెదడులో కూడా కనిపించాయి. చాలికాలంగా మైక్రోప్లాస్టిక్లు శరీరంలోని కణజాలాల్లో చేరిపోతూ అవయవ దెబ్బతినేలా చేస్తున్నట్టు తెలియనివ్వటం లేదు. ఇటీవల 45–50 ఏళ్ల వయస్సు ఉన్న వ్యక్తుల మెదడులో మైక్రోప్లాస్టిక్ సాంద్రత 0.5 శాతం వరకు ఉండటం గుర్తించారు. ఇది గడచిన పదేళ్లలో ప్లాస్టిక్ రేణువుల చేరిక గణనీయంగా పెరిగిందన్న సంకెత్తు మిగుల్చుతుంది.
ఈ ప్లాస్టిక్ రేణువులు శరీరంలో చేరిన తర్వాత సెల్ డ్యామేజ్, ఇన్ఫ్లమేషన్ (వాపు), హార్మోన్ల అసమతుల్యత, రోగనిరోధక శక్తి తగ్గిపోవడం, జీర్ణవ్యవస్థ విఫలం కావడం వంటి నైరత్య ఫలితాలను మిగులుస్తాయి. ముఖ్యంగా మైక్రోప్లాస్టిక్స్ పేగు ఆరో్యాన్ని దెబ్బతీసేందుకు మూల కారణంగా మారుతున్నాయని ఆధునిక పరిశోధనలు చెబుతున్నాయి. మన పేగులో ఉండే సహజమైన, ఆరోగ్యకరమైన సూక్ష్మజీవుల సమతుల్యతను మారుస్తూ, మంచి బ్యాక్టీరియాలను తగ్గించి, హానికరమైన బ్యాక్టీరియా పెరగడానికి వీలు కల్పిస్తున్నాయని తైవాన్ పరిశోధకుల అధ్యయనంలో వెల్లడైంది. ఇలా జరుగుతుంటే, పేగు గోడను రక్షించే మ్యూకస్ ఉత్పత్తి తగ్గిపోవడం ద్వారా జీర్ణ క్రియల లోపాలు ప్రారంభమవుతాయి.
ఇంకా మైక్రోప్లాస్టిక్ రేణువులు కేవలం పేగు, కాలేయం, కిడ్నీ, మెదడు వరకూ మాత్రమే కాకుండా, పురుషాంగంలోని కణజాలంలో కూడా చూపబడినట్లు తాజా పరిశోధనలు స్పష్టం చేశాయి. పురుషుల వృద్ధ సంబంధిత సమస్యలు, ఫర్టిలిటీపై దుష్ప్రభావం, శరీర వ్యాప్తంగా దీర్ఘకాల అగ్నిస్థాయిని పెంచే ప్రమాదాన్ని వాటిలోనున్న రసాయనాలు పెంచుతాయని పరిశోధకులు హెచ్చరిస్తున్నారు.
మైక్రోప్లాస్టిక్స్లో సమభాగంగా ఉండే బిస్ఫెనాల్-ఏ (BPA), ఫ్తలేట్స్ తదితర రసాయనాలు హార్మోన్ల అసమతుల్యత, క్యాన్సర్ రిస్క్, ప్రేగు వ్యాధులు, పునరుత్పత్తి సమస్యలు వంటి సంక్రమిత వైద్య అనారోగ్యాలకు తెరలేపుతున్నాయి. రోగనిరోధక సామర్థ్యాన్ని బలహీనపరచడం వల్ల చిన్న ఇన్ఫెక్షన్లు, వైరల్ రోగాలు కూడా తీవ్రంగా వచ్చే అవకాశం పెరుగుతుంది. దీర్ఘకాలికంగా వాయువు, గాలి మార్గాల్లో, ఆహారంలో ప్లాస్టిక్ ఎనలాగే చేరుతుండడం వల్ల మెదడులోనూ, ప్రాముఖ్యమైన అవయవాల్లోనూ ఏర్పడే సమస్యలు పరిష్కారంలేని స్థితిలోకి వెళ్తాయని తాజా నివేదికలు పేర్కొంటున్నాయి.
అయితే ఈ మేరకు పరిశోధనలు ఇంకా ప్రాథమిక దశలోనే ఉంటూనే—ప్రస్తుతం మానవులకు భారీ మెరుగులు, ప్రభావాలు కనిపించాయనే నిర్ధారణ సాధించబడలేదు. కానీ ఇప్పటికే జంతు అధ్యయనాల్లో ప్లాస్టిక్ రేణువుల వలన జన్యు మార్పులు, ప్రోటీన్ ఉత్పత్తిలో అంతరాయాలు, రోగ నిరోధక వ్యవస్థలో మార్పులకు ఆధారాలు లభించాయి. చాలా వేగంగా నీరు, ఆహారం, గాలి ద్వారా మైక్రోప్లాస్టిక్ మన జీవితంలోకి ప్రవేశిస్తున్నాయంటే, దీనికి వ్యతిరేకంగా తగిన చర్యలు తీసుకోవడం అత్యవసరం.
- లోతైన పరిశోధనలు ఇంకా కొనసాగుతున్నా, ప్రపంచవ్యాప్తంగా నిపుణులు మైక్రోప్లాస్టిక్ వల్ల వచ్చే ముప్పును చిన్నగా చూడొద్దని హెచ్చరిస్తున్నారు. వీటిని తగ్గించేందుకు మనం తీసుకునే ఆహారం, నీరు పరిశుభ్రంగా ఉండేలా చూసుకోవాలి; ఒక వేళ వస్తువులు కోసే లేదా వండే పనిలో ప్లాస్టిక్ పదార్థాల వాడకాన్ని తగ్గించాలి. పర్యావరణ అనుకూల విధానాలు, వస్తువుల ఎంపికల్లో మార్పులు, ప్రభుత్వం స్థాయిలో నియంత్రణలు అనుసరించడం, వ్యక్తిగతంగా మైక్రోప్లాస్టిక్ మెరుగుపడకుండా తగిన అప్రమత్తత అవసరం.
సారాంశంగా, మైక్రోప్లాస్టిక్ అనేది కనిపించదు, గమనించలేం, కానీ శరీరంలో చేరిన తర్వాత దీర్ఘకాలిక ప్రమాదాలను పెంచే మౌనశత్రువు. ఆరోగ్య పరిరక్షణకు, భావితరాల భవిష్యత్తుకు, ప్రశాంత జీవనానికి ఇది ఒక పెద్ద హెచ్చరిక అని చెప్పవచ్చు.