Veligonda Project ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో అత్యంత కీలకమైన, మూడు దశాబ్దాలుగా ఎదురుచూస్తున్న సాగునీటి ప్రాజెక్టు. ముఖ్యంగా ప్రకాశం జిల్లాలోని కరువు పీడిత ప్రాంతాలకు, నెల్లూరు, వైఎస్ఆర్ కడప జిల్లాల్లోని కొంత భాగానికి తాగునీరు, సాగునీరు అందించేందుకు ఉద్దేశించబడిన ఈ ప్రాజెక్టు, ఆ ప్రాంత ప్రజలకు జీవనది లాంటిది. ఈ చారిత్రక ప్రాజెక్టు పనుల్లో జరుగుతున్న జాప్యంపై, ఇటీవల వచ్చిన మొంథా తుఫాన్ కారణంగా తలెత్తిన నష్టంపై జలవనరుల శాఖ మంత్రి నిమ్మల రామానాయుడు గారు తీవ్ర ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తూ, అధికారులకు, ఏజెన్సీలకు కఠినమైన హెచ్చరికలు జారీ చేశారు. ఈ ప్రాజెక్టు పనుల పూర్తికి వారు విధించిన గడువు, అమలు తీరు అగ్నిపరీక్షకు ఏ మాత్రం తక్కువ కాదు.
మంత్రి నిమ్మల రామానాయుడు గారు ప్రాజెక్టు పనులను పరిశీలించిన సందర్భంలో, అధికారుల నిర్లక్ష్యంపై, నిర్ణీత గడువులోగా పనులు పూర్తి చేయడంలో వైఫల్యంపై తీవ్ర అసంతృప్తిని వ్యక్తం చేశారు. గతంలో ముఖ్యమంత్రి నారా చంద్రబాబు నాయుడు గారు దాదాపు 30 ఏళ్ల క్రితం భూమి పూజ చేసిన ఈ ప్రాజెక్టు ఇప్పటికీ అసంపూర్తిగా ఉండడంపై ముఖ్యమంత్రి పడుతున్న ఆవేదనను ఆయన అధికారులకు తెలియజేశారు.
ముఖ్యంగా, ‘మొంథా’ తుఫాన్ కారణంగా ఫీడర్ కెనాల్‌కు భారీ గండి పడడం, ఆ వరద నీరు Veligonda Project లోని జంట సొరంగాలలోకి దాదాపు 9 కిలోమీటర్ల మేర ప్రవేశించడం తీవ్రమైన పరిణామంగా మంత్రి పేర్కొన్నారు. ఈ నష్టం వల్ల టన్నెల్లో చిక్కుకుపోయిన సుమారు 250 మంది కార్మికులను తక్షణమే సురక్షిత ప్రాంతాలకు తరలించినట్లు అధికారులు వివరించారు. ఈ పరిణామాలు ప్రాజెక్టు భద్రత విషయంలో ఎంతటి జాగరూకత అవసరమో తెలుపుతున్నాయి.
ప్రాజెక్టులో అత్యంత కీలకమైన పనులను యుద్ధ ప్రాతిపదికన పూర్తి చేయాలని మంత్రి స్పష్టం చేశారు. సొరంగాలలోకి చేరిన నీటిని త్వరగా తొలగించి, బెంచింగ్, లైనింగ్ పనులను వేగవంతం చేయాలని ఆదేశించారు. ముఖ్యంగా, టన్నెల్-2లో దాదాపు 4.2 కిలోమీటర్ల లైనింగ్ పని, టన్నెల్ బోరింగ్ మెషిన్ (TBM) తొలగింపు వంటి కీలక పనులు పెండింగ్‌లో ఉన్నాయని, వీటిని పూర్తి చేయడంలో ఏమాత్రం అలసత్వం వహించినా ఉపేక్షించేది లేదని ఆయన గట్టిగా హెచ్చరించారు.
భవిష్యత్తులో వచ్చే భారీ వరదల నుంచి ఫీడర్ కెనాల్‌ను రక్షించుకోవడానికి, సీసీ (సిమెంట్ కాంక్రీట్) వాల్ లైనింగ్ నిర్మాణానికి సంబంధించిన మెరుగైన డిజైన్లను త్వరగా ఆమోదించి పనులను ప్రారంభించాలని సూచించారు. ఈ నెల్లోనే దాదాపు రూ. 456 కోట్ల విలువైన ఫీడర్ కెనాల్ లైనింగ్ పనులకు సంబంధించిన టెండర్లను పిలిచి, పనులను మొదలు పెట్టబోతున్నామని మంత్రి తెలిపారు. ఇది Veligonda Project పనులలో వేగాన్ని సూచిస్తుంది. ప్రాజెక్టులో మరో అతిపెద్ద సమస్యగా మారిన నిర్వాసితుల పునరావాసం మరియు పరిహారం (R&R) గురించి మంత్రి ప్రస్తావించారు.
వెలిగొండ ప్రాజెక్టు నిర్వాసితులకు రూ. 900 కోట్లకు పైగా పరిహారం చెల్లించాల్సి ఉందని, ఈ సమస్యను గత ప్రభుత్వం ఏమాత్రం పట్టించుకోలేదని ఆయన విమర్శించారు. ముఖ్యమంత్రి చంద్రబాబు నాయుడు గారి ఆదేశాల మేరకు, పెండింగ్‌లో ఉన్న R&R పనులను, పరిహారం చెల్లింపులను తక్షణమే పూర్తి చేయడానికి ప్రభుత్వం చర్యలు చేపడుతోందని తెలిపారు. నిర్వాసితులకు పరిహారం చెల్లించకుండా నల్లమల సాగర్ రిజర్వాయర్‌లో ఒక్క టీఎంసీ నీటిని కూడా నిల్వ చేయలేమని, అందుకే ఈ సమస్య పరిష్కారం Veligonda Project పూర్తికి అత్యవసరం అని మంత్రి నిమ్మల రామానాయుడు పేర్కొన్నారు.
మంత్రి గారు మాట్లాడుతూ, గత ముఖ్యమంత్రి వైఎస్ జగన్ మోహన్ రెడ్డి గారు ఈ ప్రాజెక్టును దాదాపు ఒకటిన్నర సంవత్సరానికి పైగా నిర్లక్ష్యం చేశారని, పనులు పూర్తి కాకుండానే హడావుడిగా ప్రాజెక్టును జాతికి అంకితం చేశామని ప్రకటించడం హాస్యాస్పదమని విమర్శించారు.
ప్రకాశం జిల్లా ప్రజలను మోసం చేయడం వైఎస్ జగన్‌కు లెక్క కాదని తీవ్రంగా ధ్వజమెత్తారు. కానీ, ప్రస్తుత కూటమి ప్రభుత్వం Veligonda Project విషయంలో నిబద్ధతతో ఉందని, ప్రతి 15 రోజులకు ఒకసారి ముఖ్యమంత్రి గారే స్వయంగా పనుల పురోగతిని సమీక్షిస్తున్నారని ఆయన తెలిపారు. ఈ ప్రాజెక్టును 2026 నాటికి పూర్తి చేసి, ఆయకట్టుకు నీరందించే లక్ష్యంతో పగలు, రాత్రి తేడా లేకుండా పనులు జరుగుతున్నాయని మంత్రి హామీ ఇచ్చారు.
Veligonda Project పూర్తయితే ప్రకాశం జిల్లాలోని ఫ్లోరైడ్ సమస్య ఉన్న ప్రాంతాలకు తాగునీరు అందుతుంది. ఇది కేవలం సాగునీటి ప్రాజెక్టు మాత్రమే కాదు, ఆ ప్రాంత ప్రజల ఆరోగ్యం, ఆర్థికాభివృద్ధికి సంబంధించిన ప్రాజెక్టు. అందువల్ల, అధికారులు ఈ పనులను వ్యక్తిగత బాధ్యతగా తీసుకుని, ఎట్టి పరిస్థితుల్లోనూ జాప్యం లేకుండా చూసుకోవాలి. ఈ విషయంలో అధికారులందరికీ ఇచ్చిన గడువు 300 రోజులలోపు ఈ ప్రాజెక్టును పూర్తి చేయాలని మంత్రి నిర్దేశించారు, అంటే ఇది వారికి నిజంగా ఒక Agnipareeksha. పెండింగ్‌లో ఉన్న సొరంగాల లైనింగ్, హెడ్ రెగ్యులేటర్ నిర్మాణం వంటి పనులు పూర్తి కాకుండానే నీటిని విడుదల చేయడం ప్రాజెక్టు నిర్మాణానికే హానికరం అని మంత్రి తెలిపారు.
గత తెలుగుదేశం ప్రభుత్వం 2014-2019 మధ్య కాలంలో Veligonda Project కోసం రూ. 1,373 కోట్లు కేటాయించి, అందులో రూ. 1,319 కోట్లు ఖర్చు చేసింది. ఇది ప్రాజెక్టు పట్ల తమ నిబద్ధతను తెలియజేస్తుంది. ప్రస్తుతం, పనులను మరింత వేగవంతం చేస్తూ, 2026 లక్ష్యాన్ని చేరుకునేందుకు ఇంజనీరింగ్ బృందాలు పనిచేస్తున్నాయి. మంత్రి నిమ్మల రామానాయుడు గారు కచ్చితంగా చెప్పినట్లుగా, ఈ Veligonda Project ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని కరువు ప్రాంతాల చరిత్రను మారుస్తుంది.
ఇందులోని అంతర్గత సమస్యల పరిష్కారం కోసం, మీరు ప్రాజెక్టు సమస్యల విశ్లేషణ పై మా ఇతర కథనాన్ని చదవగలరు. ఏదేమైనా, Veligonda Project పనుల విషయంలో అధికారుల వైపు నుంచి చిన్నపాటి నిర్లక్ష్యం జరిగినా, కఠిన చర్యలు తప్పవని మంత్రి ఇచ్చిన హెచ్చరిక పనుల్లో వేగాన్ని పెంచడానికి దోహదపడుతుంది. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఈ Veligonda Project పూర్తిని ప్రతిష్టాత్మకంగా తీసుకుంది. ఈ ప్రాజెక్ట్ త్వరలో కరువు ప్రాంతాలకు ఆశీర్వాదంగా మారుతుందని ప్రజలు దృఢంగా విశ్వసిస్తున్నారు.
Veligonda Project ఆయకట్టు ప్రాంత ప్రజల సామాజిక-ఆర్థిక స్థితిగతులను సమూలంగా మార్చగల సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంది. ఈ ప్రాంతంలో వ్యవసాయం ప్రధాన జీవనాధారం అయినప్పటికీ, నీటి కొరత కారణంగా దశాబ్దాలుగా వర్షాధార పంటలకే పరిమితమై, రైతులు తీవ్రంగా నష్టపోతున్నారు. ఈ ప్రాజెక్టు ద్వారా నీరు అందుబాటులోకి వస్తే, దాదాపు 4.47 లక్షల ఎకరాలకు సాగునీరు అందించవచ్చు, ఇది అధిక దిగుబడినిచ్చే వాణిజ్య పంటల సాగుకు మార్గం సుగమం చేస్తుంది. దీని ఫలితంగా ఈ ప్రాంతంలో రైతుల తలసరి ఆదాయం గణనీయంగా పెరుగుతుంది, వలసలు తగ్గుతాయి మరియు స్థానిక ఆర్థిక వ్యవస్థ బలోపేతం అవుతుంది.
గత కొన్నేళ్లుగా Veligonda Project నిర్మాణంలో ఎదురైన ప్రధాన సవాళ్లలో నిధుల కొరత ఒకటి. ప్రాజెక్టు ప్రారంభ దశలో కేంద్ర ప్రభుత్వం నుంచి సరైన సహకారం అందకపోవడం, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు కూడా తరచుగా మారడం వల్ల నిధుల విడుదల మందగించింది. ఇటువంటి పరిస్థితుల్లో ప్రాజెక్టు పూర్తికి మరింత ఆర్థిక క్రమశిక్షణ, నిధుల వినియోగంలో పారదర్శకత అవసరం. మంత్రి నిమ్మల రామానాయుడు గారు ప్రాజెక్టు పనులను వేగవంతం చేయడానికి నిధుల కేటాయింపును సమీక్షించి, పనులకు అనుగుణంగా నిధులను విడుదల చేయాలని అధికారులను ఆదేశించారు.
ప్రాజెక్టు పరిధిలోని ప్రజలు ఈ Veligonda Project త్వరగా పూర్తవాలని ఎంతో ఆశతో ఎదురుచూస్తున్నారు. నీరు రావడం ఆలస్యం అయిన ప్రతి సంవత్సరం, వారి కష్టాలు పెరుగుతూనే ఉన్నాయి. ముఖ్యంగా నల్లమల అడవుల మధ్య ఉన్న ఈ ప్రాంతాలలో తాగునీటి సమస్య, ఫ్లోరైడ్ నీటి వినియోగం వల్ల కలిగే ఆరోగ్య సమస్యలు అపరిష్కృతంగా మిగిలాయి. ప్రాజెక్టు పూర్తిపై ప్రభుత్వం ఇచ్చిన 2026 గడువు ప్రజలకు కొత్త ఆశను ఇచ్చింది. ఈ గడువును చేరుకోవాలంటే, టన్నెల్ లైనింగ్, రెగ్యులేటర్ నిర్మాణం, చివరికి నిర్వాసితుల R&R సమస్యల పరిష్కారం వంటి అన్ని విభాగాలలో అధికారులు నిరంతర పర్యవేక్షణ, కఠినమైన నాణ్యతా ప్రమాణాలను పాటించడం తప్పనిసరి.
Author
