స్మార్ట్ఫోన్లు మన దైనందిన జీవితంలో ఒక భాగమైపోయాయి. వ్యక్తిగత సమాచారం నుంచి ఆర్థిక లావాదేవీల వరకు అన్నీ ఫోన్లలోనే నిక్షిప్తమై ఉన్నాయి. అలాంటి ఫోన్ హ్యాకింగ్కు గురైతే, మన వ్యక్తిగత గోప్యతకు, భద్రతకు పెను ప్రమాదం ఏర్పడుతుంది. మీ ఫోన్ హ్యాక్ అయ్యిందో లేదో తెలుసుకోవడానికి కొన్ని స్పష్టమైన సంకేతాలు ఉన్నాయి. వీటిని గుర్తించి తక్షణమే చర్యలు తీసుకోవడం చాలా ముఖ్యం. మీ ఫోన్లో ఈ క్రింది 5 సంకేతాలు కనిపిస్తే వెంటనే అప్రమత్తం అవ్వండి.
1. బ్యాటరీ త్వరగా అయిపోవడం:
మీరు ఫోన్ను పెద్దగా ఉపయోగించకపోయినా, బ్యాటరీ చాలా త్వరగా అయిపోతుంటే అది హ్యాకింగ్ సంకేతం కావచ్చు. హ్యాకర్లు మీ ఫోన్లో మాల్వేర్ (Malware) లేదా స్పైవేర్ (Spyware) ఇన్స్టాల్ చేసినప్పుడు, అవి బ్యాక్గ్రౌండ్లో నిరంతరం పనిచేస్తూ ఉంటాయి. ఈ ప్రోగ్రామ్లు మీ డేటాను సేకరించడం, ఇతరులకు పంపడం వంటి పనులను చేస్తాయి, దీనికి ఎక్కువ బ్యాటరీ శక్తి అవసరం అవుతుంది. సాధారణంగా, మీ ఫోన్ బ్యాటరీ లైఫ్ అకస్మాత్తుగా గణనీయంగా తగ్గిపోతే అనుమానించాల్సిందే. బ్యాటరీ వినియోగాన్ని సెట్టింగ్స్లో తనిఖీ చేసి, మీకు తెలియని యాప్లు ఎక్కువ బ్యాటరీని వాడుతుంటే వాటిని గుర్తించి తొలగించండి.
2. ఫోన్ వేడెక్కడం లేదా నెమ్మదిగా పనిచేయడం:
మీరు ఫోన్ను తక్కువగా ఉపయోగించినా, అది తరచుగా వేడెక్కుతుంటే లేదా చాలా నెమ్మదిగా పనిచేస్తుంటే, అది కూడా హ్యాకింగ్ సంకేతం కావచ్చు. మాల్వేర్ ప్రోగ్రామ్లు మీ ఫోన్ ప్రాసెసర్పై అధిక భారాన్ని మోపుతాయి, దీనివల్ల ఫోన్ వేడెక్కుతుంది, పనితీరు మందగిస్తుంది. యాప్లు తెరవడానికి ఎక్కువ సమయం తీసుకోవడం, స్పందన లేకపోవడం, తరచుగా క్రాష్ అవ్వడం వంటివి గమనించినట్లయితే, మీ ఫోన్లో అసాధారణ కార్యకలాపాలు జరుగుతున్నాయని అర్థం చేసుకోవాలి. మీ ఫోన్లో అనవసరమైన యాప్లు చాలా ఉన్నా ఇలా జరగవచ్చు, కానీ అకస్మాత్తుగా ఈ మార్పు వస్తే అది హ్యాకింగ్కు సూచన.
3. డేటా వినియోగం అకస్మాత్తుగా పెరగడం:
మీ మొబైల్ డేటా వినియోగం అకస్మాత్తుగా గణనీయంగా పెరిగితే, మీ ఫోన్ హ్యాక్ అయ్యే అవకాశం ఉంది. హ్యాకర్లు మీ ఫోన్ నుండి సమాచారాన్ని దొంగిలించి వేరే సర్వర్లకు పంపడానికి మీ మొబైల్ డేటాను ఉపయోగిస్తారు. మీరు మీ డేటా ప్లాన్ను మించి డేటాను వినియోగిస్తున్నట్లు తరచుగా నోటిఫికేషన్లు వస్తున్నట్లయితే, మీ డేటా వినియోగాన్ని సెట్టింగ్స్లో తనిఖీ చేయండి. మీకు తెలియని యాప్లు లేదా సిస్టమ్ ప్రాసెస్లు ఎక్కువ డేటాను ఉపయోగిస్తున్నట్లయితే, అది అనుమానాస్పదమే. మీ డేటా బిల్లులు అనూహ్యంగా పెరిగితే వెంటనే జాగ్రత్త పడండి.
4. తెలియని యాప్లు లేదా పాప్-అప్లు:
మీరు ఇన్స్టాల్ చేయని యాప్లు మీ ఫోన్లో కనిపించడం లేదా తరచుగా అనుమానాస్పద పాప్-అప్ ప్రకటనలు రావడం హ్యాకింగ్ సంకేతాలు. హ్యాకర్లు మీ ఫోన్లోకి అన్వాంటెడ్ యాప్లను చొప్పించవచ్చు, ఇవి స్పైవేర్ లేదా యాడ్వేర్ (Adware) కావచ్చు. ఈ యాప్లు మీ ఫోన్ను స్కాన్ చేయవచ్చు, మీ డేటాను దొంగిలించవచ్చు లేదా మిమ్మల్ని హానికరమైన వెబ్సైట్లకు మళ్లించవచ్చు. అపరిచిత యాప్లను వెంటనే అన్ఇన్స్టాల్ చేయండి. మీ ఫోన్లో సెక్యూరిటీ యాప్తో స్కాన్ చేయండి. ఇంటర్నెట్లో సర్ఫ్ చేస్తున్నప్పుడు అకస్మాత్తుగా వచ్చే పాప్-అప్లు చాలా ప్రమాదకరమైనవి కావచ్చు.
5. అసాధారణ సందేశాలు లేదా కాల్లు:
మీ ఫోన్ నుంచి మీకు తెలియకుండానే సందేశాలు పంపబడటం లేదా కాల్లు వెళ్లడం, లేదా మీరు చేయని కాల్స్ మీ కాల్ చరిత్రలో కనిపించడం హ్యాకింగ్ సంకేతం. హ్యాకర్లు మీ ఫోన్ను ఉపయోగించి స్పామ్ సందేశాలు పంపవచ్చు లేదా ఇతరులకు కాల్ చేయవచ్చు, ముఖ్యంగా ప్రీమియం నంబర్లకు కాల్ చేసి మీకు ఆర్థిక నష్టం కలిగించవచ్చు. మీ స్నేహితులు లేదా కుటుంబ సభ్యులు మీరు పంపని సందేశాల గురించి చెప్పినా లేదా మీరు చేయని కాల్స్ గురించి అడిగినా వెంటనే అప్రమత్తం అవ్వాలి. మీ ఫోన్ బిల్లును తరచుగా తనిఖీ చేయండి.
మీ ఫోన్ హ్యాక్ అయ్యిందని అనుమానిస్తే ఏం చేయాలి?
- వెంటనే ఇంటర్నెట్ డిస్కనెక్ట్ చేయండి: వైఫై, మొబైల్ డేటా రెండింటినీ ఆఫ్ చేయండి.
- పాస్వర్డ్లు మార్చండి: మీ అన్ని ఆన్లైన్ ఖాతాల పాస్వర్డ్లు (బ్యాంకింగ్, సోషల్ మీడియా, ఈమెయిల్) మార్చండి.
- మాల్వేర్ స్కానర్ ఉపయోగించండి: విశ్వసనీయమైన యాంటీవైరస్ లేదా మాల్వేర్ స్కానర్ యాప్తో మీ ఫోన్ను పూర్తిగా స్కాన్ చేయండి.
- అనుమానాస్పద యాప్లు తొలగించండి: మీకు తెలియని లేదా అనుమానాస్పదంగా కనిపించే ఏ యాప్నైనా వెంటనే అన్ఇన్స్టాల్ చేయండి.
- ఫ్యాక్టరీ రీసెట్ చేయండి (చివరి ఆశ్రయం): పైన పేర్కొన్న చర్యలు పనిచేయకపోతే, మీ ఫోన్ను ఫ్యాక్టరీ రీసెట్ చేయడం చివరి పరిష్కారం. అయితే, దీనివల్ల మీ ఫోన్లోని మొత్తం డేటా తొలగిపోతుంది, కాబట్టి ముందుగా ముఖ్యమైన డేటాను బ్యాకప్ చేసుకోండి.
- ఆపరేటింగ్ సిస్టమ్ను అప్డేట్ చేయండి: మీ ఫోన్ ఆపరేటింగ్ సిస్టమ్ను ఎల్లప్పుడూ తాజా వెర్షన్కు అప్డేట్ చేయండి, ఎందుకంటే అప్డేట్లు భద్రతా లోపాలను సరిచేస్తాయి.
ఈ సంకేతాలను గుర్తించడం ద్వారా మీ ఫోన్, వ్యక్తిగత సమాచారాన్ని హ్యాకర్ల బారి నుండి రక్షించుకోవచ్చు.