ఆధునిక కాలంలో సడెన్ కార్డియాక్ అరెస్ట్ – కొత్త కారణాలు, జాగ్రత్తలు..
ఇటీవలి కాలంలో ఆరోగ్యంగా కనిపించే యువత, ఫిట్నెస్ freaks కూడా హఠాత్తుగా గుండె ఆగిపోవడం (సడెన్ కార్డియాక్ అరెస్ట్) ఘటనలు పెరుగుతున్నాయి. హైబీపీ, షుగర్ లాంటి రోగాలు లేకపోయినా, హఠాత్తుగా హార్ట్ ఎటాక్ రావడం, మరణాలు సంభవించడం వైద్య పరిశోధనలకు కొత్త దిశను ఇచ్చింది. ఈ పరిస్థితులకు కొత్త కారణాలు, తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలపై నిపుణులు వివరించారు.
సడెన్ కార్డియాక్ అరెస్ట్కు కొత్త కారణాలు
- వెంట్రిక్యులర్ టెకీకార్డియా, వెంట్రిక్యులర్ ఫిబ్రిలేషన్:
గుండె స్పందనల్లో ఈ రెండు రకాల అరిత్మియాలు (అసాధారణ గుండె రిధం) 99% సడెన్ కార్డియాక్ అరెస్ట్లకు కారణమవుతున్నాయి. గుండె విద్యుత్ వ్యవస్థలో లోపం వల్ల గుండె సరిగ్గా స్పందించక, రక్తప్రవాహం ఆగిపోతుంది. - రక్తనాళాల్లో పూడికలు:
కొవ్వు, మైదా, డీప్ ఫ్రై చేసిన ఆహారాలు ఎక్కువగా తీసుకోవడం వల్ల రక్తనాళాల్లో కొవ్వు పేరుకుపోతుంది. ఇది గుండెకు రక్తప్రవాహాన్ని తగ్గించి, హఠాత్తుగా హార్ట్ ఎటాక్కు దారితీస్తుంది. అమెరికాలో సడెన్ కార్డియాక్ అరెస్ట్లలో 68%కు కారణం coronary artery disease అని గుర్తించారు. - కణస్థాయిలో సోడియం, పొటాషియం లోపాలు:
శరీరంలో సోడియం, పొటాషియం వంటి ఖనిజ లవణాల అసమతుల్యత వల్ల గుండె విద్యుత్ వ్యవస్థ దెబ్బతిని, అకస్మాత్తుగా గుండె ఆగిపోవచ్చు. - మయోకార్డిటిస్:
వైరల్ ఇన్ఫెక్షన్ వల్ల గుండె కండరాల్లో వాపు రావడం (myocarditis) కూడా కొత్తగా గుర్తిస్తున్న ముఖ్య కారణం. కోవిడ్-19 తర్వాత ఈ సమస్య మరింత ఎక్కువగా కనిపిస్తోంది. - రక్తం గడ్డలు:
ఇతర అవయవాల్లో ఏర్పడిన రక్తం గడ్డలు గుండె రక్తనాళాలకు చేరి హఠాత్తుగా గుండె ఆగిపోవచ్చు. - తీవ్రమైన వ్యాయామం, శారీరక శ్రమ:
ఎక్కువ ఒత్తిడితో, తీవ్రమైన వ్యాయామం, ఆటల వల్ల కూడా గుండె విద్యుత్ వ్యవస్థ ఫెయిల్ కావచ్చు. - వంశపారంపర్య అరిత్మియా సిండ్రోమ్స్:
Long QT syndrome, Brugada syndrome వంటి జన్యుపరమైన అరిత్మియాలు కూడా యువతలో సడెన్ కార్డియాక్ అరెస్ట్కు కారణమవుతున్నాయి.
ఇతర ప్రమాదకర కారణాలు
- ధూమపానం, మద్యం:
అధికంగా పానం చేయడం, పొగ త్రాగడం గుండె సమస్యలకు దారితీస్తాయి. - అధిక ఉప్పు, చక్కెర, ప్రాసెస్డ్ ఫుడ్:
ఇవి రక్తపోటు, కొలెస్ట్రాల్ పెంచి గుండెపై భారం పెడతాయి. - నిరంతర ఒత్తిడి, నిద్రలేమి:
మానసిక ఒత్తిడి, సరిపడా నిద్ర లేకపోవడం కూడా గుండె ఆరోగ్యాన్ని దెబ్బతీస్తుంది.
లక్షణాలు, ముందస్తు సూచనలు
- ఛాతీలో నొప్పి, అసౌకర్యం
- ఊపిరి తీసుకోవడంలో ఇబ్బంది
- ఆకస్మికంగా నీరసం, మూర్చ
- అరిత్మియా లక్షణాలు
ఈ లక్షణాలు కనిపించిన వెంటనే వైద్యులను సంప్రదించాలి. కుటుంబంలో హార్ట్ ఎటాక్ చరిత్ర ఉన్నవారు, యువత కూడా ఆరోగ్య పరీక్షలు చేయించుకోవాలి.
తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలు
- ఆహార నియంత్రణ:
తక్కువ కొవ్వు, తక్కువ ఉప్పు, తక్కువ చక్కెర, అధిక ఫైబర్, తాజా కూరగాయలు, పండ్లు తీసుకోవాలి. - వ్యాయామం:
మితమైన వ్యాయామం, యోగా, ప్రాణాయామం. - పొగ త్రాగడం, మద్యం మానాలి.
- నిద్ర, ఒత్తిడి నియంత్రణ:
రోజూ కనీసం 7-8 గంటలు నిద్ర, మానసిక ప్రశాంతత అవసరం. - ఆరోగ్య పరీక్షలు:
ECG, ECHO, బ్లడ్ టెస్టులు, లిపిడ్ ప్రొఫైల్, ఎలక్ట్రోలైట్ టెస్టులు చేయించుకోవాలి. - గుండె సంబంధిత అసౌకర్యం ఉంటే వెంటనే వైద్యులను సంప్రదించాలి.
ముగింపు:
ఆధునిక జీవనశైలి, ఆహారపు అలవాట్లు, ఒత్తిడి, వ్యాయామంలో అకస్మాత్తు మార్పులు, వైరల్ ఇన్ఫెక్షన్లు వంటి కొత్త కారణాలు కూడా సడెన్ కార్డియాక్ అరెస్ట్కు దారితీస్తున్నాయి. ఆరోగ్యంగా ఉన్నా, చిన్న లక్షణాలు కనిపించిన వెంటనే వైద్య సలహా తీసుకోవడం, ఆరోగ్యపరమైన జాగ్రత్తలు పాటించడం తప్పనిసరి.