కాల్షియం లోపం: లక్షణాలు, కారణాలు, నివారణ||Calcium Deficiency: Symptoms, Causes, Prevention

కాల్షియం మన శరీరానికి అత్యవసరమైన ఖనిజం. ఇది ఎముకలు, దంతాల నిర్మాణానికి, వాటిని బలంగా ఉంచడానికి కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది. అంతేకాకుండా, కండరాల సంకోచం, నాడీ వ్యవస్థ పనితీరు, రక్తస్కందనం, హార్మోన్ల ఉత్పత్తి వంటి అనేక ముఖ్యమైన శారీరక విధులకు కాల్షియం అవసరం. శరీరంలో కాల్షియం స్థాయిలు తగినంత లేకపోతే, దానిని కాల్షియం లోపం లేదా హైపోకాల్షిమియా (Hypocalcemia) అంటారు. ఈ లోపం తక్షణమే గుర్తించబడకపోతే, దీర్ఘకాలిక ఆరోగ్య సమస్యలకు దారితీయవచ్చు.

కాల్షియం లోపానికి కారణాలు:

కాల్షియం లోపానికి అనేక కారణాలు ఉండవచ్చు:

1. ఆహారంలో కాల్షియం తక్కువగా ఉండటం: కాల్షియం అధికంగా ఉండే పాలు, పాల ఉత్పత్తులు, ఆకుకూరలు వంటివి తగినంత తీసుకోకపోవడం ప్రధాన కారణం. ముఖ్యంగా శాఖాహారులలో, లాక్టోస్ అసహనం ఉన్నవారిలో ఈ సమస్య ఎక్కువగా ఉంటుంది.
2. విటమిన్ డి లోపం: విటమిన్ డి శరీరంలో కాల్షియం శోషణకు (absorption) అత్యంత అవసరం. సూర్యరశ్మి తక్కువగా తగలడం లేదా విటమిన్ డి తక్కువగా ఉండే ఆహారం తీసుకోవడం వల్ల ఈ లోపం సంభవించవచ్చు.
3. పారాథైరాయిడ్ హార్మోన్ల సమస్యలు: పారాథైరాయిడ్ గ్రంధులు ఉత్పత్తి చేసే హార్మోన్లు శరీరంలో కాల్షియం స్థాయిలను నియంత్రిస్తాయి. ఈ గ్రంధులలో సమస్యలు లేదా పారాథైరాయిడ్ హార్మోన్ తక్కువగా ఉత్పత్తి అయితే కాల్షియం లోపం ఏర్పడుతుంది.
4. కిడ్నీ సమస్యలు: మూత్రపిండాలు దెబ్బతిన్నప్పుడు, అవి విటమిన్ డిని క్రియాశీల రూపంలోకి మార్చడంలో విఫలమవుతాయి, ఇది కాల్షియం శోషణను ప్రభావితం చేస్తుంది.
5. మలాబ్సార్ప్షన్ (Malabsorption): క్రోన్’స్ వ్యాధి, సిలియాక్ వ్యాధి వంటి కొన్ని జీర్ణ సంబంధిత సమస్యలు ఆహారం నుండి కాల్షియంను సరిగ్గా గ్రహించకుండా అడ్డుకుంటాయి.
6. కొన్ని మందులు: కార్టికోస్టెరాయిడ్స్ (Corticosteroids), కొన్ని మూర్ఛ మందులు, ఫ్యూరోసెమైడ్ (Furosemide) వంటి డైయూరిటిక్స్ వంటి కొన్ని మందులు శరీరంలో కాల్షియం స్థాయిలను తగ్గిస్తాయి.
7. వయస్సు: వయస్సు పెరిగే కొద్దీ ఎముకల సాంద్రత తగ్గిపోతుంది, కాల్షియం శోషణ కూడా తగ్గుతుంది. ముఖ్యంగా రుతుక్రమం ఆగిపోయిన మహిళల్లో ఈ సమస్య ఎక్కువగా ఉంటుంది.
8. అధిక కెఫీన్, సోడియం: అధిక మొత్తంలో కెఫీన్, సోడియం తీసుకోవడం వల్ల మూత్రం ద్వారా కాల్షియం ఎక్కువగా బయటకు వెళ్లిపోతుంది.

కాల్షియం లోపం లక్షణాలు:

ప్రారంభ దశలో కాల్షియం లోపానికి ఎటువంటి స్పష్టమైన లక్షణాలు కనిపించకపోవచ్చు. అయితే, లోపం తీవ్రమైనప్పుడు ఈ క్రింది లక్షణాలు కనిపించవచ్చు:

1. ఎముకలు బలహీనపడటం (Osteoporosis): కాల్షియం లోపానికి అత్యంత సాధారణ, తీవ్రమైన లక్షణం ఇది. ఎముకలు పెళుసుగా మారి సులభంగా విరిగిపోతాయి.
2. కండరాల తిమ్మిర్లు, నొప్పి (Muscle Cramps and Pain): కాళ్ళు, చేతులు, వీపులో తరచుగా కండరాల తిమ్మిర్లు, నొప్పి వస్తాయి. ఇది రాత్రిపూట ఎక్కువగా ఉంటుంది.
3. చేతులు, కాళ్ళలో మొద్దుబారడం, జలదరింపు (Numbness and Tingling): చేతులు, కాళ్ళు, వేళ్ళు, పెదవుల చుట్టూ తిమ్మిర్లు, జలదరింపు అనుభూతి కలుగుతుంది.
4. అలసట, బలహీనత (Fatigue and Weakness): నిరంతరం అలసిపోయినట్లు అనిపించడం, శారీరక బలహీనత ప్రధాన లక్షణాలు.
5. గోళ్ళు పెళుసుగా మారడం, జుట్టు రాలడం (Brittle Nails and Hair Loss): గోళ్ళు సులభంగా విరిగిపోవడం, జుట్టు అధికంగా రాలడం కాల్షియం లోపానికి సంకేతాలు.
6. దంత సమస్యలు (Dental Problems): దంతాలు బలహీనపడటం, క్షీణించడం, చిగుళ్ల సమస్యలు తలెత్తుతాయి.
7. చర్మ సమస్యలు (Skin Problems): చర్మం పొడిబారడం, ఎగ్జిమా వంటి సమస్యలు రావచ్చు.
8. మానసిక సమస్యలు (Psychological Problems): తీవ్రమైన కాల్షియం లోపం ఆందోళన, నిరాశ, చిరాకు, జ్ఞాపకశక్తి మందగించడానికి దారితీస్తుంది.
9. మూర్ఛలు (Seizures): చాలా అరుదుగా, తీవ్రమైన కాల్షియం లోపం మూర్ఛలకు కారణం కావచ్చు.
10. క్రమరహిత హృదయ స్పందన (Irregular Heartbeat): గుండె లయలో మార్పులు రావచ్చు.

కాల్షియం లోపాన్ని ఎలా నివారించాలి, పెంచాలి:

1. కాల్షియం అధికంగా ఉండే ఆహారం:
   • పాల ఉత్పత్తులు: పాలు, పెరుగు, జున్ను, పనీర్, మజ్జిగ.
   • ఆకుకూరలు: పాలకూర, బచ్చలకూర, మెంతి కూర, ఆవాల ఆకు.
   • గింజలు, విత్తనాలు: బాదం, చియా గింజలు, నువ్వులు, అవిసె గింజలు.
   • చేపలు: సాల్మన్, సార్డిన్స్ వంటివి.
   • పప్పులు: శనగలు, రాజ్మా, కందులు.
   • శనగ పిండి, రాగి పిండి: వీటిలో కూడా కాల్షియం ఉంటుంది.
2. విటమిన్ డి పొందడం: సూర్యరశ్మికి గురికావడం (ఉదయం 10 నుండి సాయంత్రం 3 గంటల మధ్య 10-15 నిమిషాలు), విటమిన్ డి అధికంగా ఉండే ఆహారాలు (ఫ్యాటీ ఫిష్, గుడ్లు, పుట్టగొడుగులు) తీసుకోవడం, అవసరమైతే సప్లిమెంట్లు తీసుకోవడం.
3. మెగ్నీషియం: కాల్షియం శోషణకు మెగ్నీషియం కూడా అవసరం. ఆకుకూరలు, గింజలు, డార్క్ చాక్లెట్ వంటివి తీసుకోవాలి.
4. కాల్షియం సప్లిమెంట్లు: ఆహారం ద్వారా తగినంత కాల్షియం పొందలేని వారికి వైద్యుల సలహా మేరకు కాల్షియం సప్లిమెంట్లు (కాల్షియం కార్బోనేట్ లేదా కాల్షియం సిట్రేట్) తీసుకోవచ్చు.
5. ఆరోగ్యకరమైన జీవనశైలి: ధూమపానం, మద్యపానం తగ్గించడం, క్రమం తప్పకుండా వ్యాయామం చేయడం ఎముకల ఆరోగ్యాన్ని మెరుగుపరుస్తుంది.
6. వైద్యుల సలహా: కాల్షియం లోపం లక్షణాలు కనిపిస్తే వెంటనే వైద్యుడిని సంప్రదించి రక్త పరీక్షలు చేయించుకోవాలి. సరైన నిర్ధారణ తర్వాత తగిన చికిత్స తీసుకోవాలి.

కాల్షియం లోపాన్ని నిర్లక్ష్యం చేయకుండా, సరైన ఆహారం, జీవనశైలి మార్పులు, అవసరమైతే మందులు లేదా సప్లిమెంట్ల ద్వారా దీనిని అధిగమించవచ్చు. బలమైన ఎముకలు, ఆరోగ్యకరమైన జీవితం కోసం కాల్షియం చాలా ముఖ్యం.