తక్కువ రక్తపోటు ఎందుకు వస్తుంది? నియంత్రణ మార్గాలు పూర్తి వివరణ
మన ఆరోగ్యాన్ని ప్రభావితం చేసే పెట్టుబడుల్లో రక్తపోటు (బీపి) స్థాయిలు ప్రముఖమైనవి. సాధారణంగా 120/80 mmHg ను ఆరోగ్యకరమైన రక్తపోటు గా భావిస్తారు. అయితే, ఎవరికైనా ఇది 90/60 mmHg కన్నా తక్కువైతే దీన్ని “తక్కువ రక్తపోటు” లేదా “హైపోటెన్షన్” అంటారు. కొద్దిగానే కనపడితే పెద్ద సమస్యగా భావించనవసరం లేదు కానీ, దీర్ఘకాలంగా కొనసాగితే లేదా తీవ్రమైన లక్షణాలు ఉంటే ఆరోగ్య ప్రక్రియల్లో అంతరాయం కలిగిస్తుంది.
తక్కువ రక్తపోటు లక్షణాలు
తక్కువ బీపి ఉన్నప్పుడు ముఖ్యంగా కనిపించే లక్షణాలు:
- తలనెక్కువ, తల తిరుగు, మైకము
- అలసట, దుర్బలత
- దృష్టి మసకబారడం
- మైకం వచ్చే భావన లేదా అసహజమైన అపస్మారక స్థితి
- వికారం, వాంతులు
- చర్మం తడి లేదా చల్లగా మారడం
ఈ లక్షణాలు కనిపిస్తే వెంటనే డాక్టర్ను సంప్రదించాలి, ఎందుకంటే కొన్ని సందర్భాల్లో మూర్చపడే ప్రమాదం ఉంటుంది.
తక్కువ రక్తపోటు వచ్చే ముఖ్యమైన కారణాలు
- ఆర్థోస్టాటిక్ హైపోటెన్షన్: ఒక్కసారిగా పడుకునే స్థితి నుంచి నిల్చున్నప్పుడు బీపీ పడిపోవడం
- గర్భధారణ: గర్భంలో రక్త ప్రసరణ పెరగడం వల్ల తాత్కాలికంగా తక్కువబీపీ వస్తుంది
- గుండె సమస్యలు: గుండెకోసరి కదలికలు, గుండెపోటు, హార్ట్ వాల్వ్ సమస్యలు రక్తపోటు తగ్గిస్తాయి
- అధిక నిర్జలీకరణ: శరీరంలో నీరు తక్కువైతే బీపీ తక్కువగా పడిపోతుంది
- ఆహార లోపాలు: విటమిన్ B-12, ఫోలాం, ఐరన్ గల ఆహారం తక్కువగా తీసుకుంటే రక్తహీనత ద్వారా బీపీ తగ్గుతుంది
- అధిక రక్తనష్టం: బలమైన గాయం లేదా ఆర్గన్ డ్యామేజ్ వల్ల భారీగా రక్తాన్ని కోల్పోతే బీపీ పడిపోతుంది
- మందులు: కొన్ని మందులు (యాంటీహైపర్టెన్షివ్, డయూరేటిక్లు, డిప్రెషన్ మందులు) కూడా తక్కువబీపీకి దారి తీస్తాయి.
తక్కువ రక్తపోటు వచ్చినప్పుడు తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలు
- నీళ్ళు తగినంత తాగాలి: తరచూ నీరు లేదా ఎలక్ట్రోలైట్ లిక్విడ్ తీసుకోవాలి
- ఉప్పు, చక్కెర జలాన్ని తాగడం: ఒక్కసారిగా తలనెక్కువ, వణుకు ఉంటే ఒక గ్లాసులో చిటికెడు ఉప్పు, చక్కెర కలిపి తాగాలి5
- కాఫీ లేదా టీ: కెఫిన్ సమయానికి తక్కువబీపీని తగ్గించడంలో సహాయపడుతుంది
- చాలా చిన్న భాగాలుగా పదేపదే భోజనం చేయాలి: ఒకేసారి అధిక భోజనం కాకుండా, చిన్న పరిమాణంలో పదేపదే తినటం మంచిది
- వ్యాయామం: తక్కువ ఒత్తిడితో కూడిన నడక, చిన్న ఎక్సర్సైజ్స్ శరీరంలో రక్త ప్రసరణను మెరుగుపరుస్తాయి
- **అసమతుల్యంగా ఉండే పదార్థాలు (అకస్మాత్తుగా నిలుచున్నప్పుడు లేదా పడుకునే స్థితి నుంచి లేవబోయే ముందు ముందు జాగ్రత్తలు).
తక్కువ రక్తపోటును నియంత్రించేందుకు ఉపయుక్తమైన ఆహార మార్పులు
- తీరిగ్గా నీరు తాగటం, లవణం, పొటాషియం కలిగిన ఆహారం (అనుమతిస్తే)
- ఐరన్, ఫోలేట్, విటమిన్-B12 గల ఆహారం (కూరగూరలు, ఆకుకూరలు, పండ్లు)
- ప్రాసెస్డ్ ఫుడ్, అధిక షుగర్ ఉన్న పదార్థాలు నిర్ధారించుకోవాలి.
ఎప్పుడు డాక్టర్ను కలవాలి?
తీర్పుగా, సంఖ్యలుకు మించి మీరు మైకం, వాంతులు, తగ్గిన ఉత్సాహం, మూర్చపోవడం వంటి తీవ్రమైన సమస్యలు ఎదుర్కుంటే తప్పనిసరిగా వైద్యుని సంప్రదించాలి. అదనపు ఆరోగ్య సమస్యలు ఉంటే మీడియల్ సహాయం వెంటనే తీసుకోవాలి.
Note: ఇవన్నీ మొదటి సహాయ మార్గాలు మాత్రమే. దీర్ఘకాలిక తక్కువ రక్తపోటు సమస్యల్లో వైద్యుల ప్రత్యేక సూచనలు తప్పనిసరి.