Unclaimed Insurance అనేది భారతీయ ఆర్థిక వ్యవస్థలో ఒక ముఖ్యమైన, కానీ చాలా మందికి తెలియని అంశం. దేశంలో దాదాపు రూ. 10,000 కోట్లకు పైగా బీమా సొమ్ము, మెచ్యూరిటీ నిధులు లేదా మరణాంతరం అందాల్సిన ప్రయోజనాలు ఎవరూ క్లెయిమ్ చేసుకోకుండా నిలిచిపోయాయి. ఈ భారీ మొత్తాన్ని తిరిగి దాని అసలైన యజమానులకు లేదా నామినీలకు చేర్చడానికి బీమా రంగ నియంత్రణ, అభివృద్ధి అథారిటీ ఆఫ్ ఇండియా (IRDAI) అనేక చర్యలు చేపట్టింది. ఈ సొమ్మును ఎలా తనిఖీ చేయాలి, తిరిగి పొందే ప్రక్రియ ఎంత సులభమో చాలా మందికి తెలియదు. అందుకే ఈ సొమ్మును తిరిగి పొందడంలో ఉన్న అపోహలను తొలగించి, స్పష్టమైన, సులభమైన మార్గాలను వివరించడం ఈ కథనం ప్రధాన లక్ష్యం. మీకోసం లేదా మీ కుటుంబ సభ్యుల పేరు మీద ఏదైనా Unclaimed Insurance ఉందో లేదో తెలుసుకోవడం ఎంత ముఖ్యమో, దాన్ని క్లెయిమ్ చేసుకోవడం అంతకంటే ముఖ్యం.
బీమా కంపెనీల వద్ద ఈ సొమ్ము నిలిచిపోవడానికి అనేక కారణాలు ఉన్నాయి. ప్రధానంగా, పాలసీ మెచ్యూర్ అయిన తర్వాత కూడా పాలసీదారులు ఆ విషయాన్ని మర్చిపోవడం లేదా వారు చిరునామా మార్చిన తర్వాత కొత్త సమాచారాన్ని కంపెనీకి తెలియజేయకపోవడం వంటివి ముఖ్య కారణాలు. ఇంకా, పాత పాలసీలకు సంబంధించి నామినీ వివరాలు స్పష్టంగా లేకపోవడం లేదా పాలసీదారు మరణించిన తర్వాత, నామినీకి ఆ పాలసీ గురించి సరైన సమాచారం లేకపోవడం వల్ల కూడా చాలా డబ్బు Unclaimed Insurance జాబితాలోకి చేరుతుంది. కొంతమంది మెచ్యూరిటీకి సంబంధించిన చిన్న మొత్తాలను క్లెయిమ్ చేసుకోవడం శ్రమతో కూడుకున్న పనిగా భావించి విస్మరిస్తారు.
దీంతో ఆ సొమ్ము బీమా కంపెనీల వద్ద పదేళ్లపాటు నిలిచిపోతుంది. మెచ్యూరిటీ లేదా క్లెయిమ్ గడువు ముగిసిన తర్వాత పది సంవత్సరాల వరకు బీమా కంపెనీల వద్ద ఉన్న సొమ్మును క్లెయిమ్ చేసుకోని సొమ్ముగా (Unclaimed amount) పరిగణించబడుతుంది. ఈ సమస్యలన్నింటినీ పరిష్కరించడానికి IRDAI రంగంలోకి దిగింది. బీమా కంపెనీలు తమ వద్ద ఉన్న Unclaimed Insurance వివరాలను కనీసం 10 సంవత్సరాల పాటు తమ వెబ్‌సైట్‌లలో బహిరంగంగా ఉంచాలని నిబంధన విధించింది. ఈ నిబంధన ద్వారా పాలసీదారులు లేదా వారి వారసులు సులభంగా తమ డబ్బును వెతుక్కోవచ్చు.
మీరు లేదా మీ కుటుంబ సభ్యుల పేరిట Unclaimed Insurance సొమ్ము ఉందో లేదో తెలుసుకోవడానికి ప్రక్రియ చాలా సులభం. ముందుగా, మీకు బీమా పాలసీ ఉన్న కంపెనీ వెబ్‌సైట్‌కు వెళ్లాలి. సాధారణంగా, హోమ్ పేజీలో ‘క్లెయిమ్ చేయని నిధులు’ (Unclaimed Amounts) లేదా ‘Unclaimed Money Search’ వంటి ఒక లింక్ అందుబాటులో ఉంటుంది. ఆ లింక్‌పై క్లిక్ చేసి, అక్కడ అడిగిన వివరాలను నమోదు చేయాలి. సాధారణంగా, పాలసీదారుని పూర్తి పేరు, పుట్టిన తేదీ (Date of Birth), మరియు పాలసీ నంబర్ వంటి వివరాలు అవసరం అవుతాయి. మీ వద్ద పాలసీ నంబర్ లేకపోయినా, పేరు మరియు పుట్టిన తేదీతో కూడా కొన్ని కంపెనీలు శోధన ఫలితాలను చూపిస్తాయి. ఒకవేళ మీ పేరు మీద క్లెయిమ్ చేసుకోని సొమ్ము ఉన్నట్లయితే, వెబ్‌సైట్ ఆ మొత్తాన్ని మరియు దాని వివరాలను ప్రదర్శిస్తుంది.
ఒకటికి రెండు సార్లు వేర్వేరు బీమా కంపెనీల వెబ్‌సైట్‌లలో ఈ తనిఖీ చేసుకోవడం ఉత్తమం. ఈ కీలక సమాచారాన్ని మీరు తెలుసుకుంటే, తక్షణమే క్లెయిమ్ ప్రక్రియను ప్రారంభించవచ్చు. ఈ విధానం భారతీయ బీమా నియంత్రణ మరియు అభివృద్ధి అథారిటీ (IRDAI) యొక్క మార్గదర్శకత్వంలో పారదర్శకంగా నిర్వహించబడుతుంది.
క్లెయిమ్ చేయని సొమ్ము ఉందని నిర్ధారణ అయిన తర్వాత, దానిని తిరిగి పొందే ప్రక్రియ ప్రారంభమవుతుంది. పాలసీదారు లేదా నామినీ ఆయా బీమా కంపెనీలను నేరుగా సంప్రదించాల్సి ఉంటుంది. క్లెయిమ్ చేసే వ్యక్తి పాలసీదారుడే అయితే, పాలసీ డాక్యుమెంట్‌తో పాటు, గుర్తింపు కార్డు (పాన్, ఆధార్), చిరునామా రుజువు మరియు బ్యాంక్ ఖాతా వివరాలను అందించాలి. ఒకవేళ పాలసీదారు మరణించిన సందర్భంలో నామినీ క్లెయిమ్ చేస్తుంటే, ప్రక్రియ కొంచెం భిన్నంగా ఉంటుంది. నామినీ క్లెయిమ్ ఫారంతో పాటు, పాలసీదారు మరణ ధ్రువీకరణ పత్రం (Death Certificate), పాలసీ పత్రం, నామినీ గుర్తింపు రుజువు మరియు పాలసీదారుతో ఉన్న సంబంధాన్ని రుజువు చేసే పత్రాలను సమర్పించాలి.
నామినీ లేని పక్షంలో, చట్టపరమైన వారసులు (Legal Heirs) కోర్టు నుండి వారసత్వ ధ్రువీకరణ పత్రం (Succession Certificate) లేదా లీగల్ హైర్ సర్టిఫికెట్‌ను సమర్పించాల్సి ఉంటుంది. ఈ క్లెయిమ్ ప్రక్రియలో అంతర్గత ఆర్థిక నియమాలు బ్యాంకింగ్ విధానాలు (ఇది Internal Link) గురించి తెలుసుకోవడం కూడా ఉపయోగపడుతుంది. ఈ డాక్యుమెంట్లను సమర్పించిన తర్వాత, బీమా కంపెనీ వివరాలను ధృవీకరించి, ఆ మొత్తాన్ని నేరుగా క్లెయిమ్ చేసే వ్యక్తి బ్యాంక్ ఖాతాలోకి బదిలీ చేస్తుంది.
ఈ Unclaimed Insurance సొమ్మును బీమా కంపెనీలు తమ ఇష్టానుసారం ఉపయోగించుకోవడానికి వీలు లేదు. IRDAI మార్గదర్శకాల ప్రకారం, కంపెనీలు ఈ నిధులను ప్రభుత్వ సెక్యూరిటీలలో లేదా ఇతర సురక్షితమైన పెట్టుబడి సాధనాలలో మాత్రమే ఉంచాలి. ఈ పెట్టుబడిపై వచ్చే వడ్డీని కూడా ఆ ఫండ్‌కు జమ చేయాలి, తద్వారా నిధులు పోగుపడకుండా ఉంటాయి. పది సంవత్సరాల తర్వాత కూడా ఈ నిధులను ఎవరూ క్లెయిమ్ చేయకపోతే, ఆ మొత్తాన్ని కంపెనీలు సీనియర్ సిటిజెన్ వెల్ఫేర్ ఫండ్ (SCWF) కు బదిలీ చేయాలి. అయితే, SCWF కి బదిలీ అయిన తర్వాత కూడా నామినీ లేదా చట్టపరమైన వారసులు సరైన ధ్రువపత్రాలను సమర్పించడం ద్వారా ఆ మొత్తాన్ని తిరిగి పొందే అవకాశం ఉంటుంది. ఈ నిబంధన ప్రజల డబ్బుకు రక్షణ కల్పించడానికి ఉద్దేశించబడింది. క్లెయిమ్ చేసే సమయంలో, క్లెయిమ్ చేసే మొత్తాన్ని బట్టి దానిపై పన్ను ప్రభావం (Tax Implication) ఉండే అవకాశం ఉంటుంది. మెచ్యూరిటీ క్లెయిమ్ లేదా సరెండర్ విలువ పన్ను మినహాయింపు పరిధిలో ఉండవచ్చు, కానీ దీనిపై పూర్తి స్పష్టత కోసం ఒక పన్ను నిపుణుడిని సంప్రదించడం చాలా అవసరం. ఈ Unclaimed Insurance విషయంలో పన్ను నియమాలు నిర్దిష్టంగా ఉంటాయి.
Unclaimed Insurance సమస్యకు మూలకారణం, పాలసీదారుల నిర్లక్ష్యం మరియు కమ్యూనికేషన్ లోపం. చాలా మంది పాలసీ తీసుకున్న తర్వాత, పాలసీ వివరాలను, ముఖ్యంగా నామినీ వివరాలను తరచుగా అప్‌డేట్ చేయరు. వివాహం లేదా ఇతర ముఖ్యమైన జీవిత మార్పుల తర్వాత నామినీని మార్చకపోవడం వల్ల, క్లెయిమ్ సమయంలో చట్టపరమైన చిక్కులు ఎదురవుతాయి. కాబట్టి, ప్రతి పాలసీదారుడు తమ చిరునామా, ఫోన్ నంబర్, ఈ-మెయిల్ ఐడి మరియు నామినీ వివరాలు ఎల్లప్పుడూ బీమా కంపెనీ రికార్డులలో సరిగ్గా ఉన్నాయో లేదో తనిఖీ చేసుకోవాలి. ప్రతి ఐదేళ్లకోసారి నామినీ వివరాలను ధృవీకరించాలని IRDAI సూచిస్తోంది. అలాగే, పాలసీ పత్రాలను సురక్షితమైన స్థలంలో ఉంచి, నామినీకి లేదా కుటుంబంలోని విశ్వసనీయ వ్యక్తికి దాని గురించి పూర్తి సమాచారం అందించాలి. ఈ విధంగా Unclaimed Insurance సమస్యను ముందుగానే నివారించవచ్చు. మీ క్లెయిమ్ కాని సొమ్మును తనిఖీ చేయడానికి IRDAI మార్గదర్శకాలు IRDAI యొక్క అధికారిక వెబ్‌సైట్ (ఇది DoFollow External Link) ద్వారా తనిఖీ చేయవచ్చు.
సాధారణంగా, పాలసీ మెచ్యూర్ అయిన తర్వాత బీమా కంపెనీలు పాలసీదారులకు సమాచారం అందించడానికి ప్రయత్నిస్తాయి. కానీ, ఈ ప్రయత్నాలు విఫలమైనప్పుడు ఆ డబ్బు Unclaimed Insurance జాబితాలోకి చేరుతుంది. కాబట్టి, పాలసీదారులు తమ బాధ్యతగా ప్రతి సంవత్సరం తమ పాలసీల స్థితిని తనిఖీ చేసుకోవాలి. ఆన్‌లైన్ పోర్టల్స్‌లో తనిఖీ చేసే సమయంలో, వ్యక్తిగత సమాచారాన్ని గోప్యంగా ఉంచుకోవాలి. ఎట్టి పరిస్థితుల్లోనూ మోసాలకు గురికాకుండా ఉండటానికి, కేవలం బీమా కంపెనీల అధికారిక వెబ్‌సైట్లు లేదా IRDAI సూచించిన మార్గాలను మాత్రమే ఉపయోగించాలి. ఈ Unclaimed Insurance అనేది వేలాది మంది భారతీయుల చట్టబద్ధమైన హక్కు. కాబట్టి, ఎటువంటి సంశయం లేకుండా, ఈ రోజు నుండే మీ తనిఖీ ప్రక్రియను ప్రారంభించండి. పారదర్శకతను పెంచడానికి, ఈ క్లెయిమ్ చేయని నిధుల గురించి ప్రజల్లో మరింత అవగాహన పెంచడం ఎంతైనా అవసరం. ఈ సమాచారం ప్రతి ఒక్కరికీ చేరాలని ఆశిస్తున్నాము. (మీరు ఇక్కడ Unclaimed Insurance అనే ఆల్ట్ టెక్స్ట్‌తో ఒక చిత్రాన్ని లేదా వీడియోను జత చేయవచ్చు.)
Author
